‘एम. आउट’ भन्दै गभर्नर बहिर्गमनको खुशीमा लगानीकर्ताले गरे दीप प्रज्वलन

काठमाण्डौ । नेपाल राष्ट्रबैंकमा इतिहासकै विवादित गभर्नरको परिचय बनाएर आजबाट विदा भएका महाप्रसाद अधिकारीको बहिर्गमनमा सेयर बजारका लगानीकर्ताहरुले दिउँसै मैनबत्ती बालेर खुशियाली मनाएका छन् ।  

एम. आउट भनी अंग्रेजीमा मैनबत्तीले लेखेर त्यहीँ दीप प्रज्वलन गर्दै गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको बहिर्गमनमा लगानीकर्ताले खुशियाली मनाएका हुन् ।  

काठमाण्डौको भृकुटीमण्डपमा भेला भएका सेयर लगानीकर्ताहरुले पूँजीबजारका लागि कालो औंशीको रात सकिएको उद्घोष गर्दै दीप प्रज्वलन गरेका हुन् ।  

सो कार्यक्रममा भेला भएका लगानीकर्ताहरुले पूँजीबजारमा घरखेत बेचेर लगानी गर्नेहरुका लागि महाप्रसादले गलत नीति लादेर कुन हदसम्म अन्याय गरे भन्ने विषयमा समेत बोलेका थिए ।  

'महाप्रसादको गलत नीतिका कारण धेरै लगानीकर्ता मनोरोगी भए । धेरैको घरबार बिग्रियो ।' एक लगानीकर्ताले आक्रोशित हुँदै भने-' हाम्रा कतिपय साथीहरुले आत्महत्या गरे । मर्नेले त उन्मुक्ति पाइहाले, हामी बाँच्नेलाई पनि महाप्रसादले गलत नीतिको हतियारले पटक पटक मार्ने काम गरे ।'  

पूँजीबजार मात्र नभई लगानीका अन्य क्षेत्र समेत महाप्रसादकै नीतिका कारण ध्वस्त भएका समेत लगानीकर्ताको आरोप थियो । 'यिनकै कारण आज हाम्रो अर्थतन्त्रले सकस भोगिरहेको छ । यस्ता असफल र विश्वमा सी ग्रेडको उपमा पाएका गभर्नर जाँदा खुशी मनाउन हामी यहाँ भेला भएका हौं ।' लगानीकर्ताले भने-'नेपालको इतिहासमै केन्द्रीय बैंकको गभर्नर कार्यकाल सकिएर विदा हुँदै गर्दा खुशियालीमा दीप प्रज्वलन भएको यो नै पहिलो घटना हो ।'  

लगानीकर्ता र सेयर बजारका विश्लेषक महेश रिजालले गभर्नरको रुपमा पार्टीको झोलेलाई नियुक्त गर्दाको दुष्परिणामको प्रतिनिधि पात्र महाप्रसाद अधिकारी रहेका दाबी गरे । 'महाप्रसादकै कारण आर्थिक रुपमा हाम्रो देशलाई भड्खालोमा हाल्ने काम भयो ।' रिजालले भने-'उनको कार्यकालभरि लगानीकर्ता धेरै प्यानिक बन्नुपर्यो । धेरै साथीहरुको सडकको बास भयो । कतिपयको डिभोर्स भयो भने हाम्रा कतिपय साथीहरु टाट पल्टिएर आत्महत्या गर्न बाध्य भए।' 

'हामी सुन्दैछौं कुनै अमूक व्यक्तिलाई गभर्नर बनाउन रातारात मापदण्डहरु परिवर्तन भएका छन् । पैसाको चलखेल भएको छ । बिचौलियाहरु पैसा उठाउँदै हिँडिरहेका छन् । यी सबै गतिविधिलाई हामी लगानीकर्ताे पनि नजिकबाट नियालिरहेका छौं । बिचौलियाको पैसामा बिकेर गलत व्यक्तिलाई गभर्नर बनाइए हामी कसैलाई छाड्दैनौं ।'

उनले महाप्रसाद बहिर्गमनको खुशियालीमा दीप प्रज्वलन गर्दै लगानीकर्ताहरुले अब आउने गभर्नर पनि अर्थतन्त्र र मौद्रिक नीति बुझेको पात्र हुनुपर्नेमा सरकारलाई खबरदारी गरेका छन् । 'मौद्रिक नीति कुन चराको नाम हो भन्ने खालको पात्रलाई गभर्नरको रुपमा ल्याइयो भने लगानीकर्ताहरुबाट त्यसको प्रतिवाद हुनेछ ।' रिजालले भने-'हामी सुन्दैछौं कुनै अमूक व्यक्तिलाई गभर्नर बनाउन रातारात मापदण्डहरु परिवर्तन भएका छन् । पैसाको चलखेल भएको छ । बिचौलियाहरु पैसा उठाउँदै हिँडिरहेका छन् । यी सबै गतिविधिलाई हामी लगानीकर्ताे पनि नजिकबाट नियालिरहेका छौं । बिचौलियाको पैसामा बिकेर गलत व्यक्तिलाई गभर्नर बनाइए हामी कसैलाई छाड्दैनौं । बिचौलियाको पैसामा गभर्नर बन्न खुट्टा उचाल्नेहरुलाई पनि हाम्रो खबरदारी छ, भोलि तपाईको बहिर्गमनमा पनि खुशियालीको दीप यसैगरी प्रज्वलित हुनेछ ।'  

दीप प्रज्वलन कार्यक्रममा सहभागी भएका अर्का एक लगानीकर्ताले गभर्नर अधिकारीले कार्यकालभरि नै पूँजीबजारका लगानीकर्ता मात्र होइन, सम्पूर्ण बजार र देशलाई मन्दीमा धकेल्ने काम गरेका आराप लगाए । 'अब नियुक्त हुने गभर्नरमा अर्थतन्त्र बुझेको, पूँजी पलायन हुन नदिने र बजारलाई चलायमान बनाउने स्पष्ट खाकासहित आउने युवा हुनुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो ।' ती लगानीकर्ताले भने -'यो सम्पूर्ण लगानीकर्ताको माग पनि हो । अहिले पनि यदि बजारलाई चलायमान गर्न सकिएन भने र मन्दीलाई रोक्न सकिएन भने यो आवाज आन्दोलनको रुपमा रुपान्तरण हुनेछ । त्यसपछि यसले कस कसलाई बढार्नेछ, त्यसको टुंगो नहोला ।'  

लगानीकर्ताहरुले जतिसक्दो छिटो गभर्नर नियुक्ति प्रक्रिया अगाडि बढाउन र यो क्रममा कुनै पनि शुभलाभ लिनतर्फ नलाग्न प्रधानमन्त्री, प्रमुख दलका शीर्ष नेता लगायतलाई समेत खबरदारी गरेका छन् । 'गलत गन्ध नआओस् गभर्नर नियुक्तिमा ।' लगानीकर्ताहरुले भनेका छन्अ-'हिले प्रणालीमा प्रशस्त तरलता छ । त्यसलाई पूँजीबजारमा परिचालन गर्न सकिएमा यसले अन्य क्षेत्रलाई समेत चलायमान बनाइदिन्छ । बिस्तारै सरकारको राजश्व समेत बढ्न थाल्छ । यसतर्फ अब सबै गम्भीर हुनुपर्छ ।'  

लगानीकर्ताहरुले अहिलेको आर्थिक मन्दीबाट पार पाउने हो भने सबैभन्दा पहिला पूँजीबजारलाई गतिशील बनाउनुपर्नेमा समेत जोड दिएका छन् ।  

सक्रिय लगानीकर्ता तथा नेता नानीबाबु खरेलले 'सी' ग्रेडको गभर्नर बनेर महाप्रसादले विश्वसामु देशको नाम खराब गरेका उल्लेख गर्दै अब आउने गभर्नर 'ए' ग्रेडको काम गर्ने खालको हुनुपर्नेमा जोड दिए । 'आज औंशीको रातलाई विदाई गरिएजस्तो अनुभूत भइरहेको छ । भोलिको पूर्णिमाको जूनको स्वागतका लागि र औंशीको रातको विदाईका लागि हामीले दीप प्रज्वल गरेका हौं ।' खरेलले भने-'राष्ट्रबैंकमा अब कहिल्यै पनि महाप्रसाद प्रवृतिले टाउको उठाउन नपाओस् । महाप्रसादहरुलाई कहिल्यै पनि त्यस्तो ठाउँमा नलगियोस् । किनभने उहाँले कार्यकालभरि नै कहिल्यै सुल्टो काम गर्न जान्नुभएन, उल्टो मात्र गरिरहनुभयो । यहीकारण सी ग्रेडको कालो टीका लगाएर जानुभयो ।'  

कार्यक्रममा अगुवा लगानीकर्ता घनश्याम पाण्डे, दीपक कार्की, कमलराज अधिकारी लगायतले पनि आफ्नो धारणा राखेका थिए। 

उनीहरुले महाप्रसादका कारण हजारौं लगानीकर्ता प्रताडित भएका उल्लेख गर्दै 'स्वदेशमै केही गरौं' भनेर सोच्नेहरुका लागि समेत पीडा दिने काम गरेका आरोप लगाए । 'प्रशासकहरु जाँदा जनता रोएको सुन्थ्यौं, तर महाप्रसाद जाँदा हामी खुशीले दीप प्रज्वलन गरिरहेका छौं ।' उनीहरुले भने-'यहीँबाट पनि बुझ्न सकिन्छ, उनले हामीलाई कति सताएका रहेछन् ? कति पीडा दिएका रहेछन त ?'

'प्रशासकहरु जाँदा जनता रोएको सुन्थ्यौं, तर महाप्रसाद जाँदा हामी खुशीले दीप प्रज्वलन गरिरहेका छौं ।'

-लगानीकर्ता

उनीहरुले राष्ट्रबैंकले नीतिगत व्यवस्थामा जथाभावी गर्दा हजारौंले कसरी प्रताडना खप्नुपर्छ भन्ने कुराको ज्वलन्त उदाहरण आफूहरु भएको समेत दाबी गरे । 'लगानीकर्तालाई तड्पाउने, भड्काउने, विदेशी लगानीकर्तालाई निरुत्साहित गर्ने कुनै पनि नीतिगत कुरा अबको गभर्नरले नल्याउन् ।' उनीहरुले थपे-' कोरोना अवधिदेखि हालसम्म भएका नीतिगत निर्णय र कुराहरुकै कारण देशको अर्थतन्त्र अगाडि बढ्न सकेन । महाप्रसादको नीतिले उद्योगी, व्यवसायी, मजदूर कसैलाई हित गरेन ।'  

महाप्रसादले आफ्नो कार्यकालभरि नीतिगत तहमा गर्नुपर्ने काम केही नगर्ने, नगर्नुपर्ने काम सबै गरेका कारण नै अहिले मुलुकले ग्रेलिस्टको सामना गर्नुपरेको लगानीकर्ताको दाबी थयो ।  

उनीहरुले एकै स्वरमा भने-'राज्यको उपल्लो तहमा  यसरी जागिर गर्ने कर्मचारी जाँदै गर्दा खुशी हुनुपर्ने दिन नदोहोरियोस् । आज गभर्नर जाँदै गर्दा लगानीकर्ताले किन खुशी मनाए ? हामी कति पीडामा रैछौं । अर्थमन्त्रीले बुझुन्, प्रधानमन्त्रीले पनि बुझुन्, सिंगो राज्यले बुझोस् ।'