काठमाण्डौ । गत साताको नाटकीय मूल्य गिरावटपछि सुन बजारमा प्राविधिक दबाब अझै बढेको छ । मूल्य प्रतिऔंस ४ हजार अमेरिकी डलरभन्दा तल झरेको छ । यद्यपि दीर्घकालीन रूपमा बजार अझै पनि बुलिस (उकालो) ट्रेन्डमा रहेको विश्लेषकहरूको भनाइ छ, तर उनीहरूले छोटो अवधिमा मूल्य अझै घट्न सक्ने चेतावनी दिएका छन्।
केही विश्लेषकका अनुसार, अमेरिका र चीनबीच व्यापार वार्ताको रूपरेखा बनाउन सहमति भएपछि सुनमा फेरि बिक्री दबाब देखिएको हो, जसले केही भू-राजनीतिक अनिश्चितता घटाएको छ।
सुनको मूल्य सोमबारको अधिकांश कारोबार सत्रमा ४ हजार डलरभन्दा तल रह्यो, यद्यपि दिनको अन्त्यतिर केही पुनःउठान देखियो। अन्तिम कारोबारमा स्पट गोल्डको मूल्य प्रतिऔंस ४,००४.५० डलरमा पुग्यो, जसले दिनभरमा २ प्रतिशतभन्दा बढी गिरावट देखायो। यसअघि गत साता पनि सुन ३ प्रतिशतले घटेको थियो, जुन विगत केही वर्षकै सबैभन्दा ठूलो एकदिने गिरावटपछि आएको निरन्तर दबाब हो।
सिटी इन्डेक्स र FOREX.com का बजार विश्लेषक फवाद रजकजादाका अनुसार, सुनमा देखिएको बिक्री दबाबको अर्को कारण अमेरिकी S&P 500 सूचकांक फेरि ऐतिहासिक उच्चतामा पुग्नु हो, जसले ६,८५८ अंक पार गरेको छ।
रजकजादाले भने, “सुनको मूल्य घट्नु अमेरिक–चीन व्यापार वार्तामा आएको सकारात्मक संकेतसँग मेल खान्छ। जोखिम मनोवृत्ति सुधारिँदा S&P 500 ले नयाँ रेकर्ड कायम गर्यो, जसले सुनजस्ता सुरक्षित लगानी साधनहरूलाई पछाडि पारिदियो।”
उनका अनुसार, यद्यपि बजारमा आशावाद बढेको छ, तर राष्ट्रिय सुरक्षासँग सम्बन्धित मुद्दा र प्रविधि प्रतिस्पर्धाका समस्या तत्काल समाधान हुने सम्भावना छैन। “तर अहिले व्यापारीहरू जोखिमपूर्ण लगानीमा फर्किएका छन्, जसले सुनमा हेजको माग घटाएको छ,” उनले थपे।
रजकजादाका अनुसार सुनको मूल्य ४ हजार डलरभन्दा तल झर्नु आश्चर्यजनक होइन। यो स्तर अब मनोवैज्ञानिक रूपमा निकै महत्वपूर्ण रहन्छ।
उनले भने, “बेयर पक्षका लगानीकर्ताले सुन लामो समयसम्म यस स्तरभन्दा तल रहोस् भन्ने चाहन्छन्। यदि यस्तो भयो भने, थप बिक्री र सट्टेबाजी लगानीकर्ताबाट निकासी (liquidation) बढ्न सक्छ। तर, यो स्तरमा मूल्य स्थिर रह्यो भने डिप–बायरहरू पुनः बजारमा फर्किन सक्छन्।”
ट्रेड नेशनका वरिष्ठ बजार विश्लेषक डेविड मोरिसनका अनुसार, छोटो अवधिमा सुनको मूल्य अझै घट्ने जोखिम बढेको छ, किनभने प्राविधिक गति (technical momentum) तलतिर मोडिएको छ।
उनले भने, “दैनिक MACD सूचक तेज रूपमा तल झरेको छ। अहिले यो ओभरबट अवस्थामा छैन, तर तलतिरको गति बढेको संकेत गर्छ।”
उनका अनुसार, सुनले नयाँ बुलिस गति बनाउनका लागि मूल्य पुनः ४,१०० डलरभन्दा माथि जानु आवश्यक छ।
Saxo Bank का कमोडिटी स्ट्र्याटेजी प्रमुख ओले ह्यान्सनका अनुसार, लगानीकर्ताले केही समय स्थिर रहनुपर्ने हुन सक्छ, किनभने सुन बजार फेरि समायोजन (consolidation) चरणमा प्रवेश गर्न लागेको देखिन्छ।
सुनले प्रतिऔंस ३ हजार डलर पार गरेपछि चार महिना बजार स्थिर रहेको थियो।
ह्यान्सनका अनुसार, ३,८४६ डलर स्तर महत्वपूर्ण समर्थन (support) बिन्दु हो, जुन अगस्ट महिनामा देखिएको उकालोबाटको पुनःसंरचना स्तर हो।
उनले भने, “हालको मूल्यगत व्यवहारले यो वर्षको उच्चतम स्तर पहिल्यै बनिसकेको संकेत गर्न सक्छ। गहिरो सम्हाल्न समय लाग्न सक्छ, विशेष गरी शेयर बजार बलियो हुँदै गएकोले। सुन धारण गर्ने कारण हराएका छैनन्, तर हालको ५० प्रतिशतभन्दा बढीको वार्षिक वृद्धिलाई औचित्य दिनु भने प्रश्न बनेको छ। मेरा दृष्टिमा अर्को ठुलो उकालो सन् २०२६ मा हुने सम्भावना बढी छ।”
Capitalight की अनुसन्धान प्रमुख चान्टेल शिवेनका अनुसार, उनी अहिले सुनको समर्थन स्तर ३,७५० डलर (५०-दिने मूभिङ एभरेज) आसपास परीक्षण हुने वा नहुनेमा ध्यान दिइरहेकी छन्।
तर उनले थपिन्, “विस्तृत परिप्रेक्ष्यमा हेर्दा सुनको तलतिर जाने सम्भावना सीमित छ। यो बजारको संरचनात्मक गिरावट होइन, बरु स्वस्थ सुधार (healthy correction) हो।”
उनले निष्कर्षमा भनिन्, “यो करेक्सन दीर्घकालीन बुल मार्केटभित्रको स्वाभाविक समायोजन हो। हालको म्याक्रोअर्थतन्त्र र नीतिगत जोखिमका कारण दीर्घकालीन रूपमा सुनमा सकारात्मक दृष्टिकोण यथावत् रहन्छ।”

