काठमाण्डौ । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामै साढे एक अर्ब रुपैयाँ बराबरको बीमा पोलिसी सरेण्डर भएको छ । नेपाल बीमा प्राधिकरणले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्कअनुसार १४ जीवन बीमा कम्पनीबाट १ अर्ब ५४ करोड ११ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा पोलिसी समर्पण भएको हो ।
साउन महिनामा १४ जीवन बीमा कम्पनीबाट कुल १० हजार २९२ वटा पोलिसी बन्द भएका छन् । एक महिनामै जीवन बीमा क्षेत्रबाट साढे १ अर्ब रुपैयाँ बाहिरिदा बीमा कम्पनीको व्यवसायमा नै धक्का पर्ने देखिएको छ ।
चालु आवको सुरुवात्मै बीमा क्षेत्रमा १० हजार भन्दा बढी बीमितले पोलिसी सरेण्डर गर्दा आगामी दिनमा बीमा क्षेत्रबाट अर्बौ रकम बाहिरिन सक्ने संकेत देखिएको छ ।
पछिल्लो समय जीवन बीमा कम्पनीहरुमा बीमा पोलिसी समर्पण गर्नेको संख्या बढ्दो छ । आर्थिक शिथिलताका कारण बीमितहरुमा पोलिसी त्याग गर्ने प्रवृत्ति बढ्दा बीमा क्षेत्रमा नै यसले नकारात्मक प्रभाव पार्ने देखिन्छ ।
गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्ममा पनि जीवन बीमा क्षेत्रबाट कुल १ लाख १३ हजार ९७६ जना बीमितबाट १४ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ भन्दा बढीको बीमा पोलिसी सरेण्डर भएको थियो । अर्बौ रकम समर्पणमार्फत यसरी बाहिरिदा जीवन बीमा कम्पनीको व्यवसायमा नै धक्मा पर्ने देखिएको छ ।
नेपाल बीमा प्राधिकरणले सरेण्डरदर कम गर्न विभिन्न नीतिगत कुराहरु ल्याएपनि यसको प्रभाव बीमा क्षेत्रमा पर्न सकेको छैन । एक महिनामै अर्बौ रकम सरेण्डर हुँदा बीमा क्षेत्रको व्यवसायमा प्रत्यक्ष असर पर्ने देखिन्छ ।
जीवन बीमा कम्पनीहरुले पनि पोलिसी सरेण्दर गर्नेको संख्या बढ्दै गएपनि व्यवसाय जोगाउन निष्क्रिय रहेका बीमा पोलिसी नविकरण गर्दा लाग्ने विलम्ब शुल्कमा छुट दिएर पुनर्जागरणको योजना समेत ल्याइरहेका छन् । तरपनि यस्ता योजना र छुट अफरले बीमा क्षेत्रको सरेण्डरमा प्रभाव पार्न सकेको छैन ।
पछिल्लो समय आर्थिक शिथिलताका कारण बीमा क्षेत्रको पोलिसी सरेण्डदरको मात्रा बढ्दै गएको बीमा कम्पनीका अधिकारीहरु बताउँछन् । देशको अर्थतन्त्रमा सामान्य सुधार देखिएपनि कोरोना महमारीले बन्द भएका उद्योग वा कलकारखाना पुनः सञ्चालनमा नआउनु र रोजगारीको सिर्जना हुन नसक्दा बीमा क्षेत्रमा पोलिसी त्याग गर्नेको संख्या बढ्दै गएको एक कम्पनीका सीईओले बताए ।
हाल बीमा गरेको तीन वर्षपछि मात्रै पोलिसी त्याग÷समर्पण गर्ने पाइने व्यवस्था छ । अझैपनि बीमा प्राधिकरणले सरेण्डरको मात्रा वा दर घटाउन अध्ययन गरिरहेको बताउँदै आइरहेको छ । तर बीमा कम्पनीहरुमा यस्तो दर मासिक रुपमै बृद्धि हुँदै गइरहेको तथ्याङ्कले देखाएको छ । गत आवको अन्त्यसम्म १४ अर्ब भन्दा बढी सरेण्डर हुँदा यसको प्रभाव चालु आवको पहिलो महिनामै देखिएको छ ।
कुन कम्पनीबाट कति ?
साउन महिनामा सर्वाधिक एलआइसी नेपालबाट बीमा पोलिसी सरेण्डर भएको छ । कम्पनीबाट कुल ५१ करोड ३४ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा पोलिसी त्याग भएको छ । कम्पनीबाट साउनमा मात्रै २ हजार ७१५ वटा पोलिसी बन्द भएका छन् ।
त्यस्तै, दोस्रोमा नेपाल लाइफबाट २ हजार ७३१ वटा पोलिसी अर्थात् ४८ करोड ४१ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा पोलिसी सरेण्डर भएको छ ।
यसका साथै एशियन लाइफबाट ९८९ वटा पोलिसीको १३ करोड ५५ लाख रुपैयाँ, राष्ट्रिय जीवन बीमा कम्पनीबाट ७६७ वटा पोलिसीको ७ करोड ८७ लाख रुपैयाँ, हिमालयन लाइफबाट ८४७ वटा पोलिसीको ७ करोड ७ लाख रुपैयाँ, नेशनल लाइफबाट ३५४ वटा पोलिसीको ६ करोड ३८ लाख रुपैयाँ, सुर्यज्योति लाइफबाट ५५२ वटा पोलिसीको ५ करोड ८५ लाख रुपैयाँ, मेट लाइफबाट ४१९ वटा पोलिसीको ४ करोड ४९ लाख रुपैयाँ, सानिमा रिलायन्स लाइफबाट १७८ वटा पोलिसीको २ करोड ६६ लाख रुपैयाँ, आइएमई लाइफबाट २०१ वटा पोलिसीको २ करोड रुपैयाँ, सिटिजन लाइफबाट १९० वटा पोलिसीको १ करोड ५९ लाख रुपैयाँ, रिलायबल नेपाल लाइफबाट २०४ वटा पोलिसीको १ करोड २१ लाख, प्रभु महालक्ष्मी लाइफबाट ८६ वटा पोलिसीको १ करोड ५ लाख रुपैयाँ र सन नेपाल लाइफबाट ६९ वटा पोलिसीको ५७ लाख रुपैयाँ बराबरको बीमा पोलिसी समर्पण भएको छ ।