.gif)
_(1).gif)
काठमाण्डौ । ८ वटा अलग–अलग बीमा कम्पनीहरुले हकप्रद सेयर निष्कासनको प्रक्रिया अघि बढाएका छन् । नेपाल बीमा प्राधिकरणले बीमा कम्पनीहरुलाई चुक्तापूँजी वृद्धि गर्न निर्देशन दिएपछि ती कम्पनीले हकप्रद निष्कासनको प्रक्रिया अघि बढाएका हुन् ।
मर्जर, बोनस र साधारण सेयर निष्कासन गरेर पनि चुक्तापुँजी नपुगेका बीमा कम्पनीहरु हकप्रद सेयर जारी गरी चुक्तापूँजी पुर्याउने दौडधुपमा छन् । जसमा ४ वटा जीवन बीमा, तीन निर्जीवन बीमा कम्पनी र एक पुनर्बीमा कम्पनीले चुक्तापूँजी वृद्धिकै लागि हकप्रदको बाटो रोजेका छन् ।
प्राधिकरणले जीवन बीमा कम्पनीलाई ५ अर्ब रुपैयाँ, निर्जीवन बीमा कम्पनीलाई साढे २ अर्ब रुपैयाँ र पुनर्बीमा कम्पनीलाई २० अर्ब चुक्तापूँजी पुर्याउन निर्देशन दिएको छ ।
जीवन र निर्जीवनको हकमा प्राधिकरणले गत आवको असार मसान्तसम्मको समयसीमा दिएपनि उक्त अवधिभित्र जीवन बीमातर्फ नेपाल, नेशनल र हिमालयन लाइफले मात्रै तोकेको पुँजी पुर्याएको थियो । साथै निर्जीवन तर्फ सिद्धार्थ प्रिमियर, सलिको, आइजीआई प्रुडेन्सियल र शिखरले मात्रै साढे २ अर्ब पुँजी जुटाएका थिए ।
सो अवधिसम्म न्यूनतम पुँजी नपुर्याएपनि पूँजी जुटाउन प्रयास गर्ने कम्पनीप्रति प्राधिकरण लचक बनेको थियो । प्राधिकरणले पूँजी पुर्याउन प्रयासरत कम्पनीलाई हकप्रद निष्कासन गर्न बाटो समेत खुलाइदिएको छ ।
(1).gif)
साथै यता पुनर्बीमा कम्पनीतर्फ पनि प्राधिकरणले गत माघ महिनामा दुई स्वदेशी पुनर्बीमा कम्पनीलाई २० अर्ब चुक्तापूँजी पुर्याउन निर्देशन दिएको छ । प्राधिकरणका अनुसार हिमालयन रि र नेपाल रि इन्स्योरेन्सले १ वर्षभित्र २० अर्ब रुपैयाँ पूँजी पुर्याउनुपर्नेछ ।
प्राधिकरणले बीमा कम्पनीको पूँजी बढाउन हकप्रदको बाटो खुलाएपनि अधिकांश कम्पनी हकप्रद सेयर जारी गर्न उत्सुक देखिएका छैनन् । सञ्चालनमा रहेका २८ बीमा कम्पनी र दुई पुनर्बीमा कम्पनीमध्ये केही कम्पनीले मात्रै हकप्रद सेयर निष्कासनको प्रक्रिया सुरु गरेका छन् ।
हालसम्म ८ वटाले मात्रै हकप्रद निष्कासको प्रक्रिया अघि बढाएका छन् । ३० कम्पनीमध्ये ३ वैदेशिक लगानी रहेका कम्पनी र ७ वटा पूँजी पुगिसकेका कम्पनीले तत्कालै थप पूँजी जुटाउनुपर्ने आवश्यक देखिँदैन । बाँकी १२ वटा कम्पनीले हालसम्म हकप्रदको प्रक्रिया अघि बढाएका छैनन् । उक्त कम्पनीहरुले अन्य माध्यमबाट पुँजी जुटाउन लागि परेका छन् ।
जीवन बीमातर्फ
हालसम्म ४ वटा जीवन बीमा कम्पनीले हकप्रद सेयर निष्कासनको प्रक्रिया अघि बढाएको छ । लाइफ इन्स्योरेन्स कर्पोरेशन (नेपाल), प्रभु महालक्ष्मी लाइफ, सन नेपाल लाइफ इन्स्योरेन्स र एशियन लाइफ इन्स्योरेन्ले पूँजी बढाउन हकप्रदको बाटो रोजेका छन् ।
जसमध्ये एलआइसी नेपाल र प्रभु महालक्ष्मी लाइफले नेपाल धितोपत्र बोर्ड ९सेबोन०मा आवेदन समेत दिइसकेका छन् । एलआइसी नेपालले कायम चुक्तापूँजीको ८८ प्रतिशत अर्थात् १ः०.८८ अनुपातमा २ अर्ब ३४ करोड ६८ लाख रुपैयाँ बराबरको २ करोड ३४ लाख ६८ हजार कित्ता सेयर जारी गर्न बोर्डसँग अनुमति मागेको छ । हकप्रदपछि कम्पनीको पूँजी ५ अर्ब रुपैयाँ पुग्नेछ ।
त्यस्तै, प्रभु महालक्ष्मी लाइफ इन्स्योरेन्सले पनि चुक्तापूँजी बृद्धि गर्न हकप्रद निष्कासनको प्रक्रिया अघि बढाइसकेको छ । कम्पनीले कायम चुक्तापूँजीको १७ प्रतिशत हकप्रद जारी बोर्डमा निवेदन दिइसकेको छ । हकप्रद जारीपश्चात् कम्पनीको चुक्तापूँजी ५ अर्ब रुपैयाँ पुग्नेछ । कम्पनीको हालको चुक्तापूँजी ४ अर्ब २९ करोड ६० लाख रुपैयाँ छ ।
यता एशियन लाइफले पनि पुँजी बढाउन हकप्रद निष्कासन गर्ने तयारी गरेको छ । कम्पनीले आव २०७९÷८० को संचित नाफाबाट ७।७५ प्रतिशत बोनस सेयर बाँडेर ४२ प्रतिशत अर्थात् १ः०.४२ अनुपातमा हकप्रद सेयर जारी गर्ने निर्णय गरेको छ । बोनस सेयर र हकप्रदपछि कम्पनीको चुक्तापुँजी ४ अर्ब ८२ करोड रुपैयाँ पुग्नेछ ।
साथै प्रिमियम मूल्यमा आईपीओ जारी गरेको सन नेपाल लाइफले पनि प्राधिकरणले तोकेको न्यूनतम पूँजी पुर्याउन हकप्रदको बाटो राजेको छ । कम्पनीले गत आवको मुनाफाबाट सेयरधनीहरुलाई २३।८० प्रतिशत बोनस सेयर प्रस्ताव गरेको छ । बोनसपछि कायम हुने चुक्तापूँजी ३ अर्ब ९६ करोढ १६ लाख रुपैयाँको २७ प्रतिशत अर्थात् १ः०.२७ अनुपातमा हकप्रद निष्कासन गर्ने तयारी गरेको छ ।
कम्पनीले उक्त प्रस्ताव साधारण सभामा पेश गर्ने निर्णय गरेको छ । हकप्रदपछि कम्पनीको पूँजी ५ अर्ब रुपैयाँ पुग्नेछ । एशियन लाइफ र सन नेपाल लाइफले धितोपत्र बोर्डमा निवेदन पेश गर्न बाँकी छ ।
निर्जीवन बीमातर्फ
हालसम्म ३ वटा निर्जीवन बीमा कम्पनीले मात्रै हकप्रदमार्फत पुँजी बढाउने तयारी गरेको छ । एनएलजी इन्स्योरेन्स, नेको इन्स्योरेन्स र सानिमा जिआइसी इन्स्योरेन्सले साढे २ अर्ब चुक्तापुँजी पुर्याउन हकप्रदको बाटो रोजेका छन् । जसमध्ये एनएलजी इन्स्योरेन्सले धितोपत्र बोर्डमा आवेदन समेत दिइसकेको छ ।
कम्पनीले १०ः६.६ अनुपातमा ९६ करोड ३१ लाख २२ हजार रुपैयाँको ९६ लाख ३१ हजार २२० कित्ता हकप्रद जारी गर्न बोर्डसँग अनुमति मागेको हो । हकप्रदपश्चात् कम्पनीको चुक्तापूँजी २ अर्ब ४२ करोड २३ रुपैयाँ पुग्नेछ । कम्पनीको हाल चुक्तापूँजी १ अर्ब ४५ करोड ९२ लाख रुपैयाँ छ । कम्पनीलाई साढे २ अर्ब रुपैयाँ चुक्तापूँजी पु¥याउन अझै ७ करोड ८८ लाख रुपैयाँ अपुग हुन्छ ।
त्यस्तै, नेको इन्स्योरेन्सले पनि पुँजी बढाउन विशेष साधारण सभामार्फत हकप्रद निष्कासनको प्रस्ताव पारित गरिसकेको छ । कम्पनीले कायम चुक्तापुँजीको २५ प्रतिशत अर्थात ५० करोड ३० लाख रुपैयाँ बराबरको ५० लाख कित्ता हकप्रद निष्कासन गर्ने प्रस्ताव बोर्डमा पेश गर्ने तयारी गरेको छ । हकप्रदपश्चात् कम्पनीको चुक्तापुँजी २ अर्ब ५१ करोड रुपैयाँ पुग्नेछ । कम्पनीको हाल कायम चुक्तापुँजी २ अर्ब १ करोड २३ लाख रुपैयाँ छ ।
साथै साविक सानिमा जनरल र जनरल इन्स्योरेन्स एकआपसमा मर्ज भई बनेको सानिमा जिआइसी इन्स्योरेन्सको पनि प्राधिकरणले तोेकेको पुँजी पुगेको छ । कम्पनीले पुँजी बढाउन हकप्रद निष्कासन गर्ने निर्णय गरेको छ । कम्पनीले चैत २९ गते हुने वार्षिक साधारण सभामा कायम चुक्तापुँजी २ अर्ब रुपैयाँको २५ प्रतिशत हकप्रद निष्कासन गर्ने प्रस्ताव पेश गर्नेछ ।
अर्थात् १ः०.२५ अनुपातमा कम्पनीले ५० करोड रुपैयाँको हकप्रद निष्कासन गर्नेछ । हकप्रदपश्चात् कम्पनीको चुक्तापुँजी साढे २ अर्ब पुग्नेछ ।
पुनर्बीमा कम्पनीतर्फ
नेपालमा हाल २ वटा पुनर्बीमा कम्पनी सञ्चालनमा छन् । नेपाल रि इन्स्योरेन्स र हिमालयन रि इन्स्योरेन्सलाई नेपाल बीमा प्राधिकरणले २० अर्ब चुक्तापुँजी पुर्याउन निर्देशन दिएको छ ।
प्राधिकरणले एक वर्षभित्र अर्थात् २०८१ माघ महिनासम्म नेपाल र हिमालयन रि लाई २० अर्ब पुँजी पुर्याउन भनेको छ । पुँजी बृद्धिको योजना दुई स्वदेशी पुनर्बीमा कम्पनीलाई पेश गर्न निर्देशन दिएपश्चात् हिमालयन रि इन्स्योरेन्सले भने बोनस सेयर बाँडेर हकप्रद निष्कासन गर्ने योजना पेश गरेको छ । नेपाल रि इन्स्योरेन्सले हालसम्म प्राधिकरणमा कुनै योजना पेश नगरेको प्राधिकरणले जनाएको छ ।
यता हिमालयन रि इन्स्योरेन्सले भने गत आवको मुनाफाबाट ४ प्रतिशत दरको ४० करोड रुपैयाँ बराबरको बोनस वितरणपछि हकप्रद जारी गर्ने योजना बनाएको छ । बोनसपश्चात् कायम हुन आउने चुक्तापुँजी १० अर्ब ४० करोड रुपैयाँबाट कम्पनीले १ः०.८० अनुपात अर्थात ८० प्रतिशत हकप्रद निष्कासन गर्ने निर्णय गरेको छ ।
कम्पनीले फागुन २० गते सम्पन्न वार्षिक साधारण सभामार्फत हकप्रद निष्कासनको प्रस्ताव पारित गरिसकेको छ । कम्पनीले सेबोनमा ८ अर्ब ३२ करोड रुपैयाँ बराबरको हकप्रद सेयर जारी गर्न अनुमति पेश गर्नेछ । हकप्रदपश्चात् कम्पनीको चुक्तापुँजी १८ अर्ब ७२ करोड रुपैयाँ पुग्नेछ ।
(1).png)
.png)
(64).jpg)
.gif)
(1).gif)
.gif)
