रिपोर्टर डायरी: राजनीतिको रोटी सेक्न खोज्दा रगतमा लतपतियो बानेश्वर, जेनजी बने 'बलीको बोका'

-मनिष सोती

 

काठमाण्डौ । सामाजिक सञ्जालमा सरकारले लगाएको प्रतिबन्ध र चरम भ्रष्टाचारको विरोधमा ‘जेन–जी’ (सन् १९९७–सन् २०१२ सम्म जन्मिएका पुस्ता)को आजको विरोध प्रदर्शनले उग्र रुप लिएको छ ।  

सेप्टेम्बर ८ तारिख(भदौ २३)को मिति तोकेर जेन–जीले काठमाण्डौको माईतीघर मण्डला हुँदै बानेश्वर संसद भवनसम्म विरोध गर्ने निर्णय गरेसँगै म बिहान साढे ९ बजेतिर माइतीघर पुगेँ ।  

त्यो बेलासम्म जेनजीहरुको उपस्थिति सामान्य देखिन्थ्यो । करिब १५ सय जतिको उपस्थिति रहेको माइतीघरमा ‘रातो र चन्द्र सूर्य’ राष्ट्र भाव जगाउने गीत घन्किरहेको थियो । कोहीले भने ‘अब पालो युवाको, भ्रष्टाचारी मूर्दावाद’ जस्ता नारा घन्काइरहेका थिए ।  

साढे १० बजेतिर जेनजीहरुको उपस्थिति बाक्लिन थाल्यो । त्यो बेलासम्म उक्त संख्या दोब्बर, तेब्बर हुँदै बढ्दै गयो । बिहानको ११ जस्तो बजेको थियो, जेनजीहरुको जम्बो टोली बानेश्वरको संसद भवनतर्फ लम्कियो ।  

त्यसबेलासम्म ठूलै संख्यामा प्रहरी परिचालन भइसकेका थिए । प्रहरीबाट जेनजीहरुलाई कन्ट्रोल गर्न खोजिरहेको देखिन्थ्यो तर युवा पुस्ताहरु ‘एग्रेसिभ मुड’मा संसद भवनतर्फ लम्किँदै थिए ।  

बबरमल हुँदै बिजुलीबजारको पुलसम्म पुग्दा जेनजीहरुको बिशाल उपस्थिति देखिएको थियो । बानेश्वरको आकाशे पुलबाट हेर्दा जेनजीहरुको उपस्थिति बानेश्वरदेखि बिजुलीबजार पुलभन्दा परसम्म देखिन्थ्यो । 

आकाशे पुल नपुग्दै थोरै अगाडि प्रहरी परिचालन गरी अस्थायी पर्खाल(ब्यारीगेट) लगाइएको थियो । त्यहाँसम्म पुग्दा ११ बढी बजिसकेको थियो । जेनजीहरुले सरकारविरोधी नारा लगाइरहेकै थिए । केही प्रदर्शनकारी भने संयमित ढंगबाटै सडकमै बसेर नाराबाजीमै मस्त भइरहेका देखिन्थे ।  

करिब एक घण्टासम्म जेनजीहरुको नाराबाजी सामान्य ढंगबाटै चल्यो । मैले देखेँअनुसार त्यो बेलासम्म भिजिलान्तेहरुको घुसपैठ भइसकेको थियो । २८ वर्षभन्दा मुनिकालाई जेनजी पुस्तामा गनिए पनि आजको विरोध प्रदर्शनमा ३० कटेका भिजिलान्तेहरुको उपस्थिति छर्लङ्गै देखिएको थियो ।  

घुसपैठ भएकाहरुले विशेषतः जेनजीहरुलाई उक्साएर संसद भवनतर्फ टोली लैजाने र अराजक अवस्था सिर्जना गराउने मनसाय रहेको प्रष्ट देखिन्थ्यो । करिब १२ बजेतिर एक्कासी जेनजी समूहबाट मिनरल वाटरका बोतल प्रहरीतर्फ प्रहार गर्ने र प्रहरीले कन्ट्रोल गर्न राखेका ब्यारीगेट हटाउने अवस्था सिर्जना भयो ।  

प्रहरीतर्फबाट पनि कन्ट्रोल गर्न पानीको फोहोरा प्रहार हुन थाल्यो । जेनजीहरु झनै अग्रेसिभ मुडमा संसदभवनतर्फ दौडिए । प्रहरीहरुले त्यो बेला कुनै पनि हालतमा जेनजी समूहलाई रोक्नसक्ने अवस्था थिएन ।  

जेनजीको नाममा कोही कतैबाट राजनीतिक रोटी सेकाउने काम भइरहेको छ। कसै-कसैको राजनीतिक स्वार्थ र इगोमा जेनजी पुस्ताको रगत बगिरहेको छ । देश बनाउन भन्दै आन्दोलनमा उत्रिएका जेनजी पुस्ता अनाहकमा गोली खाएर ढलिरहेका छन् ।  

१२ बजिसकेको थियो, जेनजीहरुको जम्बो टोली संसद भवनतर्फ दौडिए र ढुंगामुडा हानाहान भयो । उताबाट प्रहरीहरुले अश्रुग्याँस फालिरहेका थिए तर जेनजीहरु झनै आक्रोशित भई प्रहरीहरुलाई ढुंगा र इट्टाका टुक्रा हान्ने र संसद भवनको पर्खाल भत्काउनेसम्मको क्रियाकलापमा सामेल हुन थाले ।  

मैले देखेअनुसार वास्तविक जेनजीहरुले संयमित ढंगले नाराबाजी मात्रै गरिरहेका थिए भने घुसपैठ भएका भिजलान्तेहरु संसद भवनको पर्खाल भत्काउने र संसद भवनमै छिर्ने प्रयत्न गरिरहेका थिए ।  

यसरी करिब आधा घण्टाभन्दा बढी समयसम्म अवस्था तनावपूर्ण देखिन्थ्यो । जेनजी पुस्ताकै केही युवाहरुले भने आफ्ना साथीभाईलाई सम्झाउँदै कृपया ढुंगामुढा नगरौं, संयमित ढंगबाट विरोध गरौं भनिरहेका थिए । तर अराजक बनिसकेको अवस्थामा कस्ले सुन्ने त्यो सुझाव ? जेनजी समूहबाट फुटपाथका ब्लक निकालेर प्रहरी टोलीमाथि प्रहार हुन थाल्यो । र संसद भवनको दाहिनेपट्टी रहेको भान्छामा आगजनी भयो । 

त्यसको केही समयमै प्रहरीतर्फबाट गोली चल्न सुरु भयो । जेनजीहरु भागाभाग भए, तर केही मिनेटमै फेरि विरोध चर्किन थाल्यो । यो क्रम करिब २–३ घण्टासम्म चलिरह्यो । बानेश्वरको अवस्था तनावग्रस्त बनिरह्यो । प्रहरीबाट लगातार गोली चल्ने यताबाट जेनजी समूहले ढुंगा प्रहार गर्ने अवस्था धेरैबेरसम्म चल्यो ।  

आफ्नै आँखा अगाडि कलेज पोशाकमा रहेका जेनजी गोलीले ढलेका, रगतमा लतपतिएका दृश्य आउँदा मन छिया छिया भएको छ । आखिर यो देशको कसको हो ? के यहाँ विरोध गर्ने अधिकार समेत छैन ? सरकारी कार्यशैलीको विरोध गरेकै कारण गोली खानुपर्ने कहिलेसम्म ?

उक्त समयभित्र मेरो आँखै अगाडि ४–५ जनालाई गोली लागिसकेको थियो भने २० भन्दा बढी घाइते भइसकेका थिए । यो रिपोर्ट लेख्दा पनि मेरा काँपिरहेका छन्, कुनै–कुनै आँखाले देखेका दृश्यहरु हृदयविदारक नै थिए । आफ्नै आँखा अगाडि कलेज पोशाकमा रहेका जेनजी गोलीले ढलेका, रगतमा लतपतिएका दृश्य आउँदा मन छिया छिया भएको छ । आखिर यो देशको कसको हो ? के यहाँ विरोध गर्ने अधिकार समेत छैन ? सरकारी कार्यशैलीको विरोध गरेकै कारण गोली खानुपर्ने कहिलेसम्म ?

यसरी नै लामो समयसम्म अवस्था तनावपूर्ण हुँदै गयो । गोली लाग्नेहरुको संख्या बढ्दै गयो । एम्बुलेन्समा घाइते र घटनास्थलमै मृत्यु हुनेहरुलाई लैजाने क्रम बढ्दै थियो । त्यतिबेला समेत घुसपैठ भएका केही भिजलान्तेहरु पछाडि बसेर जेनजी युवालाई उक्साउने कार्य जारी नै थियो । घूसपैठियाहरुको निकै ठूलो संख्या देख्दा मलाई लाग्यो: जेनजीको नाममा कोही कतैबाट राजनीतिक रोटी सेकाउने काम भइरहेको छ। कसै-कसैको राजनीतिक स्वार्थ र इगोमा जेनजी पुस्ताको रगत बगिरहेको छ । देश बनाउन भन्दै आन्दोलनमा उत्रिएका जेनजी पुस्ता अनाहकमा गोली खाएर ढलिरहेका छन् ।  

भ्रष्टाचार हटाएर देश बनाउने र आफ्नो पनि भविष्य बन्छ कि भन्ने आशामा आएका केही जेनजीहरुले आज ज्यान गुमाउन पुगे । उक्साहटमा लागेरै छातिमा गोली थाप्न तयार भएका जेनजी पुस्ताका युवाहरु आज आफ्नो बुवाआमाले तिरेको करबाटै किनेको गोली लागेर ढले । जेनजीको नाममा घूसपैठ भएको बुझ्दा बुझ्दै सुरक्षाकर्मीले त्यसलाई न रोक्न सके, न निस्तेज पार्न सके । बरु घूसपैठियाहरुको नाममा सोझा र अबोध जेन जीमाथि गोली दागे । दृश्यहरु सम्झिँदा मनमा आक्रोशको आगो बलेको छ । किन यसो गरियो ? निर्दोषमाथि किन गोली दागियो ? सरकार र ऊमातहतको सुरक्षा अंग किन निर्दयी बन्यो आफ्नै छोराछोरी समानका नागरिकमाथि ?  

बानेश्वरमा बसेर दिनभर समाचार संकलन गरेर कार्यालय फर्किएपछि मैले भन्नैपर्छ ः आजको यति ठूलो क्षति जेनजीको नाममा राजनीतिक रोटी सेकाउने स्वार्थ समूहको घूसपैठ र यो विषयलाई बुझ्दा बुझ्दै बर्बर रुपमा प्रस्तुत सम्वेदनहीन सरकारबीचको टकरावको परिणाम हो । देश परिवर्तनको सपना बोकेका बबूरा जेनजीलाई बलीको बोको बनाइयो । उनीहरुको रगतमा होली खेल्दै घूसपैठ गराउने समूह र सरकारले रामै्र ढंगले राजनीतिक रोटी सेके ।