काठमाण्डौ । नेपाल स्टक एक्सचेञ्जमा सूचीकृत ४ वटा सिमेन्ट कम्पनीमध्ये कुनको सेयरमा लगानी गर्दा उचित होला ? आर्थिक वर्ष २०८०-८१ को चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरण सबैले प्रकाशित गरिसकेपछि धेरै लगानीकर्तामा यो जिज्ञासा देखिएको छ ।
हुन त पछिल्लो समय दोश्रो बजार मूल्य वित्तीय विवरणका आधारमा भन्दा पनि चलखेलको आधारमा निर्धारण हुँदै आएको छ । खेलाडीले जुन कम्पनीमा खेल्यो, त्यो कम्पनीको मूल्य अचाक्ली बढ्ने, तर खेलाडीले नछोएको र वित्तीय विवरण राम्रो भएको कम्पनीको मूल्य चाहिँ न्यून हुने समस्या विकृतिको रुपमा बग्रेल्ती देखिएका छन् ।
सिमेन्ट कम्पनीमा समेत यही समस्या देखिएको छ । केही कम्पनीको वित्तीय विवरण खराब भएर प्रतिसेयर आम्दानी ऋणात्मक हुँदा समेत तिनै कम्पनीको दोश्रो बजार मूल्य भने चर्को देखिएको छ ।
हाल बजारमा सर्वोत्तम सिमेन्टको मूल्य सबैभन्दा धेरै प्रतिकित्ता ९९० रुपैयाँ पुगेको छ ।
चुक्तापूँजीको १० प्रतिशत सेयर मात्रै दोश्रो बजारमा सूचिकृत भई कारोबारमा आएकोले यो कम्पनीको खेलाडीहरुले राम्रै खेलिरहेका देखिन्छ । तथापि, कम्पनीको वित्तीय विवरणले लगानीकर्तालाई निराश भने बनाइहाल्दैन ।
यो कम्पनीको चुक्तापूँजी ४ अर्ब ६५ करोड रुपैयाँ रहेको छ । आर्थिक वर्ष २०८०-८१ को चौथो त्रैमाससम्म कम्पनीले जम्माजम्मी १७ करोड ४२ लाख मात्रै नाफा आर्जन गर्न सकेको देखिन्छ । जसका कारण प्रतिसेयर आम्दानी पनि ३.७५ रुपैयाँमा सीमित बन्न पुगेको छ ।
कम्पनीको अघिल्लो वर्षको तुलनामा यो वर्ष नाफा घटेको हो । अघिल्लो वर्ष यही अवधिसम्म कम्पनीको नाफा २१ करोड ३८ लाख रुपैयाँभन्दा माथि थियो ।
मुख्य सञ्चालन आम्दानी गत वर्ष ५ अर्ब ३८ करोडबाट बढेर ६ अर्ब ३७ करोड पुग्दा समेत विभिन्न खर्च र दायीत्व बढेका कारण सर्वोत्तम सिमेन्टको नाफामा संकुचन देखिएको हो । यो कम्पनीको प्रतिसेयर नेटवर्थ १९८.८३ रुपैयाँ रहेको छ ।
दोश्रो बजार मूल्यका हिसाबले दोश्रो स्थानमा रहेको शिवम् सिमेन्टको वित्तीय विवरण ४ कम्पनीकोभन्दा राम्रो छ । दोश्रो बजार मूल्य ७४५ हाराहारीमा रहेको शिवम् सिमेन्टले चौथो त्रैमाससम्म २५ करोड नाफा कमाएको छ । यो कम्पनीको चुक्तापूँजी चाहिँ ५ अर्ब २ करोड रुपैयाँ रहेको छ ।
चारवटा सिमेन्ट कम्पनीमध्ये प्रतिसेयर आम्दानी पनि शिवमकै सबैभन्दा राम्रो छ । यो कम्पनीको इपीएस ४.९८ रुपैयाँ रहेको हो । प्रतिसेयर नेटवर्थ १८९.०२ रुपैयाँ रहेको छ ।
यो कम्पनीको भने मुख्य सञ्चालन आम्दानीमा सामान्य गिरावट देखिएको छ । अघिल्लो वर्ष ७ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँ रहेको यस्तो आम्दानी घटेर ७ अर्ब ७० करोडमा सीमित बनेको हो ।
प्रतिसेयर नेटवर्थ सबैभन्दा धेरै रहेको घोराही सिमेन्टको २०८० ८१ को चौथो त्रैमासको वित्तीय विवरण निकै खराब आएको छ ।
समीक्षा अवधिमा यो कम्पनी १२१ करोडले घाटामा गएको छ । अघिल्लो वर्ष ६ करोड ३१ लाख बढी नाफामा थियो ।
कम्पनी तीव्र घाटामा जाँदा यसको इपीएस पनि २६.६८ रुपैयाँले ऋणात्मक बन्न पुगेको छ ।
चुक्तापूँजी ४ अर्ब ५६ करोड रहेको यो कम्पनीको अघिल्लो वर्ष ४ अर्ब ६२ करोड रहेको मुख्य सञ्चालन आम्दानी घटेर ४ अर्ब ४७ करोडमा सीमित बन्न पुगेको छ । खर्च तथा दायीत्व ह्वात्तै बढ्दा प्रिमियममा आईपीओ बेचेको घोराही सिमेन्टले लगानीकर्तालाई निराश बनाइदिएको छ । यो कम्पनीको दोश्रो बजार मूल्य ६२३ रुपैयाँ रहेको छ ।
कुल ३ अर्ब ७ करोड चुक्तापूँजी रहेको सोनापुर मिनरल्स एण्ड आयल लिमीटेड(सोना)को वित्तीय विवरण पनि निकै खराब आएको छ । यसको दोश्रो बजार मूल्य ६०० रुपैयाँ हाराहारी पुगेको छ । तर, बढ्दो दोश्रो बजार मूल्यलाई सपोर्ट गर्ने वित्तीय विवरण छैन ।
सोना सिमेन्ट समीक्षा अवधिमा ४६ करोड ९२ लाख रुपैयाँ घाटामा गएको छ । यो कम्पनीले पनि लगानीकर्तालाई प्रिमियममा आईपीओ बिक्री गरेको थियो ।
कम्पनी घाटामा जाँदा इपीएस १५.२६ रुपैयाँले नेगेटिभ बनेको छ भने नेटवर्थ १६३.२४ रुपैयाँ रहेको छ ।
अघिल्लो वर्ष मुख्य सञ्चालन आम्दानी १ अर्ब ७३ करोड रहेकोमा यो वर्ष घटेर १ अर्ब ६३ करोडमा सीमित बन्न पुगेको छ ।
एकातिर मुख्य आम्दानी नै घटेको छ भने अर्काेतर्फ दायीत्व र खर्च अनियन्त्रित ढंगले बढ्दा सोना सिमेन्ट वित्तीय रुपमा कमजोर बन्दै गएको देखिन्छ ।