काठमाण्डौ । नेपाल धितोपत्र बोर्ड(सेबोन)ले ‘साना तथा मझौला संगठित संस्थाको धितोपत्र निष्कासन तथा कारोबार नियमावली, २०८१’ आज लागू गरेको छ। नेपाल सरकारले स्वीकृती दिएसँगै सेबोनले आज(माघ ३ गते)देखि एसएमईसम्बन्धी नियमावली लागू गरेको हो ।
सेबोनले एक सूचना जारी गर्दै नियमावलीको आवश्यक कार्यान्वयनका लागि नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज (नेप्से) र सिडिएस एण्ड क्लियरिङ्गलाई समेत पत्राचार गरिसकेको जनाएको छ । यससँगै अब कम चुक्तापूँजी भएका कम्पनीहरुले एसएमई प्लेटफर्ममार्फत आईपीओ जारी गर्नेछन् । यसअघि भने साना ठूला दुवै कम्पनीहरुले एउटै प्लेटफर्ममार्फत आईपीओ जारी गरी कारोबार गर्दै आईरहेका थिए ।
अब एसएमईसम्बन्धी नियमावली लागू भएसँगै २५ करोड रुपैयाँभन्दा कम चुक्तापँजी भएका कम्पनीहरुले छुट्टै प्लेटफर्ममार्फत सार्वजनिक निष्कासन गर्नेछन् । यस्ता कम्पनीहरुलाई चुक्तापूँजीको ३० देखि ४९ प्रतिशतसम्म सर्वसाधारण्मा आईपीओ जारी गर्न दिइने व्यवस्था गरिएको छ । सर्वसाधारणले यस्ता कम्पनीको आईपीओ भर्दा न्यूनतम ५ सय कित्ताका लागि आवेदन दिनु पर्नेछ ।
नियमावली अनुसार लगातार ३ वर्षसम्म नाफामा रहेका एसएमई कम्पनीले प्रिमियम मूल्यमा समेत आईपीओ जारी गर्न पाउनेछन् । कम्पनीहरुले प्रारम्भिक सार्वजनिक निष्कासन गर्नु पूर्व प्रारम्भिक सार्वजनिक निष्कासन गरिने धितोपत्रको ५ प्रतिशत सोको निष्कासन तथा बिक्री प्रबन्ध सम्बन्धी कार्य गर्ने मर्चेन्ट बैङ्करले र १५ प्रतिशत योग्य संस्थागत लगानीकर्ताले खरिद गरेको हुनु पर्नेछ ।
आईपीओ जारी गर्दा क्रेडिट रेटिङ्ग गर्न बोर्डले निर्देशन दिन सक्नेछ । बोर्डले सङ्गठित संस्थाको क्रेडिट रेटिङ्ग गर्न आवश्यक देखेमा यस नियमावली बमोजिम धितोपत्रको सार्वजनिक निष्कासन गर्नुपूर्व क्रेडिट रेटिङ्ग गर्ने संस्थामार्फत् क्रेडिट रेटिङ्ग गराउन सङ्गठित संस्थालाई निर्देशन दिन सक्नेछ ।
यस्तै बोर्डबाट धितोपत्रको सार्वजनिक निष्कासन सम्बन्धी व्यवस्था तथा विवरण स्वीकृत भएको मितिबाट दुई महिनाभित्र सहित संस्थाले धितोपत्रको बिक्री खुला गरि सक्नु पर्नेछ ।
उपनियम (१) बमोजिमको अवधिभित्र धितोपत्र निष्कासन गर्न नसकिएमा त्यस्तो अवधिमा ति संस्थाको प्राविधिक, वित्तीय र व्यवस्थापकीय पक्षमा कुनै परिवर्तन भएको भए त्यस्तो परिवर्तन भएको विषय समावेश गरी संशोधित विवरणपत्र बोर्डबाट स्वीकृत गराएर मात्र निष्कासन खुला गर्नु पर्नेछ ।
यसैगरी सङ्गठित संस्थाले विवरणपत्र प्रकाशन गरी धितोपत्र बिक्री वितरण गर्दा धितोपत्र बिक्री खुला गरिने दिनभन्दा कम्तीमा ७ दिन अगाडि अनुसूची– बमोजिमका विवरण खुलाई निष्कासन तथा बिक्री प्रबन्धकमार्फत राष्ट्रियस्तरको दैनिक पत्रिकामा आह्वानपत्र प्रकाशन गर्नु पर्नेछ ।
निष्कासन खुला रहने अवधि दरखास्त खुला भएको मितिले कम्तीमा ४ कार्य दिन हुनेछ ।
यो अवधिभित्र निष्कासन गरिएको सबै कित्ता बिक्री नभएमा सङ्गठित संस्थाले त्यस्तो दरखास्त खुला भएको मितिले बढीमा १५ दिनका लागि धितोपत्रको दरखास्त खुला राख्न सक्नेछ । उल्लिखित अवधिमा मागभन्दा बढी रकमको लागि आवेदन प्राप्त भएमा सोको जानकारी बोर्डलाई गराई एक दिन अगाडि सार्वजनिक सूचना प्रकाशित गरी भोलिपल्ट कार्यालय समयपश्चात दरखास्त लिने कार्य बन्द गर्न सकिनेछ ।
उल्लिखित अवधिभित्र निष्कासन गरिएको धितोपत्रमध्ये ५० प्रतिशतभन्दा कमका लागि आवेदन प्राप्त भएमा निष्कासन तथा बिक्री प्रबन्धकले उक्त निष्कासन कार्य रद्द गरी आवेदकले दरखास्त बापत जम्मा गरेको रकम फुकुवा गर्नु पर्नेछ ।
सार्वजनिक निष्कासनको लागि खुला गरिएको धितोपत्र बिक्री बन्द भएको मितिले बढीमा पन्ध्र दिनभित्र बाँडफाँट गर्नु पर्ने व्यवस्था गरिएको छ । उक्र समयावधिभित्र बाँडफाँट गर्न नसकेमा आवेदकले दरखास्त बापत जम्मा गरेको रकम फुकुवा गर्नु पर्नेछ ।