काठमाण्डौ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले भारतलाई जवाफी कर लगाउने चेतावनी दिएका छन्।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको हालैको अमेरिकी भ्रमणको क्रममा ट्रम्पसँग यस विषयमा चर्को बहस भएको थियो। तर ट्रम्प अडिग रहे।
अमेरिकी राष्ट्रपतिले प्रधानमन्त्री मोदीलाई स्पष्ट रूपमा भने कि भारतले अमेरिकाको पारस्परिक ट्यारिफबाट कुनै छुट पाउने छैन।
फक्स न्यूजलाई दिइएको अन्तर्वार्तामा ट्रम्पले यस कुराकानीको बारेमा कुरा गरे। यो अन्तर्वार्ता मंगलबार राति प्रसारित भएको थियो।
यसमा एलोन मस्क पनि ट्रम्पसँगै थिए। ट्रम्पले भनेका छन् कि भारतले अमेरिकी सामानमा जस्तो कर लगाउँछ, अमेरिकाले पनि भारतीय सामानमा त्यही शुल्क लगाउनेछ। 'ट्यारिफको बारेमा मसँग कसैले पनि बहस गर्न सक्दैन', ट्रम्पले भने।
फेब्रुअरी १३ मा ह्वाइट हाउसमा मोदी र ट्रम्पबीचको भेटघाटको केही घण्टाअघि मात्र डोनाल्ड ट्रम्पले पारस्परिक कर लगाउने घोषणा गरेका थिए। यस योजनाअन्तर्गत, ट्रम्प प्रशासनले प्रत्येक व्यापारिक साझेदार देशमा लगभग बराबर प्रतिशोधात्मक कर लगाउनेछ।
फक्स न्यूजलाई दिएको अन्तर्वार्तामा ट्रम्पले भारत सहित सबै साझेदार देशहरूसँग यही अडान दोहोर्याए। अमेरिका भारतको सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक साझेदार हो।
प्रधानमन्त्री मोदीलाई मन परेन
ट्रम्पले अन्तर्वार्तामा भने कि उनले प्रधानमन्त्री मोदीलाई स्पष्ट रूपमा भनेका छन् अमेरिकाले पनि भारतले अमेरिकी सामानहरूमा लगाएको जस्तै शुल्क लगाउनेछ। ट्रम्पले भने, 'मैले हिजो प्रधानमन्त्री मोदीलाई भनें (जब उनी यहाँ थिए), हामी यही गर्नेछौं (समान परिमाणको बदला लिने कारबाही)। तपाईंले जे शुल्क लिनुहुन्छ, म पनि त्यही गर्नेछु।'
ट्रम्पले थप भने कि मोदीलाई यो मन परेन। ट्रम्पले भने, 'उनी (मोदी)ले भने-होइन, होइन, मलाई यो मन पर्दैन।' त्यसैले मैले भनें-होइन, होइन, तपाईंले जे शुल्क लिनुहुन्छ, म पनि त्यही गर्नेछु। म हरेक देशसँग त्यसै गर्दैछु।'
भारतले अमेरिकाबाट आयात हुने केही वस्तुहरूमा धेरै उच्च शुल्क लगाउँछ। उदाहरणका लागि, भारतले अटोमोबाइलमा १०० प्रतिशत भन्सार लगाउँछ।
एलोन मस्कले पनि अन्तर्वार्तामा यो कुरा उल्लेख गरेका छन्। 'यो १०० प्रतिशत हो (अटो आयातमा १०० प्रतिशत भन्सार)' मस्कले भने-'हो, यो त धेरै भयो। अनि यस्तै कुरा धेरै अन्य चीजहरूमा पनि हुन्छ।'
करको मामिलामा ट्रम्पको अडान कडा
ट्रम्पले जोड दिए कि प्रतिशोधात्मक कर प्रणाली अन्तर्गत, अमेरिकाले भारतीय आयातमा भारतले अमेरिकी सामानहरूमा लगाए जस्तै स्तरको कर लगाउनेछ।
यसको अर्थ यदि भारतले कुनै पनि अमेरिकी सामानमा ५० प्रतिशत कर लगाउँछ भने अमेरिकाले पनि कुनै पनि भारतीय सामानमा ५० प्रतिशत कर लगाउनेछ। यो पारस्परिक महसुलको सिद्धान्त हो। ट्रम्प प्रशासनको विश्वास छ कि यसले व्यापार सन्तुलन गर्नेछ र अमेरिकी कम्पनीहरूलाई हानि पुर्याउने छैन।
ट्रम्पको यो कदमले भारत-अमेरिका व्यापार सम्बन्धलाई असर गर्न सक्छ। दुई देशले यो समस्या कसरी समाधान गर्छन् भनेर हेर्न बाँकी छ।
अहिलेको लागि, ट्रम्प आफ्नो अडानमा अडिग छन्। उनले पारस्परिक ट्यारिफको मामिलामा कुनै पनि देशलाई कुनै पनि छुट नदिइने स्पष्ट पारेका छन्। अब के हुन्छ भनेर हेर्न रोचक हुनेछ। के भारतले आफ्नो कर घटाउनेछ वा अमेरिकासँग टकरावको जोखिम लिनेछ ?
ट्रम्पले यो पनि भने कि उनले हरेक देशलाई समान व्यवहार गरिरहेका छन्। उनको विश्वास छ कि यसले अमेरिकाको व्यापार घाटा कम गर्नेछ र अमेरिकी कम्पनीहरूलाई फाइदा पुर्याउनेछ। यद्यपि, धेरै विज्ञहरू विश्वास गर्छन् कि प्रतिशोधी करहरूले विश्वव्यापी व्यापार युद्ध निम्त्याउनसक्छ। यसले विश्व अर्थतन्त्रलाई हानि पुर्याउन सक्छ।
-एजेन्सीहरुको सहयोग