काठमाण्डौ । सन् २०२३ विद्युतीय कार(ईभी)का लागि विशेष रह्यो । विश्व बजारमा टेस्ला, बिवाईडी र जीएसी एओन जस्ता कम्पनीको दबदबा रह्यो ।
ब्याट्री इलेक्ट्रिक भेइकल(बीईभी) र प्लग–इन हाईब्रिड(पीएचईभी) सहितका नयाँ इभीको बिक्री ३५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । सन् २०२३ मा विश्व बजारमा १ करोड ३० लाख युनिट विद्युतीय कार बिक्री भएका छन् ।
डिसेम्बर महिनामा मात्रै प्लग–इन मोडलका ईभी कारको बिक्री २२ प्रतिशतले वृद्धि भएको थियो भने बीईभीको १५ प्रतिशत वृद्धि भएको थियो । विश्व अटो बजारमा ईभीको हिस्सा १६ प्रतिशत पुगेको छ । जुन सन् २०२२ मा १४ प्रतिशत रहेको थियो ।
इभी बजार चिनिया कम्पनीहरुको बर्चस्व वृद्धि हुँदै गइरहेको छ । चिनिया कम्पनीहरु बिवाईडी, जीएसी एओन, एसएआईसी–जीएम–उलिङ र एमजी जस्ता ब्राण्ड विश्व ईभी बजारमा उदाएका छन् ।
सन् २०२३ मा विश्व ईभी बजारमा सबैभन्दा धेरै बजार हिस्सा ओगट्ने ब्राण्ड यी हुन्:
१. टेस्ला
गत वर्ष टेस्लाले विश्व ईभी बजारमा १९.९ प्रतिशत बजार हिस्सा ओगटेको छ । यस वर्ष टेस्ला मोडल वाईका १२ लाख ११ हजार ६०१ कार रजिष्ट्रेशन भएका थिए । जसका कारण यो नयाँ ईभी र समग्र नयाँ कार बजारमा वेस्ट सेलिङ मोडल बन्न सफल भएको छ । टेस्लाको बीईभीको डेलिभरी ५७ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । सन् २०२४ मा पनि यो क्रसओभर मार्केट लिडरका रुपमा रहने अपेक्षा गरिएको छ । कम्पनीले गत वर्ष १८ लाख युनिट बढी कार बिक्री गरेको छ ।
२. बिवाईडी
सबैभन्दा धेरै बजार हिस्सा ओगट्नेको सूचीमा बिवाईडीले दोस्रो स्थान कब्जा गरेको छ । सन् २०२३ बिवाईडीका लागि विशेष रह्यो । विशेष यस अर्थमा कि कम्पनीले चौथो त्रैमासमा कार बिक्रीमा टेस्लालाई पछि पारेको थियो । कम्पनीले चौथो त्रैमाससम्म ५ लाख २६ हजार युनिट कार बिक्री गरेको थियो । टेस्लाले भने ४ लाख ८५ हजार युनिट कार बिक्री गरेको थियो ।
सन् २०२३ मा बिआईडीको बजार हिस्सा १७.१ प्रतिशत रहेको छ । यस वर्ष कम्पनीले ६ लाख ३६ हजार ५३३ रजिष्ट्रेशन गरेको छ । जुन सन् २०२२ को तुलनामा ३३ प्रतिशतले धेरै हो । बिआईडीले विदेशमा कारको निर्यात बढाएको छ । कम्पनीले सन् २०२३ मा इजरायलमा १५ हजार युनिट,ब्राजिलमा १८ हजार र थाइल्याण्डमा ३० हजार युनिट कार निर्यात गरेको छ ।
३.जीएसी एओन
जीएसी एओन पनि चिनीया ब्राण्ड हो । सन् २०२३ मा कम्पनीको बजार हिस्सा ५.२ प्रतिशत रहेको छ । यस वर्ष कम्पनीले ४ लाख ८४ हजार युनिट कार बिक्री गरेको छ । तर कम्पनीको यो व्यवसाय लामो समय टिक्न भने निर्क संघर्ष गर्नुपर्ने देखिएको छ । कम्पनीले आफ्नो ए र वाई मोडललाई रेप्लिकेट गर्ने उपाय पहिल्याउन सकेको छैन ।
त्यस्तै अर्को चिनीया कम्पनी एसएआईसी जीम उलिङको बजार हिस्सा ४.९ प्रतिशत रहेको छ । कम्पनीले सन् २०२४ मा ७ लाख कार बिक्री गर्ने लक्ष्य राखेको छ ।
जर्मनीको अटो निर्माता कम्पनी भोल्सवागेनको बजार हिस्सा ४.६ प्रतिशत,बीएमडब्लूको ३.६ प्रतिशत,हुन्डाईको २.९ प्रतिशत,मर्सिडिज बेन्जको २.६ प्रतिशत एमजीको २.३ र कियाको २ प्रतिशत बजार हिस्सा रहेको छ ।
सन् २०२४ मा ईभी बजार झनै प्रतिष्पर्धात्मक हुने देखिन्छ । विशेष गरेर टेस्ला र बिवाईडीबीच कडा प्रतिष्पर्धा हुने देखिन्छ ।