अफ्रिकाको खनिजमा चीन र अमेरिकाको गिद्धे नजर, ११ वर्षपछि अमेरिकाले हासिल गर्यो यस्तो उपलब्धि

काठमाण्डौ । अमेरिका र चीन विश्वका दुई ठूला आर्थिक महाशक्ति हुन् । दुई देशबीच धेरै मोर्चामा युद्ध चलिरहेको छ । यी युद्धहरू मध्ये एउटा खनिज सम्पदाले धनी अफ्रिकी महादेशका स्रोतहरू कब्जा गर्नु पनि हो ।  

सुन र हीराका ठूला खानीहरू बाहेक, अफ्रिकामा लिथियम, दुर्लभ पृथ्वी, कोबाल्ट र टंगस्टनको ठूलो भण्डार पनि छ। तिनीहरू इलेक्ट्रिक वाहनहरूदेखि एआई डाटा केन्द्रहरू र हतियार प्रणालीहरूमा सबै कुरामा प्रयोग गरिन्छ। चीनले धेरै वर्षदेखि अफ्रिकी देशहरूमा आफ्नो लगानी बढाउँदै आएको छ। सन् २०१२ मा चीनले अमेरिकालाई पछि पार्दै अफ्रिकाको सबैभन्दा ठूलो लगानीकर्ता बन्यो र लगभग एक दशकसम्म यसलाई आफ्नो हातबाट जान दिएन।

बीबीसीको रिपोर्टका अनुसार २०२३ मा अमेरिकाले अफ्रिकामा आफ्नो हराएको स्थान फेरि प्राप्त गरेको छ। अमेरिकाले सन् २०२३ सम्म अफ्रिकामा ७.८ बिलियन डलर लगानी गरेको छ भने चीनको लगानी ४ अर्ब डलर रहेको छ ।

चीन विश्वमा महत्वपूर्ण खनिज र धातुहरूको सबैभन्दा ठूलो आपूर्तिकर्ता हो। उनी आफैंसँग यसको ठूलो भण्डार छ तर साथसाथै उनले विशेष गरी अफ्रिकामा ठूलो लगानी पनि गरेका छन्। यसबाहेक, चीनले विश्वव्यापी आपूर्तिको प्रशोधनमा पनि आफ्नो प्रभुत्व कायम राखेको छ।

चीनले आफ्नो स्थितिलाई रणनीतिक हतियारको रूपमा प्रयोग गर्छ र जब चाह्यो आपूर्ति घटाउँछ। यही कारणले गर्दा अमेरिकाले अब महत्वपूर्ण खनिज र धातुहरूमा पहुँच बढाउन मिशन मोडमा काम गरिरहेको छ।

अफ्रिकामा अमेरिकी लगानीको नेतृत्व सरकारी निकाय यूएस इन्टरनेशनल डेभलपमेन्ट फाइनान्स कर्पोरेशनले गरिरहेको छ। यो डोनाल्ड ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमा २०१९ मा स्थापना भएको थियो। यसको उद्देश्य चीनको सार्वभौमसत्तालाई चुनौती दिनु हो र एजेन्सीले धेरै अवसरहरूमा आफ्नो उद्देश्य स्पष्ट गरेको छ। गत वर्ष एजेन्सीले रुवाण्डाको खानी कम्पनी ट्रिनिटी मेटल्सलाई तीनवटा खानी विकास गर्न ३.९ मिलियन डलर अनुदान दिएको थियो ।