.gif)
.gif)
.jpg)
काठमाण्डौ । अहिले लामो समयदेखि सेयर बजार साइडवेजमा चलेको छ । लामो समय १८ सय देखि २२ सय सम्म आएको बजार हाल २०९५ को विन्दुमा बन्द भएको छ । खास गरि अहिले बजारमा लो क्याप भएका कम्पनीहरु मात्रै चलेका छन् । लगानीकर्ताहरुले कस्ता कम्पनीमा लगानी गर्ने ? भन्ने विषय लगानीकर्ताको स्वभावमा पनि भर पर्छ ।
विशेष गरी सेयर बजारमा लगानीकर्ता २ प्रकारका हुन्छन । एक थरिका लगानीकर्ता भनेको अधिक जोखिम लिने र अर्को भनेका कम जोखिम लिने खालका हुन्छन् । अधिक जोखिम लिनेले उच्च उतारचढाव भएका कम्पनी छान्ने गर्छन । यस्ता लगानीकर्ताले प्राविधिक विश्लेषणको आधारमा कम्पनीको मार्केट् ट्रेन्ड र कम्पनीको मुमेन्ट हेरेर लो क्याप कम्पनीमा लगानी गर्छन ।
त्यसैगरि, दोस्रो थरिका लगानीकर्ता भनेको कम जोखिम लिने स्वभावका हुन्छन् । यी लगानीकर्ताले कम उतारचढाब भएका कम्पनी छनोट गर्छन । त्यसैले सेयर बजामा कम्पनीको छनौट गर्ने तौर तरिका व्यक्तिपच्छिे फरक हुन्छ । यो व्यक्तिको स्वभावमा पनि भर पर्छ ।
अहिले कस्ता कम्पनीमा लगानी गर्ने ?
अहिले कस्ता कम्पनीमा लगानी गर्ने भन्ने विषय पनि लगानीकर्ताको स्वाभाव र लगानीकर्ताले लगानी गर्ने पैसाको स्रोतमा नै भर पर्छ । यदि अहिले कसैले मध्य तथा दीर्घकालको लागि लगानी गर्ने हो भने बजार मूल्य २ सय भन्दा तलका कम्पनी छनौट गर्दा उपयुक्त हुन सक्छ । किनकी विगतको बजारको वियरिस चक्रलाई हेर्ने हो भने यस्ता कम्पनीको सेयरमूल्य बुल बजारमा दोब्बर–तेब्बरसम्म पुगेको पाइन्छ ।
त्यसैगरि, यदि कसैले अल्पकालका लागि सरसापट तथा ब्रोकर कै पैसाबाट सेयर किन्दै छ भने त्यस्ता व्यक्तिले लो क्याप भएका उच्च उतारचढावयुक्त कम्पनीहरु खरिद गर्नु उपयुक्त हुनसक्छ । किनकी यस्ता सेयर लगानीको लागि भन्दा पनि ट्रेड गर्ने उदेश्यले किनिएका हुन्छन् । यस्ता कम्पनीमा पैसा लगाउनु भन्दा पहिले प्राविधिक विश्लेषणमा राम्रो दख्खल राखेर किन्ने गर्नु पर्छ । यस्तो कम्पनीको सेयर किन्नु भन्दा पहिले नै बिक्रीको टार्गेट सेट गर्नुपर्छ । र आफ्नो टार्गेट पूरा भए पछि थप लोभ नगरि सेयर सल्टाउनु नै उपयुक्त हुन्छ ।
सेयर किन्नु भन्दा पहिले के कुरामा ध्यान दिने ?
- सेयर किन्नु भन्दा पहिले लगानीको उदेश्य तय गर्नुपर्छ । अल्पकालका लागि लगानी गर्ने हो वा दीर्घकालका लागि भन्ने निश्चित हुनुपर्छ ।
- आफूसँग पूँजी कति छ त्यसको पहिचान गर्ने र सबै पैसा एकपटक लगानी नगर्ने
- कम्पनीको आन्तरिक विश्लेषण जस्तै, कम्पनीको चुक्तापूँजी , जगेडा कोष , प्रतिसेयर आम्दानी, पीई रेसियो र खराव कर्जा हेर्ने,
- कम्पनीको बाह्य विश्लेषण जस्तै, सेयरको मूल्यमा के कारणले उतार चढाव आईरहेको छ र सो कम्पनीप्रति आम सर्वसाधारणको दृष्टिकोण कस्तो छ भन्ने बारे राम्ररी बुझ्ने,
.gif)
सेयर किने पछि ध्यान दिनु पर्ने विषय
सेयर किने पछि पनि लागनीकर्ताहरुले धेरै विषयमा ख्याल गर्नु पर्छ । यदि अल्पकालिन ट्रेडर हो भने उसले आफूले किनेको सेयर कुन समूह तथा ब्रोकरबाट किनबेच भएको छ भनेर दैनिक ट्रेडर फ्लोरसिट र ब्रोकर होल्डिङ नियाल्नु पर्छ । यदि ठूला ब्रोकरबाट एकैपटक कम ट्रान्जेक्सनमा ठूलो भोल्युममा बिक्री हुन थालेमा सचेत हुने ।
यदि दीर्घकालिन लगानकर्ता हो भने निम्न विषयमा ख्याल गर्नेः
- हरेक दिन आर्थिक पत्रपत्रिका तथा अनलाइन पोर्टल हेर्ने,
- प्रत्यक दिन बजार मूल्य नियाल्ने,
- कम्पनीले जारी गरेको सूचना तथा त्रैमासिक विबरण हेर्ने,
- साधारण सभामा भाग लिने,
- आफूसँग भएको सेयरको मूल्य घट्ने सम्भावना देखियो भने बेच्ने र बड्ने सम्भावना रहेमा होल्ड गर्ने वा अझै बढ्छ जस्तो लागेमा थप किन्ने
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.gif)
.gif)
.gif)