.gif)
_(1).gif)
.jpg)
काठमाण्डौ । सधैको साता जस्तै आज पनि हामी नियमित स्तम्भ ‘ग्राउण्ड जिरो’का लागि विभिन्न ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेका छौं । यस क्रममा आज हामी त्रिपुुरेश्वर , सुन्धारा र न्यूरोड आसपासका केही ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेर लगानीकर्ता तथा ब्रोकरहरुको मनोविज्ञान बुझ्ने प्रयास गरेका छौं ।
आज हामी सबैभन्दा पहिले त्रिपुरेश्वरमा रहेको इन्भेष्टमेन्ट म्यानेजमेन्ट नेपाल (स्टक ब्रोकर नम्बर ५३) मा पुग्यौं । आज बिहान दोस्रो बजार कारोबार खुलेपछि बजार केहि घटेको थियो । यसै ब्रोकरमा भेटिएका एक लगानीकर्ताले बजारमा लगानीकर्ता सेयरमा भन्दा सुनतर्फ आकर्षित भएपछि बजारमाथि जान नसकेको गुनासो गरे । ‘ सेयर बजारबाट भन्दा सुनको लगानीले राम्रो प्रतिफल पाउने आशामा लगानीकर्ता सुनतर्फ लागेका छन्,’ उनले भने । उनले कारोबार स्क्रिन हेर्दै बजार १९४० भन्दा तल नजाने आँकलन गरे । उनले भने,‘आउँदै गरेको राष्ट्रबैंकको नीतिमा संस्थागत लगानीकर्ताहरुलाई अल्पकालिन कारोबार गर्ने बाटो खुल्ला गर्नुपर्छ । यसले बजारमा सुधार आउनेछ ।’
ब्रोकर हाउसमा यस्तै गल्फति चल्दै थिए । यसबेलासम्म बजार १० अंकभन्दा बढीले घटेको थियो ।
यहाँबाट हामी सुन्धारनस्थित सुन्धारा सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ५२) मा पुग्यौं । यहाँ लगानीकर्ताको उपस्थिति निकै कम थियो । यस ब्रोकरमा पनि एकजना पाको उमेरका एउटा बैंकका संस्थापक सेयरधनी भेटिए । अजय सुमार्गी जस्ता व्यापारीसँग राम्रो सम्बन्ध रहेको दाबी गर्ने ती व्यक्तिले भने,‘अर्थमन्त्री अमेरिकाबाट फर्केका छन् । अब केही न केही पक्कै हुन्छ । यो बजेटमा पूँजीबजारको बिषयमा केहि सम्बोधन हुनेछ ।’
बजारको बिषयमा प्रक्षेपण गर्दै ती लगानीकर्ताले वर्षमान पुनको कार्यकालमा नेप्से परिसूचक २५ सय विन्दुको उचाईमा पुग्ने बताए । ‘त्यहाँ भन्दामाथि त म भन्न सक्दिन । ३२ सय को आशा भने अहिले नै नगरौं होला,’ उनले भने । यसो भन्दै उनले ब्रोकरलाई सेयर किन्न आदेश दिए ।
उनले देशको अर्थतन्त्र बिग्रनुमा घरजग्गा र निजी सवारी साधनमा बढी लगानी हुनु मुख्य जिम्मेवार रहेको ठोकुवा गरे ।
समयको गतिसँगै नेप्सेको परिसूचक पनि तलमाथि गर्दै थियो । ब्रोकर हाउसको भित्तामा झुण्डिएको घडीले १२ बजेको संकेत गरिरहेको थियो । बजार एकोहोरो घहिरेको थियो ।
बाहिर भने मध्य दिनमा चरा नै खस्ने गरि टंटलापुरे घाम चर्केको थियो । यहाँ बाट हामी न्यूरोड स्थित भेडासिं चोकमा रहेको एबीसी सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर १७) मा पुग्यौं । यो ब्रोकरमा २÷३ जना लगानीकर्ता घटेको बजार हेर्दै बसेको पाइयो । उनीहरु बजारको अवस्थाका बारेमा छलफल गर्दै थिए । ‘बजार १९६० भन्दा माथि टिक्यो भने त माथि नै जान्छ । होइन भने बजार अझै तल जान सक्छ ।’ तीमध्ये एकले भने । उनले यसो भन्दै गर्दा बजार १९६० बाट तल खस्यो । बजार यहाँबाट तल घट्न थाले पछि ती लगानीकर्ताले बाटो तताए । ब्रोकर हाउसमा भएकै अन्य लगानीकर्ताको मुहार पनि मलिन देखिन्थ्यो ।
(1).gif)
त्यत्तिकैमा एक लगानीकर्ता मेरो त ब्रोकरलाई हिसाब मिलान गर्न छ भन्दै उठेर सेयर बेच्न कारोबार शाखातर्फ लम्के । ब्रोकर हाउसमा सन्नाटा छाएको थियो । एक लगानीकर्ताले भने धेरै वाणिज्य बैंकको सेयर आइपिओको भाउ मा नै आएको छ है ! साथिहरु । पैसा भए विचार गर्नुहोस ।’ उनलाई जाबाफ दिदैं एक लगानीकर्ताले भने,‘हामी त फुल्ली लोड हो ।’
केहि समय त्यहाँ व्यतित गरेपछि हामी कमलपोखरीमा रहेको क्रियटिभ सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४०)मा पुग्यौं । यो ब्रोकरमा पनि लगानीकर्ताको उपस्थिति लगभग शुन्य जस्तै थियो । हामीले केही समय ब्रोकर सञ्चालकसँग बजारको पछिल्लो अवस्थाका बारे जिज्ञासा राख्यौं । यस ब्रोकरका सञ्चालकले बजार घटेको घट्यै गरेको र आजको बजारले आगामी दिशा तय गर्ने बताए । ‘बजार यदि आज बढेर बन्द भयो भने भोलिबाट बजार माथि जान्छ । होइन भने बजारको अबस्था अनिश्चित छ,’ उनले भने ।
सँगै बसेका एक लगानीकर्ताले प्रश्न गरे,‘सेयर किन्न कि नकिन्नें ? सेयर त यस्तै घटेको बेला किन्ने हो भन्छन् त ?’ लगानीकर्ताको जवाफमा सञ्चालकले मुख खोले,‘आजको बजार हेरौं न पहिले । बढेर माथि जाने भएछ भने भोलीबाट किनौला नि ।’
ब्रोकर हाउमा यस्तै गल्फति चल्दै थिए । अधिकांश ब्रोकर हाउसमा भेटिएका लगानीकर्तामा बजारको आगामी दिशाबारे अन्यौलताा देखिन्थ्यो । तर बजार आज २ बजे पछि भने एकाएक १२ अंकले सुधार आएर बन्द भयो ।
.gif)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.png)
.png)
.gif)
.gif)
