काठमाण्डौ । देशकै प्रतिष्ठित स्वास्थ्य संस्थामध्ये पर्ने अश्विन्स मेडिकल कलेज एन्ड हस्पिटल प्रालि (Nepal Mediciti) पछिल्लो वित्तीय वर्षमा वित्तीय दबाबमा परेको प्रतिवेदन सार्वजनिक भएको छ।
CARE Ratings Nepal ले गरेको क्रेडिट मूल्यांकनले अस्पतालको वित्तीय स्वास्थ्यमा देखिएको कमजोरी र आगामी जोखिमबारे पाँच प्रमुख तथ्य प्रस्तुत गरेको छ।
१. ३२४ मिलियन घाटा – बाढीले ल्याएको वित्तीय प्रहार
प्रतिवेदनका अनुसार, वित्तीय वर्ष FY25 मा अस्पतालले रु. ३२ करोड बढी घाटा बेहोरेको छ। अघिल्लो वर्ष (FY24) मा अस्पतालले रु. २४ करोड बढी नाफा कमाएको भए पनि, सेप्टेम्बर २०२४ मा आएको बाढीले अस्पतालको सञ्चालनमा ठूलो धक्का दियो।
बाढीका कारण सेवामा अवरोध, बिरामी संख्या घट्नु र सम्पत्तिमा क्षति भएपछि आम्दानी घटेर रु.२ अर्ब ५५ करोडमा सीमित भयो, जुन अघिल्लो वर्षको रु. २ अर्ब ७४ करोडभन्दा कम हो। बाढीले मात्र अस्पतालको झण्डै ३३ करोड रुपैयाँ बराबरको सम्पत्ति नोक्सान गरेको उल्लेख छ।
२. कर्जा बोझ अत्यधिक, गियरिङ्ग रेसियो ६.६४ गुणा
अस्पताल अहिले अत्यधिक कर्जामा निर्भर छ। कुल बैंक कर्जा रु. ४.९४ अर्ब पुगेको छ र गियरिङ्ग रेसियो ६.६४ गुणा पुगेको छ, जुन वित्तीय दृष्टिले उच्च जोखिम संकेत हो। Debt/GCA (Gross Cash Accruals) १६.९७ गुणा र ब्याज कभर रेसियो १.६३ गुणा मात्र देखिएको छ, जसले संस्थाको तरलता र ब्याज तिर्ने क्षमता कमजोर भएको देखाउँछ। यसले देखाउँछ कि सानो ब्याजदर वृद्धि वा आम्दानीमा पुनः गिरावट आए ठूलो संकट निम्तिन सक्छ।
३. रेटिङ्गले संकेत गर्यो मध्यमदेखि उच्च जोखिम
CARE Ratings Nepal ले अस्पताललाई CARE-NP BB (Double B) रेटिङ्ग दिएको छ, जुन मध्यम जोखिमयुक्त श्रेणीमा पर्छ। अल्पकालीन कर्जाको रेटिङ्ग CARE-NP A4 रहेको छ, जसले उच्च जोखिम देखाउँछ। यो रेटिङ्ग वित्तीय संस्थाहरूका लागि अस्पतालको वित्तीय स्थायित्वमा अनिश्चितता रहेको संकेत हो।
४. प्राकृतिक प्रकोप र एक स्थानमा निर्भरता: दीर्घकालीन खतरा
अस्पताल नखु खोलानजिकै रहेको छ। सेप्टेम्बर २०२४ को बाढी घटनाले देखाएको छ कि अस्पताल प्राकृतिक प्रकोप जोखिममा छ। प्रतिवेदनमा भनिएको छ, “बाढीले सेवामा अवरोध ल्यायो, बिरामी संख्या घटायो र आम्दानीमा गिरावट गरायो।” अस्पतालले सुरक्षा उपायका रूपमा नदीतर्फको पर्खाल ४ फिट उचालिएको बताइए पनि, भविष्यमा पुनः यस्तो जोखिम नआउँछ भन्ने ग्यारेन्टी छैन।
५. बढ्दो प्रतिस्पर्धा र नियामकीय जोखिम
काठमाडौं उपत्यकामा ठूलो संख्यामा बहुविशेषज्ञ निजी अस्पतालहरू रहेका कारण प्रतिस्पर्धा उच्च छ। गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवामा निरन्तर लगानी गर्नुपर्ने दबाब बढ्दो छ। त्यसमाथि सरकारी नीतिहरू बारम्बार परिवर्तन भइरहने भएकाले अस्पताललाई दीर्घकालीन नीति बनाउन कठिन भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
Nepal Mediciti को वित्तीय स्वास्थ्य हाल दबाबमा छ। बाढीको प्रकोप, उच्च कर्जा, कमजोर ब्याज कभर र तीव्र प्रतिस्पर्धाले थप चुनौती ल्याएका छन्। तर, बलियो प्रमोटर, ब्रान्ड र स्वास्थ्य क्षेत्रमा बढ्दो मागलाई अवसरका रूपमा उपयोग गर्न सके मध्यम अवधिमा सुधार सम्भव देखिन्छ। नभए, थप जोखिमले अस्पताललाई संकटतर्फ धकेल्ने संकेत CARE Ratings को प्रतिवेदनले गरेको छ।