.gif)
.gif)
काठमाण्डौ । बीमा कम्पनीहरुले विभिन्न क्षेत्रमा साढे ७ खर्ब रुपैयाँ लगानी गरेका छन् । नेपाल बीमा प्राधिकरणका अनुसार १४ जीवन बीमा र १४ निर्जीवन बीमा कम्पनीले गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म विभिन्न क्षेत्रमा ७ खर्ब ४८ अर्ब २० करोड रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
जसमा जीवन बीमा कम्पनीहरुको मात्रै क्षेत्रगत लगानी ६ खर्ब ८२ अर्ब २९ करोड रुपैयाँ रहेको छ भने निर्जीवन बीमकहरुले क्षेत्रगत लगानी ६६ अर्ब ३७ करोड रुपैयाँ रहेको छ ।
नेपाल बीमा प्राधिकरणले बीमकहरुको लगानी विविधिकरणमा जोड दिएपनि बीमा कम्पनीहरु मुद्दती निक्षेपमा लगानी गर्न बढी केन्द्रीत देखिन्छन् । बीमा कम्पनीहरुले कुल लगानीको ७६.१२ प्रतिशत रकम बैंक तथा वित्तीय संस्थाको निक्षेपमा मात्रै लगानी गरेको छ ।
बीमा कम्पनीहरुले लगानी विविधिकरणमा जोड दिने बताएपनि लगानी जोखिम नहुने आशयले करिब ८० प्रतिशत रकम बैंकहरुमा निक्षेप राखेका छन् । पछिल्लो समय केही कम्पनीहरुले शिक्षा तथा स्वास्थ्य र हवाई जस्ता क्षेत्रमा लगानी गरेपनि ठूलो रकम बैंकहरुमा मुद्दतीमै निक्षेपको रुपमा संकलित छन् ।
नेपाल बीमा प्राधिकरणका अनुसार बीमा कम्पनीहरुले नेपाल सरकारको बचतपत्र वा ऋणपत्र, अग्राधिकार सेयर, बण्ड, डिबेञ्चर र ऋणपत्र, सूचीकृत पब्लिक कम्पनीको बन्ड, डिबेञ्चर र ऋणपत्रमा २० प्रतिशतका दरले लगानी गर्न पाउछन् ।
साथै, राष्ट्र बैंकबाट इजाजतपत्र प्राप्त क, ख वर्गको बैंक तथा वित्तीय संस्थामा चुक्तापुँजीको १० प्रतिशत र ‘ग’ वर्गको वित्तीय संस्थामा ५ प्रतिशत रकम मुद्दती निक्षेपमा लगानी गर्न पाउछन् ।
यसबाहेक सेयरबजार अर्थात् सूचीकृत कम्पनीको सेयरमा १० प्रतिशत, कृषि उत्पादन तथा वितरण, पर्यटन उद्योग, हाइड्रोपावर, सौर्य उर्जा, केबलकार, सडक विद्युत प्रसारण लाइन, शिक्षा र स्वास्थ्य जस्ता क्षेत्रमा १० प्रतिशत, इन्भेष्टमेन्ट कम्पनीको सेयरमा ५ प्रतिशत र म्युचुअल फण्डमा ५ प्रतिशत रकम लगानी गर्न पाउने प्रावधान रहेको छ ।
प्राधिकरणले बीमकको लगानी निर्देशिका बमोजिम विभिन्न क्षेत्रमा लगानी गर्न पाउने व्यवस्था गरिदिएपनि बीमा कम्पनीहरु मुद्दती निक्षेपमा मात्रै लगानी गर्न होम्मिएका छन् । मुद्दती निक्षेपमा लगानी गर्दा केही प्रतिशत भएपनि ब्याज आउने र अन्य क्षेत्रमा गरेको लगानी जस्तो जोखिम नहुने हुँदा बढी मुद्दतीमै रकम राख्ने गरेको बीमा कम्पनीका अधिकारीहरु बताउँछन् ।
बीमा कम्पनीहरुले गत आर्थिक वर्षमा बैंकहरुको मुद्दती निक्षेपमा मात्रै ५ खर्ब ७४ अर्ब ७ करोड रुपैयाँ लगानी गरेको छ । यो कुल लगानीको झण्डै ८० प्रतिशत रकम हो ।
त्यस्तै, अग्राधिकार सेयर, बण्ड र डिबेञ्चरमा ५५ अबै ९८ करोड, अन्य क्षेत्रको लगानीमा ४४ अर्ब ९४ करोड, सूचीकृत पब्लिक कम्पनीको बण्ड र डिबेञ्चरमा १९ अर्ब ८६ करोड, सूचीकृत पब्लिक कम्पनीको साधारण सेयरमा २२ अर्ब ९८ करोड, म्युचुअ लपण्ड र नागरिक लगानी कोषमा ३ अर्ब २३ करोड, कृषि, स्वास्थ्य, शिक्षा, पर्यटन, उर्जा र जलस्रोत क्षेत्रहरुमा ९ अर्ब ५८ करोड, सूचीकृत नभएको अन्य पब्लिक लिमिटेड कम्पनीको सेयरमा १ अर्ब १० करोड र सरकारी बचतपत्र र ऋणपत्रमा ३ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
सेयर बजारमा झण्डै २३ अर्ब लगानी
बीमा कम्पनीहरुले गत आर्थिक वर्षमा सूचीकृत पब्लिक कम्पनीको साधारण सेयरमा झण्डै २३ अर्ब रुपैयाँ लगानी गरेका छन् । प्राधिकरणका अनुसार जीवन तथा निर्जीवन बीमकले गत आवको अन्त्यसम्म सेयरबजारमा २२ अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ लगानी गरेका हुन् ।
जसमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले मात्रै १९ अर्ब १२ करोड ६४ लाख रुपैयाँ र निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले ३ अर्ब ८६ करोड ५ लाख रुपैयाँ लगानी गरेका छन् ।
बीमा कम्पनीहरुले यस्तो क्षेत्रमा गरेको लगानी कुल लगानीको ३.०७ प्रतिशत मात्रै रकम हो । प्राधिकरणले सूचीकृत पब्लिक कम्पनीको सेयरमा लगानीको दायरा बढाउन पाउने व्यवस्था गरेपनि बीमा कम्पनीहरुले सेयरबजारमा लगानी बढाउन सकिरहेका छैनन् ।
प्राधिकरणका अनुसार बीमा कम्पनीहरुले कुल लगानीको १० प्रतिशत रकम सम्म सेयरबजारमा लगानी गर्न पाउने व्यवस्था छ । तर गत आवको अन्तिमसम्म बीमा कम्पनीहरुले कुल लगानीको ३.०७ प्रतिशत रकम मात्रै सेयरबजारमा लगानी गरेका छन् ।
प्राधिकरणले लगानी निर्देशिका संशोधन गर्दै सेयरबजारमा लगानीको दायरा बढाउन पाउने व्यवस्था समेत गरेको छ । बीमा कम्पनीहरुले सम्बन्धीत कम्पनीको कायम चुक्तापुँजीको १५ प्रतिशतसम्म रकम लगानी गर्न पाउने व्यवस्था गरिदिएको छ । यसअघि बीमकहरुले कायम चुक्तापुँजीको ५ प्रतिशतसम्म मात्रै लगानी गर्न पाउने व्यवस्था थियो ।
सेयरबजारमा लगानी बढाउने पाउने विकल्प हुँदाका वाबजुत पनि बीमा कम्पनीहरुले ८० प्रतिशत रकम मुद्दती निक्षेपमै थुपारेका छन् ।
.jpg)
.gif)
(1).gif)
.gif)
