काठमाण्डौ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको शासनशैलीलाई तानाशाही र राजतन्त्र जस्तो भन्दै देशभरि विशाल प्रदर्शनहरू भएका छन्।
'नो किङ्स' नाम दिइएको यो आन्दोलनले अमेरिकालाई फासिस्ट शासनतर्फ धकेलिरहेको आरोप लगाउँदै लाखौँ नागरिकहरू सडकमा उत्रिएका छन्।
यो घटनालाई 'राजाजस्तो तानाशाही बन्न खोजेको' भनेर वर्णन गरिएको छ, जसमा वाशिङ्टन डिसी, न्यूयोर्क, शिकागो, मियामी र लस एन्जलस जस्ता शहरहरूमा हजारौँ प्रदर्शनकारीहरूले 'डेमोक्रेसी नट मोनार्की' (राजतन्त्र होइन, लोकतन्त्र) र 'द कन्स्टिच्युसन इज नट अप्सनल' (संविधान ऐच्छिक होइन) जस्ता प्लेकार्डहरू बोकेका थिए।
यो प्रदर्शन दोस्रो चरणको हो, जसमा देशभरि २६०० भन्दा बढी र्यालीहरू निकालिए र करिब ७० लाख मानिसहरू सहभागी भए।
अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूले पनि यो घटनालाई व्यापक कभरेज दिएका छन्।
बीबीसीका अनुसार, न्यूयोर्कको टाइम्स स्क्वायरमा हजारौँ प्रदर्शनकारीहरूले ट्रम्पको नीतिहरूविरुद्ध आक्रोश पोखे, जसमा धेरैले रङ्गीन पोशाक र चित्रहरू प्रयोग गरेर प्रदर्शनलाई उत्सव जस्तो बनाएका थिए।
एनबीसी न्यूजले रिपोर्ट गरेको छ कि अक्टोबर १७ र १८ मा वाशिङ्टन डिसीमा प्रदर्शनकारीहरूले ट्रम्प प्रशासनको आप्रवासी नीति र संघीय एजेन्सीहरू विघटन गर्ने निर्णयलाई मुख्य निशाना बनाएका थिए।
फक्स न्यूजले टाइम्स स्क्वायरको दृश्यलाई हाइलाइट गर्दै भनेको छ कि प्रदर्शन शान्तिपूर्ण रह्यो, तर ट्रम्प समर्थकहरूले यसलाई 'एन्टिफा' जस्ता अतिवादी समूहसँग जोडेका थिए।
प्रदर्शनको स्केल र कारणहरू
यो आन्दोलनको मुख्य कारण ट्रम्पको कार्यकारी आदेशहरू हुन्, जसमा संघीय सरकारका केही निकायहरू विघटन गर्नु र प्रमुख शहरहरूमा नेशनल गार्ड परिचालन गर्नु समावेश छ।
ट्रम्पले आफ्ना राजनीतिक विरोधीहरूलाई कानूनी कारबाहीमा तान्न निर्देशन दिएका छन्, जसले संसद र न्यायपालिकासँग टकराव निम्त्याएको छ। यसबाहेक, सरकारी सटडाउनका कारण धेरै सेवाहरू बन्द छन्।
रोयटर्सले रिपोर्ट गरेको छ कि प्रदर्शनमा ७० लाखभन्दा बढी सहभागी भए, जसमा बोस्टन, फिलाडेल्फिया, अटलान्टा, डेनभर र सिएटल जस्ता शहरहरू पनि सामेल थिए।
अल जजिराले न्यूयोर्कमा मात्रै १ लाखभन्दा बढी मानिस भेला भएको उल्लेख गरेको छ, जसमा 'दिस इज ह्वाट डेमोक्रेसी लुक्स लाइक' (यही हो लोकतन्त्रको रूप) जस्ता नाराहरू गुन्जिएका थिए।
एनपीआरले यो प्रदर्शनलाई अमेरिकी इतिहासकै सबैभन्दा ठूलो शान्तिपूर्ण आन्दोलनमध्ये एक भनेको छ, जसमा प्रदर्शनकारीहरूले ट्रम्पलाई 'फासिस्ट' र 'तानाशाह' भनेका छन्।
द गार्जियनका अनुसार, रिपब्लिकनहरूले यसलाई चुपचाप हेरेका छन्, जबकि डेमोक्र्याट नेताहरू सक्रिय रूपमा सहभागी भएका छन्। उदाहरणका लागि, सिनेटर चक शुमर, बर्नी स्यान्डर्स र कोरी बुकरले प्रदर्शनलाई समर्थन गर्दै सन्देश जारी गरेका छन्।
प्रदर्शनकारीहरूको आवाज र चाखलाग्दा दृश्यहरू
प्रदर्शनलाई चाखलाग्दो बनाउने पक्ष भनेको यसको रचनात्मकता हो। सीबीएस न्यूजले रिपोर्ट गरेको छ कि धेरै प्रदर्शनकारीहरूले पोशाक लगाएर आएका थिए, जसले आन्दोलनलाई 'सडक पार्टी' जस्तो बनाएको थियो।
एक प्रदर्शनकारी बेथ जास्लोफले भनेकी छिन्, 'हामी फासिस्ट शासनतर्फ जाँदैछौँ भन्ने डरले म यहाँ आएको हुँ।' अर्का प्रदर्शनकारी मास्सिमो मास्कोलीले ट्रम्पको आप्रवासी नीति र स्वास्थ्य सेवामा कटौतीलाई इटालीको विगतसँग तुलना गरेका छन्।
युट्युब र अन्य माध्यमहरूमा उपलब्ध भिडियोहरूले देखाउँछन् कि प्रदर्शनमा 'एन्टिफा' (फासिवादविरोधी) जस्ता प्लेकार्डहरू बोकेका थिए, तर यो शब्दलाई गलत बुझाइएको एक प्रदर्शनकारी चक एप्सले बताएका छन्। यो आन्दोलनले न्याय, स्वास्थ्य सेवा र मानव अधिकारलाई जोड दिएको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिक्रिया र ट्रम्पको जवाफ
यो प्रदर्शन अमेरिकामा मात्र सीमित रहेन। युरोपका बर्लिन, म्याड्रिड, रोम र लन्डनमा पनि विरोध प्रदर्शन भएको उल्लेख गरिएको छ, साथै क्यानडाको टोरन्टोमा 'ह्यान्ड्स अफ क्यानडा' जस्ता नाराहरू। युट्युबको एक भिडियोले विश्वभरि लाखौँले समर्थन गरेको देखाएको छ।
ट्रम्पले फक्स न्यूजसँगको अन्तर्वार्तामा आफूलाई 'राजा होइन' भनेका छन्, तर उनको टिमले राजा जस्तो देखाइएको भिडियो सार्वजनिक गरेको उल्लेख छ। रोयटर्स र इप्सोसको सर्वेक्षणअनुसार, ट्रम्पको स्वीकृति दर ४० प्रतिशतमा झरेको छ, जसमा ५८ प्रतिशत अमेरिकीहरू असन्तुष्ट छन्।
लोकतन्त्रको परीक्षा ?
यो 'नो किङ्स' आन्दोलनले अमेरिकी लोकतन्त्रको भविष्यबारे बहस छेडेको छ।
द गार्जियनले यो आन्दोलनलाई अमेरिकाको ५० वटै राज्यहरूमा फैलिएको भनेको छ, जसले असमानता र फासिवादविरुद्धको जनआक्रोशलाई प्रतिबिम्बित गर्छ। यसले ट्रम्प प्रशासनलाई चुनौती दिएको छ, तर आगामी दिनहरूमा यसको प्रभाव कस्तो हुन्छ, त्यो हेर्न बाँकी छ। यो घटनाले विश्वव्यापी रूपमा लोकतान्त्रिक मूल्यहरूको महत्वलाई उजागर गरेको छ।