कसरी अमेरिकी अर्थतन्त्र २० दिनमै मन्दीको मोडमा पुग्यो ?रोचक स्टोरी

न्यूयोर्क । यहाँ 20 दिनअघि मात्रै, अमेरिकी स्टक मार्केट ऐतिहासिक उच्च विन्दुमा थियो। अमेरिकी अर्थतन्त्र मजबुत रूपमा वृद्धि भइरहेको जस्तो देखिन्थ्यो। र, मन्दी कतै देखिँदैनथ्यो।

तर अहिले, "मन्दी" शब्द हरेक ठाउँमा सुनिन थालेको छ।

मन्दीको डरले स्टक मार्केटलाई हल्लाइरहेको छ। GDP को पूर्वानुमान घटाइँदै छ। राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र उनको आर्थिक टोली मन्दीको सम्भावनासम्बन्धी प्रश्नहरूको सामना गरिरहेका छन्—तर अर्थतन्त्रबारे बढ्दो चिन्ता कम गर्न असफल देखिएका छन्।

मंगलबार, अमेरिकी स्टकहरू फेरि घटे, सोमबारको ठूलो गिरावटबाट सम्हालिन नसकेर। प्रारम्भिक कारोबारमा Dow करिब २०० अंक (०.२%) ले झर्यो। Nasdaq अलि बढ्यो, तर दुई वर्षभन्दा बढी समयको सबैभन्दा खराब दिन भोगिसकेको थियो।

यो मनोभाव कति छिटो परिवर्तन भयो, अचम्म लाग्छ। केही महिनाअघि अर्थतन्त्र धेरै नै मजबुत छ कि भनेर सोचिरहेका लगानीकर्ताहरू अहिले गम्भीर समस्याको सम्भावनासँग जुध्न बाध्य भएका छन्।

वास्तविकता के हो भने, अमेरिकी अर्थतन्त्र तत्काल मन्दीमा जान लागेको देखिँदैन। गएको वर्षको अन्त्यसम्म यसले स्थिर रूपमा वृद्धि गरिरहेको थियो। पहिलो त्रैमासिक अझै सकिएको छैन। जनवरी र फेब्रुअरीमा रोजगारीको वृद्धिदर पनि सकारात्मक थियो।

यो अर्थतन्त्र मन्दीमा जाने निश्चित भइसकेको भनेर भन्न अहिले धेरै चाँडो हुन्छ। किनकि मन्दी भनेको सामूहिक रोजगारी गुमाउनु, दिवालिया हुनु र घरहरूमाथि जफत हुनुजस्ता गम्भीर परिणाम ल्याउने गहिरो आर्थिक संकट हो।

यसअघि मन्दीको डरहरू आवश्यकता भन्दा धेरै बढाइचढाइएका थिए। २०२२ को मन्दी सम्बन्धी हल्ला सम्झनुहोस्, जहाँ केही विश्लेषकहरूले मन्दी आउने सम्भावना ९९% रहेको भविष्यवाणी गरेका थिए।

खराब समाचार के हो भने, अर्थशास्त्रीहरूका अनुसार मन्दीको जोखिम साँच्चै बढेको छ, यद्यपि पहिलेको तुलनामा अझै कम स्तरमै छ।

र, ट्रम्पको आर्थिक नीतिहरूबारे अनिश्चितता—विशेष गरी उनको ट्यारिफ नीतिहरूको अन्योल—यस समस्याको ठूलो कारण बनेको छ।

JPMorgan Asset Management का प्रमुख रणनीतिकार डेभिड केली भन्छन्, "यो धेरै लचिलो अर्थतन्त्र हो। यसले धेरै झट्काहरू सहन सक्छ। तर यसलाई यस्तो अनिश्चितता मन पर्दैन।"

सोमबार, पूर्व अमेरिकी अर्थमन्त्री ल्यारी समर्सले CNN लाई भने, "मन्दीको वास्तविक सम्भावना छ।"

"हामी यस्तो खतरनाक चक्रमा फस्न सक्छौं, जहाँ कमजोर अर्थतन्त्रले बजारलाई कमजोर बनाउँछ, र कमजोर बजारले अर्थतन्त्रलाई झनै कमजोर बनाउँछ," उनले भने।

अनिश्चितताको कर

केली भन्छन्, अहिलेको अनिश्चितताले अर्थतन्त्र र बजारलाई "अनिश्चितताको कर" तिर्न बाध्य बनाएको छ।

"अहिले, धेरैजसो व्यवसायीहरू मृग झझल्को परेको जस्तो स्थितिमा छन्। यो धेरै खतरनाक अवस्था हो," उनले भने।

न्युयोर्क फेडरल रिजर्भका पूर्व अध्यक्ष बिल डड्लीले CNN लाई सोमबार भने, "मन्दीको भविष्यवाणी गर्न अहिले धेरै चाँडो हुन्छ, तर जोखिम निश्चित रूपमा बढेको छ।"

डड्लीका अनुसार, व्यापार युद्धसम्बन्धी अन्योल नै यसका लागि मुख्य कारण हो।

"ट्यारिफको दुई असर हुन्छ: एक, यसले मूल्य बढाउँछ। र दुई, यसले आर्थिक वृद्धिलाई घटाउँछ," उनले भने। "ट्रम्प प्रशासनको अनिश्चित नीति अझै समस्या बढाइरहेको छ।"

समर्सले उल्लेख गरेअनुसार, बजार स्थिरतामा निर्भर गर्छ, तर अहिले निरन्तर "एकपछि अर्को आश्चर्यजनक परिवर्तन" देखिरहेको छ।

"ट्यारिफ सम्बन्धी सम्पूर्ण जोड-घटाउले व्यवसायहरूलाई लगानी नगर्न बाध्य बनाएको छ, उपभोक्ताहरूलाई ठूलो खर्च रोक्न प्रेरित गरेको छ," उनले भने।

 

गहिरिँदै बजारको गिरावट

यस अन्योलको असर अब बजारमा देखिन थालेको छ।

छ महिनाको सबैभन्दा खराब हप्तापछि, S&P 500 सोमबार करिब ३% गुमायो। फेब्रुअरी १९ मा कीर्तिमान उच्च विन्दु छोएपछि यो परिसूचक ९% ले झरिसकेको छ।

"बजारले ट्रम्प २.० नीतिहरूप्रति विश्वास गुमाउँदै छ," Yardeni Research का अध्यक्ष एड यार्डेनीले CNN लाई फोनमा भने।

CNN को Fear & Greed Index सोमबार "अत्यधिक डर" मोडमा पुगेको छ, जुन केही साताअघि मात्र "न्यूट्रल" थियो।

प्रविधि स्टकहरू सबैभन्दा बढी प्रभावित भएका छन्, किनभने लगानीकर्ताहरू जोखिमयुक्त सम्पत्तिबाट बाहिर निस्केर सुरक्षात्मक सेयरहरू—जस्तै युटिलिटीज, स्वास्थ्य सेवा र उपभोक्ता सामाग्री—तिर जाँदै छन्।

Nasdaq सोमबार ४% ले घट्यो, जुन सेप्टेम्बर २०२२ यताकै सबैभन्दा ठूलो एकदिने गिरावट थियो। "Magnificent 7" भनिने उच्च वृद्धि भएका सात ठूला कम्पनीहरूमध्ये, Tesla १३% झर्यो, Nvidia, Apple र Alphabet ५% भन्दा बढीले घटे।

वास्तविक अर्थतन्त्रमा असर पर्ने खतरा

स्टक मार्केट नै अर्थतन्त्र होइन।

बेरोजगारी दर अहिले पनि ४.१% मा छ। अमेरिकी अर्थतन्त्रले फेब्रुअरीसम्म लगातार ५० महिना रोजगारी सिर्जना गरिसकेको छ, जुन आधुनिक इतिहासको दोस्रो सबैभन्दा लामो बृद्धि हो।

तर बजार संकटले वास्तविक अर्थतन्त्रलाई असर गर्ने खतरा छ।

पछिल्ला महिनाहरूमा उपभोक्ता आत्मविश्वास घट्दै गएको छ, र यदि बजार अस्थिरता जारी रह्यो भने यो अझै कमजोर हुन सक्छ।

Delta Air Lines ले सोमबार आफ्नो नाफाको पूर्वानुमान घटाएको छ, व्यापारिक र उपभोक्ता आत्मविश्वास कमजोर हुँदा यात्रा माग प्रभावित भएको बताउँदै।

यार्डेनी चिन्तित छन् कि बजार गिरावटले "नकारात्मक सम्पत्ति प्रभाव" सिर्जना गर्न सक्छ।

"ट्रम्पले बजारलाई यस्तो अवस्थामा छोड्न सक्दैन, जहाँ ऊ ट्यारिफ प्रयोग गर्दै संघीय रोजगारी कटौती गरिरहेको छ," उनले भने।

गोल्डम्यान स्याक्स: मन्दीको सम्भावना २०%

गोल्डम्यान स्याक्सले शुक्रबार मन्दीको सम्भावना बढाएको छ, तर धेरै बढाएर होइन। बैंकले आगामी १२ महिनामा मन्दी आउने सम्भावना २०% रहेको अनुमान गरेको छ, जुन पहिलाको १५% बाट मात्र थोरै बढेको हो।

तर यदि ट्रम्प आफ्नो नीतिमा परिवर्तन नगरे भने के होला?

"यदि प्रशासनले आफ्ना नीतिहरू जारी राखे भने, मन्दीको जोखिम झनै बढ्नेछ," गोल्डम्यान स्याक्सका अर्थशास्त्रीहरूले लेखेका छन्।

अमेरिकी अर्थतन्त्रले विगतका धेरै चुनौतीहरू पार गरेको छ।

तर अहिले उसले नयाँ परीक्षण सामना गर्दैछ—र त्यसको केन्द्रविन्दु वासिङ्टन डीसीमा भइरहेको राजनीतिक अस्थिरता हो।

-सिएनएनबाट भावानुवाद गरिएको रिपोर्ट