काठमाण्डौ । केही समयपहिले धितोपत्र बोर्डले प्रस्ताव गरेको एसएमई प्लेटफर्म अर्थ मन्त्रालयमा नै रोकिएको छ । स्रोतका अनुसार नयाँ अध्यक्ष आएपछि अध्यक्ष नै अलमलमा पर्दा र नेप्से तथा अर्थ मन्त्रालयसँग आवश्यक समन्वय नहुँदा प्रस्तावित एसएमई प्लेटफर्म अघि बढ्न नसकेको हो ।
धितोपत्र बोर्डमा नयाँ अध्यक्ष आएपछि पनि यस विषयमा अध्यक्ष अलमलमा नै रहेको स्रोतले दाबी गर्यो । यही कारण अर्थ मन्त्रालयले पनि यो प्लेटर्फम मन्त्रीपरिषद्मा पेश गर्न सकेको छैन ।
नेपालको सेयर बजारमा थोरै कित्ता भएका कम्पनीका सेयरमूल्यमा व्यापक चलखेल हुने गरेको पाइएको छ । यही चलखेल रोक्न नेपाल धितोपत्र बोर्ड (सेबोन) ले विशेष प्लेटफर्मका रुपमा एसएमई इन्डेक्स बनाउन बढाएको दाबी गरेको छ ।
एसएमईअन्तर्गत विशेषगरी लघुवित्त, ह्यान्डिक्राफ्ट, रेस्टुराँ, कटेज, ट्राभल एण्ड टुर्स जस्ता कम्पनी पर्न सक्छन् । यद्यपी एसएमईअन्तर्गत कस्ता–कस्ता कम्पनी पर्ने भन्ने विषयमा नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) ले अध्ययन गरेर धितोपत्र बोर्डलाई बुझाउनेछ ।
सामान्यतयाः विदेशमा ५० जनाभन्दा कम कर्मचारी भएका कम्पनीलाई एसएमई इन्डेक्समा राखिन्छ । नेपालमा एसएमई इन्डेक्समा राखिने कम्पनीको मापदण्ड र पूँजी कति भन्ने विषय नेप्सेले बनाउने कार्यविधिमा बनाई सकेर अर्थ मन्त्रालयमा बुझाइएको छ । ‘चुक्तापूँजी, कर्मचारी संख्या र बजार पूँजीकरणका आधारमा एसएमई कम्पनीहरु छुट्टाइएको छ । जसमा न्यूनतमा २५ करोड भन्दा कम पूँजी भएका कम्पनीहरु एसएमई प्लेटफर्ममा पर्ने पनि बोर्डका एक अधिकारीले जानकारी दिए ।
अहिले सेयर बजारमा साना–ठूला सबै कम्पनीको एकै प्लेटफर्ममा कारोबार भइरहेका छन् । ‘अब छुट्टै एसएमई इन्डेक्समा साना तथा मझौता कम्पनीको कारोबार हुन्छ तर नेप्सेअन्तर्गत नै हुन्छ’, ती अधिकारीले भने, ‘यसका लागि नेप्सेले कार्यविधि, प्लेटफर्म तथा ट्रेडिङ सिस्टम तयार पारिसकेको छ । अन्य कम्पनीले जस्तै यी कम्पनीले पनि पूँजी जुटाउन र परिचालन गर्न सहज होस् भन्ने उद्देश्यले छुट्टै एसएमई इन्डेक्स बनाउन लागिएको हो ।’
एसएमई इन्डेक्सको अर्को उद्देश्य यी साना तथा मझौला कम्पनीलाई अनुगमन गर्न सहज हुने र अहिले जस्तो दोस्रो बजारमा इन्साइडर ट्रेडिङ तथा सेयर कर्नरिङ हुने समस्या समधान हने ती अधिकारीले बताए ।