काठमाण्डौ । सधैंको साता जस्तै आज पनि हामीले नियमित स्तम्भ ‘ग्राउण्ड जिरो’लाई निरन्तरता दिएका छौ । आज हामीले अनामनगर आसपासका केही ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेर लगानीकर्ताहरुको मनोविज्ञान बुझ्ने प्रयास गरेका छौं । आज पनि बिहानै देखि समाजिक सञ्जालहरुमा लगानीकर्ताहरुमाझ बजार के होला ? भन्ने जिज्ञास राखेको देख्न सकिन्थ्यो । काठमाण्डौमा आज राजावादीको प्रदर्शनी तथा अघिल्लो साता धितोपत्र बोर्डले इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीहरुलाई सूचीकृत हुन बोलाएको विषयले आज सामाजिक सञ्जाल तातेको थियो भने ब्रोकर हाउसहरुमा पनि यिनै विषयले स्थान पाएको सुनिन्थ्यो ।
यसै सिलसिलामा आज हामी सबै भन्दा पहिले ११ बज्दा नबज्दै अनामनगरमा नै रहेको कालीका सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४६) मा पुग्यौैं । बिहानको सुरुवाती कारोबारमा ब्रोकरमा लगानीकर्ता आउने क्रम जारी थियो । बजार सामान्य अंकले तल–माथि गर्दै थियो । यतिकैमा एक लगानीकर्ता नमस्कार है ! साथिहरु भन्दै ब्रोकर हाउसमा प्रबेश गरे । ‘आज त राजा आउने रे ! बजार के हुन्छ ?’ उनको प्रश्न भूइँमा खस्न नपाउदै एक लगानीकर्ताले जवाफ दिए ‘हामी पनि राजै त हो नि ! कसैको त ज्वाइँ राजा हो ।’ उनको यस्तो उत्तर सुनेर ब्रोकरहाउसमा लगानीकर्ताहरुको हासोको फोहोरा छुट्यो ।
ब्रोकर हाउसमा केही लगानीकर्ता गित सुन्दै थिए भने केही बजार हेर्न मस्त देखिन्थे । यतिकैमा एक लगानीकर्ताले मुख खोले, ‘मलाइ त आईपीओ नै परेन साथिहरु के गर्ने हो ?’ उनीसँगै बसेका लगानीकर्ताले उत्तर दिँदै भने, ‘मलाइ पनि त्यस्तै छ ।’ अर्का एक लगानीकर्ताले डिस्प्ले हेर्दै भने, ‘लौ ! भूगोल इनर्जीमा सर्किट लगाए साथिहरु ! त्यस्तो के छ यसमा ?’ उनीसँगै बसेका लगानीकर्ताले खेलाडीका कारण यस्तो भएको बताए ।
यसै ब्रोकरमा भेटिएका केही लगानीकर्ताले आज बजार राजनीतिक कारणले नै घटेको चर्चा गरे । केहीले एचआरएल र एनआरआसीमा नाफा बुक चलेको प्रतिक्रिया दिए । केही लगानीकर्ताहरुले अब एचडीएल कम्पनी चल्ने पनि प्रतिक्रिया दिए । यसबेलासम्म दिनको १२ बजिसकेको थियो ।
यहाँबाट हामी नजिकै रहेको इम्पेरियल सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४५) मा पुग्यो । यस ब्रोकरमा पनि लगानीकर्ताको उपस्थिति राम्रै थियो । लगानीकर्ताहरु बजार हेर्न मस्त देखिन्थे । यतिकैमा एक लगानीकर्ताले अघिल्लो साता धितोपत्र बोर्डले इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीहरुलाई दर्ता गर्न बोलाएको विषयमा असन्तुष्टि व्यक्त गरे । ती लगानीकर्ताले भने, ‘नेपाल राष्ट्र बैंकले व्यक्तिगत लगानीकर्तालाई क्याप लगायो । धितोपत्र बोर्डले सँस्थागत लगानीकर्ताहरुलाई संकुचित गर्न खोज्यो ।’ बल्ल–बल्ल बामे सर्दै गरेको बजारमा नियामकहरुले नीतिगत अस्थिरतातर्फ धकेलेको ती लगानीकर्ताले आरोप लगाए । यो ब्रोकरमा पनि केही लगानीकर्ताहरु राजावादीको प्रदर्शन विषयमा चर्चा गर्दै थिए । ब्रोकर हाउसमा चियाको चुस्कि लिँदै केही लगानीकर्ताले राजाले फेरी मध्यरातमा सत्ता लिन सक्ने आँकलन पनि गरे भने केहीले यस्तो अहिले नै सम्भव नभएको तर्क राखे ।
मध्यान्नहको १ बजिसकेको थियो । बजार २८ सयबाट तल कारोबार हुँदै थियो । यहाँबाट हामी नजिकै रहेको दीपशिखा धितोपत्र (स्टक ब्रोकर नम्बर ३८) मा पुग्यौं । यहाँ पनि केही महिला लगानीकर्ताहरु आफ्नै कम्प्युटरमा बजारको अवस्था नियाल्न मस्त देखिन्थे । यतिकैमा एक महिला लगानीकर्ताले अघिल्लो साता ग्रिन डेभलपमेन्ट बैंकको सेयर नाफामा बेचेर पोखरा घुम्न गएको बताइन् ।
उनीसँगै बसेकी अर्की महिला लगानीकर्ताले पनि घुम्न जाने योजना बनाएको बताउदै नेपाल रिपब्लिक मिडियोको सेयर प्रतिकित्ता ५२५ मा उठाएको बताइन् । ब्रोकर हाउसमा यस्तै गल्फिति चल्दै थिए ।
यहाँबाट हामी अनामनगरमा नै रहेको भोले गणेष सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ६१) मा पुग्यौं । यहाँ पनि लगानीकर्ताको उपस्थिती राम्रै थियो । यसबेलासम्म दिनको २ बजिसकेको थियो । बजार एकहोरो घटिरहेको थियो । यस ब्रोकरमा भेटिएका लगानीकर्ताहरुमा आज घटेको बजारप्रति अन्यौलता रहेको देखन्थ्यो । बजारको घट्ने क्रम जारी नै थियो । यससँगै यो साताको लागि हामीले ग्राउण्ड जिरोलाई बिट मार्ने निधो गर्यौं ।