काठमाण्डौ । ‘ऋण’ सुन्दा यो नाम जति सानो लाग्छ, उति नै यसको दायरा ठूलो हुन्छ। यसको जालमा फसेका व्यक्तिलाई सजिलै बाहिर निस्कन गाह्रो हुन्छ। आकस्मिक वा अन्य कुनै कारणले ऋण लिएपछि आर्थिक संकट आयो भने क्रेडिट कार्डको बिल, कार वा घर कर्जा र अन्य ऋणको ईएमआई तिर्न पनि गाह्रो हुन्छ। यिनै कारणले गर्दा मानिस ऋणको जालमा फसेका हुन्छन्।
आजको जमानामा आफ्नो सपनाको घर बनाउने होस् वा छोराछोरीलाई राम्रो शिक्षा दिने होस् वा गाडी किन्ने नै किन होस्। कुनै न कुनै कामको लागि ऋण वा ऋण लिनुपर्ने अवस्था छ। तर, कहिलेकाहीँ यो ऋण पनि ठूलो समस्या बन्न सक्छ। यदि तपाइँको अगाडि यस्तो अवस्था आयो भने नआत्तिनुहोस्। ऋणको जालबाट बाहिर निस्कने केही टिप्समा ध्यान दिनुहोस्। जुन तपाइँका लागि धेरै उपयोगी साबित हुन सक्छ।
एकचोटि तपाइँ ऋणको जालमा फस्नुभएपछि तपाइँसँग नयाँ ऋण लिएर पुरानो ऋण चुक्ता गर्ने तरिका पनि हुँदैन। किनकि ईएमई भुक्तानीमा पूर्वनिर्धारितले तपाइँको क्रेडिट स्कोरमा पनि नराम्रो प्रभाव पार्छ। खराब क्रेडिट स्कारे रिपोर्टले अर्को ऋण प्राप्त गर्न धेरै गाह्रो बनाउँछ। कुनै पनि बैंक वा ऋणदाताले तपाइँको ऋण पास गर्नुअघि तपाइँको क्रेडिट स्कोर जाँच गर्दछ।
यदि तपाइँ ऋणको जालमा नराम्रोसँग फस्नुभएको छ भने तपाइँको ऋण र पेन्डिङ बिल भुक्तानी रणनीति धेरै बुद्धिमानीपूर्वक योजना बनाउनुहोस्। तपाइँका सबै तिर्न बाँकी ऋणहरुको सूची बनाउनुहोस्। त्यसपछि तपाइँले कुनलाई पहिले चुक्ता गर्नुपर्छ भनेर निर्णय गर्नुहोस्। सबै प्रकारका ऋण प्राथमिकताका आधारमा बाँडफाँड गर्नुहोस्। सबैभन्दा ठूलो र उच्च ब्याजदरको ऋण पहिले तिर्ने रणनीति हुनुपर्छ। जस्तै– क्रेडिट कार्ड ऋण वा बिल।
यदि तपाइँ आर्थिक संकटमा हुनुहुन्छ र हालको ऋणको किस्ता पनि तिर्न सक्षम हुनुहुन्न भने त्यस्तो समयमा तपाइँले आफ्नो बैंकका अधिकारीहरुलाई आफ्नो हालको आर्थिक अवस्थाबारे बताउनुपर्छ। यससँगै ऋण तिर्न थप समय उपलब्ध गराउन माग गर्नुपर्छ। यसरी तपाइँले ईएमआईको दबाब कम गर्न सक्नुहुनेछ। यसका साथै थप समय प्राप्त गरेर तपाइँ कमाइका लागि थप विकल्पहरु खोज्न सक्षम हुनुहुनेछ।
यदि तपाइँ ऋणमा फस्नु भएको छ र कतैबाट अर्को ऋण पाउन असमर्थ हुनुहुन्छ भने यस्तो समयमा अचल सम्पत्तिले गहिरो आर्थिक संकटको सामना गर्न मद्दत गर्न सक्छ। तपाइँ पनि आफ्नो बचत ऋण तिर्न प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ। सम्पत्ति धितो राखेर वा केही अंश बेचेर ठूलो ऋण चुक्ता गरेर ऋणको जालबाट बाहिर निस्कन सकिन्छ। यदि तपाइँले सेयरमा लगानी गर्नुभएको छ भने त्यसको मद्दतले ऋण संकटबाट मुक्त हुन सक्नुहुन्छ।
तपाइँ ऋणबाट मुक्त हुने तरिकाका रुपमा गोल्ड लोन पनि रोज्न सक्नुहुन्छ। यसअन्तर्गत सुनका गहना र सिक्कामा सजिलै ऋण लिन सकिन्छ। यो तपाइँको सम्पत्तिको उपयोग गर्नका लागि सबैभन्दा राम्रो र छिटो तरिका हो।