काठमाण्डौ । ‘रिच ड्याड पुअर ड्याड’ किताबका प्रसिद्ध लेखक तथा वित्तीय गुरु रोबर्ट कियोसाकीले फेरि एकपटक विश्वभरका लगानीकर्ताहरूलाई चेतावनी दिएका छन्।
उनले विश्वका ठूला अर्थतन्त्रहरुको बजारमा म्यासिभ क्र्यास सुरु भइसकेको दाबी गर्दै लाखौं लगानीकर्ताको सम्पत्ति नष्ट हुनसक्ने खतरा औँल्याएका हुन्।
कियोसाकीले के भने ?

शनिबार सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म एक्स (ट्विटर) मा उनले चेतावनीपूर्ण पोस्ट गर्दै लेखेका थिए, “MASSIVE CRASH BEGINNING: Millions will be wiped out. Protect yourself.” अर्थात्, “ठूलो क्र्यास सुरु भयो, लाखौं बर्बाद हुनेछन्। आफूलाई बचाउनुहोस्।”
सुन, चाँदी र क्रिप्टोमा सुरक्षा
पोस्टमा कियोसाकीले इक्विटी बजारको अस्थिरताबाट बच्न ‘हार्ड एसेट्स’ मा लगानी गर्न सल्लाह दिएका छन्। सुन, चाँदी, बिटक्वाइन र इथेरियम जस्ता सम्पत्तिले ठूलो नोक्सानीबाट जोगाउन सक्ने उनको भनाइ छ। उनले लेखे, “Silver, gold, Bitcoin, Ethereum investors will protect you. Take care.” यी सम्पत्तिहरू बजार गिरावट र मुद्रा अवमूल्यनको समयमा ‘हेज’ (सुरक्षा कवच) को काम गर्ने उनको दाबी छ।
सेफ हेभेन सम्पत्तिमा कमजोरी
पछिल्ला हप्ताहरूमा सुन र चाँदीको मूल्यमा केही कमजोरी देखिएको छ। अमेरिकी डलरको मजबुती र विश्वव्यापी जोखिम भोक बढ्दा यी धातुहरूमा हल्का गिरावट आएको हो। तैपनि, लामो समयदेखि यिनलाई आर्थिक संकटको बेला भरपर्दो ‘सेफ हेभेन एसेट्स’ मानिन्छ।
क्रिप्टो बजारमा पनि गिरावट
कियोसाकीले क्रिप्टोकरेंसीलाई सुरक्षित लगानी भनेका छन्, तर पछिल्लो डाटाले अर्कै सङ्केत गरेको छ। विश्वको सबैभन्दा ठूलो क्रिप्टो बिटक्वाइन अक्टोबरमा रेकर्ड उच्च १,२६,००० डलरबाट झरेर करिब १,०४,७८२ डलरमा पुगेको छ। इथेरियम र अन्य टोकनहरूमा पनि गिरावट देखिएको छ। लगानीकर्ताको भावना चिसिएसँगै क्रिप्टो बजारमा अस्थिरता बढेको छ।
कियोसाकी किन बारम्बार चेतावनी दिन्छन् ?
रोबर्ट कियोसाकी तीखा वित्तीय विचार र बजार क्र्यासको बारम्बार भविष्यवाणीका लागि चिनिन्छन्।
अमेरिकामा बढ्दो ऋण, मुद्रास्फीति र केन्द्रीय बैंकका नीतिले अर्थतन्त्र कमजोर बनाइरहेको उनको भनाइ छ।
स्टक र बन्ड जस्ता ‘पेपर एसेट्स’ लाई ‘फेक मनी’ भन्दै सिस्टेमिक क्र्यासमा नष्ट हुने दाबी गर्छन्। सुन, चाँदी र क्रिप्टो जस्ता रियल एसेट्सले लगानीकर्ताको रक्षा गर्ने उनको विश्वास छ। कोभिड–१९ महामारी र सन् २०२२ मा पनि उनले “विश्वको सबैभन्दा ठूलो क्र्यास आउँदैछ” भनेका थिए।
हाइपरइन्फ्लेसनको चेतावनी
मे २०२५ मा उनले “Hyperinflation has arrived” भन्दै महँगाइको समय सुरु भइसकेको दाबी गरेका थिए। करोडौं युवा र वृद्ध आर्थिक रूपमा तबाह हुन सक्ने उनको भविष्यवाणी थियो। यो टिप्पणी अमेरिकी ट्रेजरी विभागले जारी गरेको १६ बिलियन डलरको २० वर्षीय बन्डको माग अपेक्षाभन्दा कमजोर हुँदा आएको हो। विश्लेषकहरूका अनुसार, लगानीकर्ताहरू अमेरिकी सम्पत्तिबाट टाढा हुँदैछन्।
सामाजिक सञ्जालमा मिश्रित प्रतिक्रिया
एक्समा कियोसाकीको चेतावनीप्रति मिश्रित प्रतिक्रिया आएको छ। केहीले सहमति जनाउँदै सुन र क्रिप्टोमा लगानी बढाउनुपर्ने बताएका छन्। अरूले भने हरेक वर्ष क्र्यासको चेतावनी दिने तर अधिकांश गलत साबित हुने भन्दै व्यङ्ग्य गरेका छन्।
लगानीकर्ताका लागि सिकाइ
कियोसाकीको चेतावनी हरेकपटक सत्य नहुन सक्छ, तर डाइभर्सिफिकेसनमा जोड दिन्छ। स्टक वा बन्डमा मात्र नभई सुन, चाँदी र डिजिटल एसेट्समा पनि हिस्सा राख्नु जोखिम व्यवस्थापनको राम्रो तरिका हो।

