काठमाण्डौ । चिनियाँ कम्पनीहरुले सेयरधनीहरुलाई ठूलो परिणाममा लाभांश दिने परम्पराको सुरुवात गरेका छन् । चिनियाँ कम्पनीहरुले सेयर बाईब्याक गर्दै लगानीकर्ताहरुलाई रेकर्डतोड लाभांश दिईरहेका छन् ।
चिनियाँ स्टकहरुको लाभांशदर करिब ३ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । जुन सन् २०१६ पछिकै उच्च हो । यसले लामो समयदेखि संकटग्रस्त सेयर बजारमा टिकेर लगानी गरिरहेका लगानीकर्ताहरु लाभान्वित भईरहेको जनाइएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपतिमा डोनाल्ड ट्रम्पको पुनरागमन भएसँगै चिनियाँ सेयर बजारमा थप दबाब परेको छ ।
चिनियाँ नियामक र नीति निर्माताहरुले सेयरहोल्डर रिटर्नको कल्चरलाई स्थापित गर्न चाहिरहेको बजार विज्ञहरुले बताएका छन् । यदि यो प्रयास सफल भएमा पूँजीबजारको स्वरुप परिवर्तन हुने र यसको केही सुरुवाति संकेतहरु समेत देखिएको उनीहरुले बताएका छन् ।
चिनियाँ कम्पनीहरुमा बाईब्याक र लाभांशको अभ्यास चिनियाँ अधिकारीहरुले सेयरको मूल्य बढाउने र लगानीकर्ताको मनोबल बढाउने उद्देश्यले गत सेप्टेम्बर महिनादेखि सुरु गरेका थिए ।
विगत केही वर्षदेखि चीनको सेयर बजार मापक सीएसआई३०० इन्डेक्सले निकै संघर्ष गरिरहेको छ । सीएसआई३०० सन् २०२१ यता २७ प्रतिशत बढीले घटिसकेको छ । यो अवधिमा अमेरिकी सेयर बजार मापक इन्डेक्स एस एण्ड पी ५०० भने ६५ प्रतिशतले बढेको छ । पछिल्लो एक दशकमा चिनियाँ सेयर बजारको पूँजीकरण ११ ट्रिलियन डलर वरपर रुमल्लिएको छ ।
घरजग्गा क्षेत्रमा आएको सुस्तता,महङ्गीको मार, ठूला लगानीका लागि वातावरण नबन्नु र भू–राजनीतिक तनाव जस्ता कारणले चिनियाँ तथा विदेशी लगानीकर्ताको मनोबल कमजोर बनेको छ । जस कारण चिनियाँ बजारमा पलायनको समस्या देखिएको छ । यसैबीच डोनाल्ड ट्रम्पले भन्सार शुल्क बढाउन दिएको धम्कि थप चिन्ताको विषय बनेको छ ।
गत सेम्टेम्बर महिनामा चीन सरकारले सेयर मूल्य बढाउने प्रयास गरेपनि कम्पनीका सेयरमूल्यले मुमेन्टम गुमाएका छन् । सेयर बजार बढाउने चीन सरकारको पहिलो घोषणा भएयता सीएसआई३०० इन्डेक्स ४० प्रतिशतले बढिसकेको छ ।
तर नीतिको कार्यान्वयनको सुस्तताका कारण भने यो वृद्धिमा रुकावट आएको छ ।
सन् २०२४ मा चिनियाँ कम्पनीहरुले २.४ ट्रिलियन युआन(३२९.७ बिलियन डलरबराबर)को लाभांश वितरण गरेका छन् । यस्तै सेयर बाईब्याक पनि १४७.६ बिलियन युआनको रेकर्टतोड स्तरमा पुगेको छ । ‘चाइना सेक्युरिटिज् रेगुलेटरी कमिशन’का प्रमुख वु कुईङले ३१० भन्दा बढी कम्पनीहरुले डिसेम्बर र जनवरीमा ३४० बिलियन युआनभन्दा बढी लाभांश प्रदान गर्ने अपेक्षा गरेका छन् ।