काठमाण्डौ । जीवन बीमा कम्पनीहरुको व्यवसाय नवीकरण बीमा शुल्कले धानेको छ । अधिकांश कम्पनीले नयाँ व्यवसाय बढाउन सकेका छैनन् ।
चालु आर्थिक वर्षको ७ महिनासम्ममा १४ जीवन बीमा कम्पनीले ८६ अर्ब ८८ करोड ८ लाख रुपैयाँ कुल बीमा शुल्क आर्जन गरेका छन् । जसमा ८१.४५ प्रतिशत अर्थात् ७० अर्ब ७७ करोड २ लाख रुपैयाँ नवीकरणमार्फत मात्रै संकलन भएको छ ।
यता नयाँ व्यवसायमार्फत जीवन बीमा कम्पनीले कुल व्यवसायको १८.५५ प्रतिशत अर्थात १६ अर्ब ११ लाख ६ हजार रुपैयाँ मात्रै बीमा शुल्क संकलन गरेका छन् ।
गत वर्षको यसै अवधिसम्मको तुलनामा जीवन बीमा कम्पनीहरुको नवीकरण बीमा शुल्क ५.७३ प्रतिशतले बृद्धि भएको छ भने प्रथम बीमा शुल्क २.११ प्रतिशतले घट्न पुगेको छ ।
तथ्याङ्कअनुसार जीवन बीमा कम्पनीहरुको व्यवसाय नवीकरण बीमा शुल्कले धानेको छ । पछिल्लो समय देशको अर्थतन्त्र विस्तारै सुधार हुँदै गर्दा समेत जीवन बीमा कम्पनीहरुले नयाँ व्यवसाय बढाउन सकेका छैनन् ।
नेपाल बीमा प्राधिकरणले ग्रामिण भेगका स्थानीयलाई समेत समेटेर बीमाको दायरा बढाउन प्रयास गरेपनि जीवन बीमा कम्पनीहरुको प्रथम बीमा शुल्क आर्जन बृद्धि हुन सकेको छैन । माघ महिनासम्ममा ४३.१४ प्रतिशत जनसंख्या मात्रै बीमाको दायरामा छन् । यसर्थ ५६.८६ प्रतिशत अर्थात आधा भन्दा बढी जनसंख्या बीमाको दायरामा छैनन् ।
प्राधिकरणले बीमाको दायरा बढाउन वा स्थानीय तहका जनसंखयालाई समेत बीमामा सामेल गराउन विभिन्न स्थानीय निकायसहरुसँग समन्वय गरेर बीमा सम्बन्धी अन्तरक्रिया कार्यक्रम गर्दै आइरहेको छ । तरपनि बीमाको दायरा गत वर्षको तुलनामा १.५६ प्रतिशतले घट्न पुगेको छ ।
यता जीवन बीमा कम्पनीहरुले समेत सोचेजस्तो नयाँ व्यवसाय बढाउन सकिरहेका छैनन् । १४ मध्ये ९ वटा कम्पनीले प्रथम बीमा शुल्क आर्जन गत वर्षको तुलनामा घटेको छ । सर्वाधिक सन नेपाल लाइफको २२.०६ प्रतिशत र प्रभु महालक्ष्मी लाइफको २६.४६ प्रतिशतले नयाँ व्यवसाय खस्किएको छ ।
बाँकी ५ वटा कम्पनीले भने नयाँ व्यवसायमा सुधार गरेको छ । सर्वाधिक नेपाल लाइफले २१.३० प्रतिशतले बढाएको छ । त्यस्तै नेशनल लाइफले १८.७१ प्रतिशत, आइएमई लाइफले ७.५४ प्रतिशत, एशियन लाइफले ६.३३ प्रतिशत र मेट लाइफले २.७३ प्रतिशतले नयाँ व्यवसाय बढाएका छन् ।
यता नवीकरण बीमा शुल्क भने सरकारी स्वामित्वमा रहेको राष्ट्रिय जीवन बीमा कम्पनी बाहेक सबै कम्पनीको बढेको छ । सर्वाधिक प्रभु महालक्ष्मी लाइफले २८.६५ प्रतिशतले नवीकरण बीमा शुल्क बढाएको छ ।
आर्थिक मन्दीका कारण अधिकांश जीवन बीमा कम्पनीले नयाँ व्यवसाय बढाउन नसकेको जीवन बीमक संघका अध्यक्ष तथा सिटिजन लाइफ इन्स्योरेन्सका सीईओ पोषकराज पौडेलले बताए । विस्तारै अर्थतन्त्र सुधार हुँदै गएपनि जीवन बीमा कम्पनीको नयाँ व्यवसाय बढ्न समय लाग्ने पौडेलले बताए ।