किबोर्डको ‘एफ’ र ‘जे’ बटनमा किन हुन्छ मार्किङ लाइन ? २३ वर्षअघि लिइएको थियो प्याटेन्ट राइट

काठमाण्डौ । चाहे तपाईं डेस्कटप प्रयोगकर्ता हुनुहुन्छ वा ल्यापटप प्रयोगकर्ता, के तपाईंले आफ्नो प्रणालीको किबोर्डमा एउटा कुरा ध्यान दिनुभएको छ? के तपाईंले कहिल्यै आफ्नो ल्यापटपको किबोर्डमा F र J बटनमा बनेको सानो माथि उठेको रेखा (मार्किङ लाइन) देख्नुभएको छ? धेरै मानिसहरूले यसलाई खासै ध्यान नदिएको हुन सक्छ। तर यो आईडियाको पेटेन्ट करिब २३ वर्षअघि, सन् २००२ मा दर्ता गरिएको थियो।

किबोर्डमा रहेका ‘F’ र ‘J’ बटनका यी चिन्हहरूको मुख्य उद्देश्य टच टाइपिङ गर्ने प्रयोगकर्तालाई सहयोग गर्नु हो। आउनुहोस्, किबोर्डमा यी रेखाहरूको प्रयोग केका लागि हुन्छ भन्ने कुरा बुझौँ।

टच टाइपिङमा उपयोगी

एक रिपोर्टअनुसार, जो मानिसहरू किबोर्ड नहेरी टाइप गर्ने अर्थात् टच टाइपिङ गर्छन्, तिनीहरूका लागि यी चिन्हहरूले औँलालाई सही कुञ्जी (की) माथि राख्न मद्दत गर्छन्। दैनिक जीवनमा हामीलाई यो खासै महसुस हुँदैन, किनकि टाइप गर्दै जाँदा हामी बिस्तारै यसको अभ्यस्त भइहाल्छौँ। यही कारण धेरैलाई F र J बटनमा रहेका यी चिन्हहरूको जानकारी नै हुँदैन।

यी चिन्हहरू किबोर्डको ‘होम रो’, अर्थात् बीचको पङ्क्तिमा हुन्छन्। टाइपिङको क्रममा औँलाहरू बारम्बार यही स्थानमा फर्कन्छन्।

टाइपिङको गति बढाउँछ

यी दुई चिन्हलाई आधार मानेर टाइपिङ सिक्ने व्यक्तिको टाइपिङ गति छिटो हुन्छ। टाइप गर्दा गल्ती हुने सम्भावना कम हुन्छ र औँलाहरूमा अत्यधिक थकान पनि हुँदैन। यसका साथै, ल्यापटप प्रयोग गर्दा शरीरको पोश्चर राम्रो रहन्छ र कलाईमा पर्ने तनाव कम हुन्छ। दृष्टिविहीन व्यक्तिहरूका लागि पनि यी चिन्हहरू टाइपिङका क्रममा निकै सहयोगी हुन्छन्।

‘ट्याक्टाइल मार्कर’ भनिन्छ

किबोर्डमा देखिने यी चिन्हहरूलाई ‘ट्याक्टाइल मार्कर’ (Tactile Marker) भनिन्छ। कुनै पनि किबोर्ड डिजाइन गर्दा यी चिन्हहरूको विशेष ध्यान राखिन्छ। QWERTY किबोर्ड मा सामान्यतया बायाँ हातको औँला ‘F’ बटनमा र दायाँ हातको औँला ‘J’ बटनमा राखिन्छ।

यी चिन्हहरूलाई छोएरै औँलाको सही स्थान थाहा पाउन सकिन्छ, जहाँबाट टाइपिङ सुरु गरिन्छ। यसरी एउटा निश्चित लेआउट तयार हुन्छ, जसमा:

बायाँ हात: A, S, D, F

दायाँ हात: J, K, L

बटनहरूमा औँला राखेर टाइपिङ गरिन्छ।

त्यसैले, अब यदि कसैले तपाईंलाई किबोर्डमा F र J बटनमा बनेका चिन्हहरूको अर्थ के हो? भनेर सोध्यो भने, तपाईंले यसलाई सजिलै र स्पष्ट रूपमा बुझाइदिन सक्नुहुन्छ।