.gif)
_(1).gif)
.jpg)
.png)
काठमाण्डौ । राष्ट्रिय राजनीतिका घटनाक्रमहरुमा नाटकीय विकास हुन थालेको छ । विकसित घटनाक्रमहरुमा कुनै ट्वीस्ट आएन भने र माओवादी केन्द्र इमानदार भएर टिकिरह्यो भने सत्ता समीकरण परिवर्तनका स्पष्ट संकेतहरु सतहमै देखिन थालेका छन् ।
केही दिनअघिदेखि सत्ताको प्रमुख घटक नेपाली कांग्रेस र माओवादी केन्द्रबीच खटपट सुरु भएको छ । कांग्रेसको महासमिति बैठकले पारित गरेको दुईवटा राजनीतिक प्रतिवेदनपछि माओवादी केन्द्र चिँढिएको छ ।
महासमितिमा उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काले माओवादीको युद्धलाई नजरअन्दाज गरी त्यसकै कारण मुलुकमा शान्ति सुव्यवस्था बिग्रिने क्रम सुरु भएको, अर्थतन्त्र डामाडोल बनेको र युवाहरु विदेश पलायन हुन थालेकाजस्ता लाञ्छना लगाई प्रस्तुत गरेको प्रतिवेदन ध्वनि मतले पारित भएको थियो ।
(1).gif)
यस्तै, महामन्त्री गगन थापाले अबका चुनावहरुमा गठबन्धन गरेर जान नहुने आशयको राजनीतिक प्रतिवेदन पेश गरेका थिए । त्यसलाई समेत महासमितिले पारित गरेको थियो । महासमितिमा सहभागी सदस्यमध्ये ५० प्रतिशत बढीले हिन्दू राष्ट्रको पक्षमा हस्ताक्षर समेत संकलन गरेका थिए । यी घटनाक्रमबाट प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल(प्रचण्ड) कांग्रेससँग रुष्ट भएका छन् । उनले पार्टी बैठकहरुमा कांग्रेस दक्षिणपन्थी धारमा गएको भन्दै आफ्नो विश्लेषण सुनाउन थालेका थिए ।
माओवादीलाई कांग्रेससँग रुष्ट बनाउने घटनाक्रमको सुरुवात कोशी प्रदेशमा राष्ट्रियसभा सदस्यका लागि भएको निर्वाचन समेत रहेको थियो । सो निर्वाचनमा कांग्रेसका मतदाताले अन्तर्घात गरी माओवादी उम्मेद्वारलाई हराउने काम गरेका थिए । विभिन्न प्रदेश सरकारहरुमा माओवादीमाथि कांग्रेसबाट असहयोग हुन थालेपछि सुरु भएको तिक्तता अन्ततः सत्ता समीकरणको फेरबदलतर्फ नै उन्मुख हुन थालेको देखिएको छ ।
एकाएक विकसित यी घटनाक्रम
आइतबार संघीय संसदको प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली जनकपुर जाने कार्यक्रम रहेको थियो । ओली आउने भएपछि जनकपुरमा उनको स्वागतका लागि २२० केजीको माला समेत तयार गरिएको थियो । तर, आइतबार बिहान जनकपुर जाने कार्यक्रम ओलीले हठात् रद्द गरी त्यहाँ विष्णु पौडेललाई पठाए । यसको भित्री कारण सत्ता समीकरणका लागि हुनसक्ने सम्भावित दौडधूप र छलफल नै थियो । यो क्रममा आइतबार बिहानै ओली बालुवाटार पुगेर प्रचण्डलाई भेटे र सम्भावित घटनाक्रम तथा सहकार्यबारे समेत छलफल गरे ।
आइतबार नै अर्को एउटा कार्यक्रमका लागि एमाले महासचिव शंकर पोखरेल संखुवासभा जाने तय भएको थियो । तर, महासचिव पोखरेलले समेत सो कार्यक्रम रद्द गरी आइतबार दिनभर नै दौडधूपमै समय व्यतीत गरे ।
आइतबार साँझ पुनः एमाले अध्यक्ष ओली र महासचिव पोखरेल बालुवाटार पुगे । त्यहाँ सम्भावित सत्ता सहकार्यको विषयमा छलफल भएको एमालेस्थित उच्च स्रोतले जानकारी दिएको छ ।
त्यहाँ छलफल गरी बाहिरिन नपाउँदै अहिले पुनः बालकोटस्थित ओली निवासमा माओवादीका नेता वर्षमान पुन र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका अध्यक्ष रवि लामिछाने लगायतका नेताहरु पुगेका छन् ।
बालकोटस्रोतका अनुसार सत्ता समीकरण परिवर्तन गर्नुपर्ने पक्षमा माओवादीबाट वर्षमान पुन लगायतका नेताहरु लामो समयदेखि अभ्यासरत थिए । पुन लगायतका माओवादीका नेताहरु पार्टीको दीर्घकालीन लाभका लागि एमालेसँग पुनः सहकार्य गर्नुपर्ने र कांग्रेससँगको गठबन्धन टुटाउनुपर्ने लाइनमा अडिग रहँदै आएका छन् ।
केही विदेशी शक्तिहरुको दवाबका कारण प्रचण्डले भने पार्टीभित्रका दोश्रो तहका नेताहरुको निरन्तरको प्रेसरलाई पन्छाउँदै आएका थिए । तर, यसपटक विकसित घटनाक्रमका कारण प्रचण्ड समेत कांग्रेससँग सहकार्य टुटाउने मनस्थितिमा पुगेका बताइन्छ ।
यसैबीच, सत्ता गठबन्धनको खटपट पेचिलो बनेसँगै परराष्ट्रमन्त्री एनपी साउदको फिनल्याण्ड भ्रमण अन्तिम समयमा एकाएक स्थगित भएको छ । परराष्ट्र मन्त्रालयले ‘विशेष परिस्थिति’ भएको कारण देखाउँदै भ्रमण स्थगित भएको जनाएको छ ।
‘विशेष परिस्थितिका कारण परराष्ट्रमन्त्री साउदको पूर्वनिर्धारित कार्यक्रमअनुसार हेलसिन्की प्रस्थान गर्न सक्षम हुनुभएन’, परराष्ट्र मन्त्रालयले जारी गरेको सूचनामा उल्लेख छ ।
कांग्रेस निकट स्रोतहरुका अनुसार देउवाले आइतबार दिनभर पार्टीबाट सरकारमा मन्त्री भएकाहरुसँग छलफल गरे । उच्च तहका नेताहरुसँग समेत बाक्लो छलफल भए ।
माओवादीले धोका दिनुअघि नै कांग्रेसले प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारमाथि अविश्वासको प्रस्ताव अगाडि बढाउनेसम्मको तयारीमा पुगेका स्रोत दाबी गर्छ ।
तर, कांग्रेसका केही नेताहरुले भने राष्ट्रियसभा अध्यक्षमा आफ्नो पनि उम्मेद्वार उठाउने माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले उद्घोष गरेर बार्गेन गरेको र सबै कुरा ठीक हुने दाबी गर्न छाडेका छैनन् ।
माओवादीको धरातल बुझ्नैका लागि कांग्रेसकै दवाबमा सोमबार सत्ता गठबन्धनको बैठक डाकिएको छ । यो बैठकपछि राजनीतिक परिदृश्य अझ प्रष्ट हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
एमाले पनि सशंकित
कांग्रेस मात्र होइन, सत्तामा टिकिरहनका लागि जे पनि गर्न पछि नहट्ने प्रचण्डको अवसरवादी चरित्रप्रति एमालेका नेताहरु समेत सशंकित छन् । प्रचण्डसँग बाक्लै छलफल भए पनि ती छलफल कतै आफूहरुलाई इन्गेज गराई कांग्रेससँग बार्गेन गर्न मात्र त भइरहेको छैन भन्ने अवस्थामा नेताहरु रहेका एमालेका एक केन्द्रीय सदस्यले जानकारी दिए ।
‘घटनाक्रम केही फरक ढंगले त विकास भएको छ । तर, अझै यसै भन्न सकिने अवस्था छैन । माओवादी अझै प्रष्ट रुपमा आइसकेको छैन ।’ उनले थपे ।
एमाले आफ्नै भूमिका कारण सत्ता गठबन्धन ढलेको नदेखाउने लाइनमा क्लियर रहेको ती नेताले जानकारी दिए । माओवादी र कांग्रेसबीचकै खटपटबाट सुरु भएको घटना तीव्र रुपमा विकास भएको र सत्ता गठबन्धन टुटिहाले एमाले पनि चूप लागेर नबस्ने रणनीतिमा आफूहरु रहेको उनको भनाई छ ।
रवि अझ आक्रामक
स्रोतहरुको दाबीलाई आधार मान्ने हो भने कांग्रेसलाई सत्ताबाट बाहिर धपाएर नयाँ समीकरण बनाउने विषयमा रास्वपाका अध्यक्ष रवि लामिछाने आक्रामक छन् ।
माओवादी र कांग्रेसबीच खटपट आएपछि लामिछानेको दौडधूप हेर्न लायक छ । उनी कुनै पनि हालतमा अहिलेको गठबन्धन टुटाएर नयाँ समीकरण बन्नुपर्ने लाइनमा छन् ।
उनी नयाँ समीकरण बनेको खण्डमा पुनः गृहमन्त्रालयसहित उपप्रधानमन्त्रीको रुपमा सरकारमा जान चाहेका स्रोतहरु दाबी गर्छन् ।
रवि र पुनको प्रयास हालको सत्ता गठबन्धन अगाडि एमालेसहितको सहकार्यमा बनेको सत्ता गठबन्धन नै ब्यूँताउने रहेको छ । यो सम्भावना निकै प्रवल बनेर गएको स्रोतहरु दाबी गर्छन् ।
भारत र चीन फ्याक्टर
एमालेसहितको तत्कालीन गठबन्धन टुटाएर कांग्रेस र माओवादीसहितको गठबन्धन बनाउन सक्रिय विदेशी शक्तिहरु पछिल्लो पटक विकास भएको घटनाक्रम पछि पुनः सलबलाएका छन् ।
विशेष गरी भारतीय दूताबास र भारतको गुप्तचर एजेन्सी ‘रअ’का एजेन्टहरु कांग्रेस माओवादी सत्ता गठबन्धन टुट्न नदिने प्रयासमा सक्रिय बनेका उच्च स्रोतहरुको दाबी छ ।
यही बेला चीनका दूतहरु भने एमाले र माओवादी मिलाउने अभियानमा सक्रिय छन् । कम्युनिष्टहरु मिलेर अगाडि बढेको हेर्न चाहने चीनले समेत पछिल्लो घटनाक्रम पछि सक्रियता बढाएको छ ।
दक्षिण वा उत्तरतर्फ कुन चाहिँ शक्तिको हात माथि पर्छ, त्यसमै अबको सत्ता समीकरणको प्रारुप निर्भर रहेको विश्लेषकहरु दाबी गर्छन् ।
.gif)
.png)
.jpg)
.jpg)
.gif)
(1).gif)
.gif)
