काठमाण्डौ । यदि पैसा कमाउने हो भने हरेक पेशामा अन्यले भन्दा केही भिन्न तरिकाले चल्नुपर्छ । सेयर बजार त झनै चुनौतीको ठाँउ हो । समय–समयमा परिवर्तन भईरहने सरकारी नीति र अस्थिर सरकारले लगानीकर्ताहरुलाई प्रभाव पारिरहेको हुन्छ । भनिन्छ पूँजीबजारमा ५–१० प्रतिशत मात्रै लगानीकर्ता सफल हुन्छन् ।
यो ५–१० प्रतिशतभित्र पर्न बजारको अवस्थाले साथ दिनुका साथै लगानीकर्ताको आफ्नो खुबी पनि आवश्यक पर्छ । यस्तै अवस्थाले सफल बनेका लगानीकर्ता मध्येका एक हुन्–बाबुलाल बानियाँ। नक्सालको सनी सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४२) मा भेटिएका बाँनिया नियमित ब्रोकर हाउस आउने सक्रिय लगानीकर्ता हुन् । आज हामीले उनै बानियाँको सेयर बजारको सफलताको कथा र अनुभव पस्कने जमर्को गरेका छौं । हामीलाई आशा छ उनको सफलताको कथा अन्य लगानीकर्ताका लागि शिक्षा र केही नयाँ कुरा सिक्ने पाठ बन्नेछ ।
गोर्खा जिल्ला पुर्ख्यौली थलो भएका बानियाँ हाल ठमेल स्रोहखुट्टेका बासिन्दा हुन् । सोह्रखुट्टेको घर उनले सेयर बजारबाट नै कमाएर बनाएका हुन् । त्यो पनि जम्मा २ लाखबाट सुरुवात गरेर । धेरैलाई विश्वास नलाग्न पनि सक्छ जम्मा २ लाखबाटै सेयर बजारमा लागेर ठमेल जस्तो ठाँउमा घर बनाउन सम्भव छ त ? बानियाँको सफलताले भने यो प्रश्नको उत्तर दिएको छ ।
उनको सेयर कारोबार गर्ने तरिका अन्यभन्दा केही भिन्न छ । उनले दीर्घकालको लागि आफ्नै पैसाबाट मात्रै लगानी गर्ने गरेका छन् । स्रोहखुट्टेमा उनको किराना पसल पनि छ । पसलबाट बचेको पैसा उनले सेयर बजारका राम्रा कम्पनीमा लगानी गर्छन् । यस्तै उनले अन्य केही यस्ता तरिकाहरु समेत अबलम्बन गर्ने गरेका छन्, जुन अन्यको भन्दा केही फरक रहेको छ ।
उनले प्रायः दोस्रो बजारमा भन्दा पनि अक्सन बजारका लघुवित्त जस्ता कम्पनीको सेयरमा लगानी गर्छन् । यसमा थोरै मात्रै लगानीकर्ताको मात्रै ध्यान जाने गर्छ । अक्सन मार्केटमा धेरै कित्ता सेयर कम मूल्यमा पारेर उच्च मूल्यमा बिक्री गर्न सकिने बानियाँ बताउँछन् । उनले सूर्योदय वोमी लघुवित्तको सेयर प्रतिकित्ता रु ४ सयमा अक्सन बजारमा पारेर ८ सय भन्दा माथि बेचेको बताए । त्यसैगरि समता घरेलु लघुवित्तको सेयर पनि ५ सयमा हालेर २ हजार माथि बिक्री गरे । यी भनेका उनलाई सम्झनामा भएका कम्पनी मात्रै हुन् । उनले अक्सनमा सेयर भर्दा बजार मूल्यको १५ देखि २० प्रतिशतसम्म घटाएर लगानी गर्ने गर्छन् । बोलकबोलमार्फत सेयरमा आवेदन दिँदा उनको रमाइलो अनुभव समेत छ ।
उनले एकपटक एभरेष्ट बैंकको सेयर अक्सन बजारमा २० प्रतिशत घटाएर हाले । तरपछि उक्त सेयर कट् अफ मूल्य १ सयमा नै पाइयो । यस्तो भएको उनको १५÷२० वर्षको अनुभवमा पहिलो हो ।बानियाँले हाल ठमेलमा घर बनाएको पनि यही माइक्रो फाइनान्सको सेयर अक्सन बजारमा ४÷५ सयमा किनेर २ हजार माथि बेचेर नै हो । बानियाँ अक्सनमा सेयर किन्न डर नलाग्ने बताउँछन् ।
यसमा कम जोखिम र उच्च प्रतिफल हुने उनी बताउँछन् । उनलाई सेयर किन्न छुटेकोमा केही पछुतो पनि छ । एकपटक बाबुराम भट्टराई अर्थ मन्त्री भएको बेलामा सेयर बजार ३ सय सम्म आयो । त्यो बेला सेयर निकै सस्तोमा आएको थियो । त्यस बेला साथिभाइले सेयर किनेको तर आफूले सेयर किन्न नपाएकोमा उनले पछुतो गर्ने गरेका छन् ।
तर पनि पूँजीबजारको सफलतामा आफू खुसी नै रहेको बाँनिया बताउँछन् । उनको बिचारमा सेयर बजारमा सफल हुन आफ्नो परिवार र साथिभाईलाई सेयर पनि सम्पति हो भन्ने बुझाउन अति आवश्यक छ । पारिवारिक सहयोगबिना सेयरमा सफल हुन कठिन हुने बानियाँको बुझाइ रहेको छ ।