काठमाण्डौ । नेपाली कांग्रेसको बुधबार बिहान बसेको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठकले नेकपा एमालेसँग केपी ओलीको नेतृत्वमा सरकार बनाउन गरेको सहमति अनुमोदनको निर्णय गरेको छ ।
यो निर्णयसँगै कांग्रेसले प्रधानमन्त्री पुष्मकमल दाहाललाई राजीनामा गरी मार्गप्रशस्त गर्न समेत आग्रह गरेको छ ।
प्रतिनिधिसभामा सहभागी बहुमत दलहरुले केपी ओली नेतृत्वको सरकारमा समर्थन गर्ने र साथ दिने भनिसकेपछि प्रधानमन्त्री प्रचण्डले नैतिकताका आधारमा समेत पदबाट राजीनामा गर्नुपर्ने आफूहरुले निश्कर्ष निकालेको कांग्रेसका प्रमुख सचेतक रमेश लेखकले जानकारी दिएका छन् ।
यसअघि एमालेले पनि मंगलबार सचिवालय बैठकबाट प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई आज साँझसम्म राजीनामा गरी मार्गप्रशस्त गर्न भनेको छ । प्रचण्डले राजीनामा नदिए बिहीबार बिहानसम्म सम्भवतः एमालेलेआफ्ना मन्त्रीहरुलाई सरकारबाट फिर्ता बोलाउनेछ ।
प्रचण्ड अझै खेल्दै
कांग्रेस र एमालेले नयाँ सरकार बनाउने सहमति गरिसकेका र अन्य साना दलहरुले समेत त्यसमा समर्थन जनाइसकेको अवस्थामा समेत प्रधानमन्त्री प्रचण्डले भने सत्ता छाड्न मानेका छैनन् । हिजो उनले राष्टपति रामचन्द्र पौडेललाई भेटेर आफूले गलेर राजीनामा नदिने, बरु संसदको फेस गर्ने सन्देश दिएका छन् ।
प्रचण्डले तत्काल राजीनामा नगरेर अझै राजनीतिक खेल खेल्न खोजेका र केही साना दललाई परिचालन गरी दवाब सिर्जना गर्ने र केपी ओलीको नेतृत्वमा सरकार बन्नै नदिने रणनीति लिएका देखिन्छ ।
प्रचण्डले राष्टपति पौडेलसँगको भेटमा समेत कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री बन्ने हो भने मात्र आफूले राजीनामा गर्ने अडान व्यक्त गरेका थिए ।
प्रचण्ड र रास्वपाका सभापति रवि लामिछानेबीच तत्काल सरकार नछाड्ने, संविधानले दिएको अधिकार अधिकतम प्रयोग गर्ने, यही बीचमा सरकार लम्ब्याएर ठूला भ्रष्टाचारका फाइल खोल्ने र जनताको सहानुभूति बटुलेर कांग्रेस र एमालेलाई दवाबमा राख्नेलगायतका विषयमा सहमति भएको बालुवाटारस्थित स्रोतले जनाएको छ ।
स्रोतको सोही दाबीलाई बल पुग्ने गरी प्रधानमन्त्री प्रचण्ड समेत कांग्रेसलाई कन्भिन्स गर्न लागिपरेका बुझिएको छ ।
उनले मंगलबार राति बालुवाटारमै केही भारतीय दूतहरुलाई समेत भेटेका स्रोतले बताएको छ । बुधबार साँझ समेत भारतीय दूतावासका अधिकारीहरुसँग प्रचण्डले अनौपचारिक छलफल राखेका छन् । उनी भारतीय शक्ति प्रयोग गरी कांग्रेस र मधेशवादी दलहरुलाई दवाब दिने र प्रधानमन्त्री बन्न केपी ओलीलाई रोक्ने योजनामा देखिन्छन् ।
यसका लागि प्रचण्डले संविधानको धारा ७६(२) बमोजिम केपी ओलीलाई प्रधानमन्त्री बन्नबाट रोक्ने रणनीति लिएका छन् । धारा ७६(३) अनुसार सरकार गठनका लागि राष्टपतिले आह्वान गरुन् भन्ने प्रचण्डको चाहना छ । यसैकारण पनि उनले संसद फेश गर्ने, राजीनामा नदिने घोषणा गरेका हुन् ।
अहिलेको संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार यदि कुनै पनि सरकारलाई दिएको समर्थन कुनै सत्ता सहयात्री दलले फिर्ता लिएमा प्रधानमन्त्रीले त्यसको एकमहिनाभित्र विश्वासको मत लिनुपर्छ । तर, कांग्रेससँग नयाँसरकार बनाउने सहमति गरेको एमालेले हालसम्म पनि सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिएको छैन । यस्तो अवस्थामा प्रचण्डलाई सत्ता लम्ब्याउने सहज अवस्था बनेको छ । यदि एमालेले भोलि या पर्सी समर्थन फिर्ता लियो नै भने पनि प्रचण्डले त्यसको १ महिनाभित्रमा संसद फेश गर्नुपर्ने हुन्छ । यही १ महिनाको समयलाई प्रचण्डले केपी ओलीलाई रोक्ने, बरु शेरबहादुर देउवालाई बोकेर अगाडि बढ्नेसम्मको योजना बनाएका दाबी स्रोतहरुको छ ।
यही योजनाअनुसार प्रचण्डले बिना शर्त देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउने र माओवादी तथा रास्वपाको देउवा प्रधानमन्त्री बन्ने अवस्थामा पूर्ण समर्थन रहने सन्देश पनि पठाइसकेका छन् ।
तर, पछिल्लो समय एमालेसँगको सत्ता सहकार्यको सहमतिबाट कांग्रेस पछि हट्ने अवस्था देखिन्न । सभापति शेरबहादुर देउवाले प्रष्ट रुपमा प्रचण्डलाई एमालेसँग सहमति भइसकेको र आफू अब पछि हट्न नसक्ने सन्देश दिइसकेका छन् ।
यसरी प्रचण्डको केपी ओली रोक्ने र देउवालाई बोक्ने खेलले राजनीतिक अन्यौल अझै बढ्ने देखिन्छ । सत्ताका लागि सधैं नैतिकता लिलामीमा राख्ने प्रचण्डले यसपटक पनि प्रष्ट रुपमा बहुमत गुमाइसक्दा समेत सत्तामै टाँसिएर राजनीतिक लाभ लिने अर्को अनैतिक काम गर्नसक्ने सम्भावना पनि बढेको छ।