IME remit
  • बिहीबार, कार्तिक ६,२०८२ 02:29:52
IME remit
Global IME Bank Limited

नेपाल रि: दायीत्वले थला पर्ने अवस्था, तर खेलाडी चाहिँ सेयरमूल्य बढाउँदै सोझालाई भिडाउने खेलमा !

Hyundai Nepal
नेपाल रि: दायीत्वले थला पर्ने अवस्था, तर खेलाडी चाहिँ सेयरमूल्य बढाउँदै सोझालाई भिडाउने खेलमा !
Shivam Cement

काठमाण्डौ । जेनजी आन्दोलनका क्रममा मच्चिएको विध्वंशका कारण नेपालको सेयर बजारमा सूचीकृत कम्पनीमध्ये सबैभन्दा ठूलो झट्का नेपाल पुनर्बिमा कम्पनी(नेपाल रि)लाई लागेको छ ।  

आन्दोलन र विध्वंशका कारण क्षति भएका सम्पत्तिहरुको क्षतिबापत निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुमा हालसम्म २२ अर्बभन्दा बढीको दाबी परिसकेको छ । यति ठूलो दाबीभुक्तानीमध्ये सम्बन्धित निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुको भागमा ३५ प्रतिशत मात्र पर्छ भने बाँकी ६५ प्रतिशत नेपाल रिले व्यहोर्नुपर्ने हुन्छ । 

Laxmi Sunrise Bank Limited
Bizshala
Shivam Cement

एकैपटक आएको निकै ठूलो दाबी भुक्तानी कसरी सेटल गर्ने र ठूलो दायीत्वको व्यवस्थापन कसरी गर्ने भन्ने अनपेक्षित तनावमा यो कम्पनीको उच्च व्यवस्थापन रहेको छ । यही तनावका कारण नेपाल रिका उच्चपदस्थ अधिकारीहरु हिजोआज कार्यालय गएका छैनन् । आफूलाई सरकार र अरु सरोकारवालाबाट सहयोग नहुने हो भने सामूहिहक राजीनामासम्म गर्ने मूडमा यो कम्पनीका उच्च अधिकारी रहेका छन् ।  

यसरी कम्पनी हाँकिरहेकाहरु नै अनपेक्षित दायीत्वका कारण तनावमा रहेको समयमा सेयर बजारका खेलाडीहरु भने त्यही कम्पनीको मूल्य बढाउने चलखेलमा लागेका छन् ।  

बीमा कम्पनीमा परेको दाबीको भुक्तानीमा नियमअनुसार नै भयो भने पनि नेपाल रि केही वर्ष थला पर्ने अवस्था छ । यो कम्पनीको वित्तीय सन्तुलन भताभुंग हुने अवस्थामा पुगेको छ भने प्रमुख सूचकहरुमा एकैपटकको ठूलो दायीत्व भुक्तान गर्दा नेगेटिभ परिदृश्य आउनसक्ने सम्भावना स्पष्टै देखिन्छ । नाफा बढ्ने वा त्यसका आधारमा लगानीकर्तालाई यो कम्पनीले लाभांश वा रिटर्न देला भनेर त अहिले कल्पना पनि गर्न सकिन्न ।  

तर, सेयर बजारका खेलाडीलाई के चाहियो र ? चलखेलका लागि माहिर नेपाली सेयर बजारका खेलाडीहरुले आन्दोलनअघि आफूले किनेर थुपारेको नेपाल रिको सेयर सोझालाई भिडाउने उद्देश्यले वित्तीय अवस्थामा आउनसक्ने सम्भावित भूकम्पलाई बेवास्ता गरी मूल्य बढाउनतर्फ लागेका छन् । जसका कारण नेपाल रिको सेयरमूल्य मंगलबार पनि ३.२२ प्रतिशतले बढेर प्रतिकित्ता १ हजार ५१८ रुपैयाँको उचाईमा पुगेको छ ।  

कति आउनसक्छ दायीत्व ?

विभिन्न निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुमा हालसम्म हुलदंगाका क्रममा भएको क्षतिबापत २२ अर्ब बढी बीमा दाबीका लागि आवेदन परेको छ । सरसर्ती हिसाब गर्दा पनि २२ अर्ब बढीको बीमा दाबीमध्ये ६५ प्रतिशत नेपाल रिले व्यहोर्नुपर्ने हुन्छ । यो भनेको १५ अर्ब नजिक हुन आउँछ । नेपाल रि ले आफ्नो दायीत्व विदेशको कम्पनीसँग पनि सेयर गरेको छ । जसअनुसार रेक्टो ट्रिटी ह्यानओभर रि(hannover re)ले करिब ५ अर्ब व्यहोर्नेछ । बाँकी १० अर्ब नेपाल रिले तिर्नुपर्ने प्रष्ट देखिन्छ । 

CG Motors
Muktinath Bikas Bank Limited

एकैपटक १० अर्ब रुपैयाँ बीमा दाबी भुक्तानी गर्नुपर्दा नेपाल रिको अहिलेको वित्तीय स्वास्थ्यमा गम्भीर समस्या आइपर्नसक्छ।

किनभने यो कम्पनीको कुल सम्पत्ति नै ३४ अर्ब हाराहारी छ । त्यसमध्ये पनि अघिल्लो आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमाससम्मको कुल दायीत्व नै  १४ अर्ब ६२ करोड बढी रहेको देखिन्छ ।  

कुल १३ अर्ब ४२ करोड चुक्तापूँजी रहेको यो कम्पनीको स्पेशल रिजर्भमा ४ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ मात्र छ । विपत्तिका लागि छुट्याइएको रिजर्भमा त जम्माजम्मी ३८ करोड पनि छैन ।  

अघिल्लो आर्थिक वर्षको तेश्रो त्रैमासकै वित्तीय विवरणलाई हेर्ने हो भने पनि यो कम्पनीले सो बेलासम्म ५५ करोड रुपैयाँ हाराहारीमा मात्र नाफा आर्जन गरेको छ । प्रतिसेयर आम्दानी रु. ५.४५ मात्र छ ।  

कम्पनीले सो अवधिसम्म २२ अर्ब २८ करोड बढी विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गरेको छ । कम्पनीको मुख्य आम्दानीमध्येको एउटा स्रोत बैंकको ब्याजदर समेत घटेर न्यून स्तरमा झरिसकेको छ । यसले एकातिर आम्दानी घटाउने निश्चित छ भने यसै पनि कमजोर अवस्थामा रहेको कम्पनीको टाउकोमा १० अर्बको दायीत्व थपिएपछिको अवस्था निकै भयावह हुनसक्ने देखिन्छ ।  

कम्पनीका एक उच्च अधिकारी भन्छन् -'कम्पनी निकै ठूलो संकटमा फसेको छ । १० अर्ब नै दाबी भुक्तानी गर्नुपर्यो भने केही वर्षसम्म यो कम्पनी घिस्रिदै सञ्चालन हुनुपर्ने अवस्था आउँछ । ३–४ बर्ष लगानीकर्ताले रिटर्नको आशा गर्नु पनि बेकार हुनेछ । सबै पक्षको सहयोग नहुने हो भने कम्पनी यहीकारण टाट पल्टिने डरलाग्दो संकटमा फसेको छ ।’  

Global IME Bank Limited
Nabil Bank Limited
New Office
IME remit
Bizshala
Shikhar Insurance
Bizshala

हाम्रो बारेमा

Bizshala.com, operated by SOS Media Pvt. Ltd., stands as Nepal's premier financial news portal. With a keen focus on the economy, capital markets, real estate, banking and financial institutions, merchant banking, investment tools, insurance, tourism, the automotive industry, and beyond, it delivers fresh, in-depth, and investigative reporting. Since its inception, Bizshala has rapidly emerged as the nation's leading economic news platform, driven by a team of seasoned and accomplished financial journalists. Committed to delivering investigative, accurate, and innovative content, Bizshala approaches every story through a distinct economic lens, catering to the interests and curiosities of its readers.