सुनको मूल्यमा अभूतपूर्व उछाल: $६००० प्रति औंस र नेपालमा प्रतितोला ३ लाख ५९ हजारसम्म पुग्नसक्ने

काठमाण्डौ । विश्व बजारमा सुनको मूल्यले नयाँ रेकर्ड कायम गर्दै गएको छ, र अब विशेषज्ञहरूले यसलाई $६००० प्रति औंससम्म पुग्न सक्ने प्रक्षेपण गरेका छन् ! यो वर्ष मात्रै ६० प्रतिशतभन्दा बढी बढेको सुनको मूल्यले लगानीकर्ताहरूलाई चकित पार्दै छ, र पछिल्लो २४ घण्टामा विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाहरूले यो प्रक्षेपणलाई हाइलाइट गरेका छन्। 

बैंक अफ अमेरिकाका विश्लेषकहरूले यो नयाँ लक्ष्यलाई दोहोर्याउँदै भनेका छन् कि यो उछाल आर्थिक अनिश्चितता र वैश्विक घटनाहरूबाट प्रेरित छ।

यो वर्षको सुरुदेखि नै सुनको मूल्यले अभूतपूर्व गति लिएको छ। हालैको तथ्यांकअनुसार, सुनले $४३०७ प्रति औंसको रेकर्ड पार गरेको छ, जुन यो वर्षको सुरुको तुलनामा ६५ प्रतिशत बढी हो। गोल्डमन स्याक्सले वर्षको अन्त्यसम्म $४९०० पुग्ने अनुमान गरेको छ, तर बैंक अफ अमेरिकाले यसलाई $६००० सम्म पुर्‍याउने दाबी गरेको छ, जुन आगामी वसन्तसम्म हुन सक्छ। एचएसबीसीले पनि $५००० को लक्ष्य राखेको छ, तर यो नयाँ $६००० को प्रक्षेपणले बजारमा हलचल मच्चाएको छ।

यो उछालका पछाडिका मुख्य कारकहरू के छन्? विशेषज्ञहरूका अनुसार, अमेरिकी सरकारी शटडाउन, वैश्विक व्यापार तनाव, स्टक मार्केटको अस्थिरता र जियोपोलिटिकल जोखिमहरूले लगानीकर्ताहरूलाई सुनतर्फ आकर्षित गरेका छन्। फेडरल रिजर्भले ब्याज दर घटाउने अपेक्षाले अमेरिकी डलरको आकर्षण घटाएको छ, जसले सुनमा लगानी बढाएको छ। सेन्ट्रल बैंकहरूको खरिद, विशेष गरी रुस-युक्रेन युद्धपछि, र एशियाली बजारहरू जस्तै भारतमा खुद्रा मागले पनि यसलाई बल पुर्‍याएको छ। विश्व सुन परिषद्का अनुसार, यो वर्ष सुनको माग ४८५० मेट्रिक टन पुग्ने अनुमान छ, जुन २०११ पछिको उच्चतम स्तर हो।

पछिल्लो २४ घण्टामा प्रकाशित समाचारहरूले यो प्रक्षेपणलाई थप बल पुर्‍याएका छन्। याहू फाइनान्सले बैंक अफ अमेरिकाका विश्लेषकहरूको भनाइ उद्धृत गर्दै भनेको छ कि $६००० को शिखर मध्य २०२६ सम्म पुग्न सक्छ। एफएक्सस्ट्रिटले सुनलाई $४४०० को उच्चबाट घटेर $४२०० मा आए पनि दीर्घकालीन उछाल जारी रहने बताएको छ। ट्रेडिङ इकोनोमिक्सले पनि $४०६७ को त्रैमासिक औसत अनुमान गरेको छ, तर यो नयाँ $६००० को लक्ष्यले बजारलाई उत्साहित बनाएको छ।

नेपाली बजारमा यसको प्रभाव ? 

नेपालमा सुनको आयात र लगानी बढ्दै गएको छ, र यो प्रक्षेपणले स्थानीय लगानीकर्ताहरूलाई सुनमा थप रुचि जगाउन सक्छ। हाल नेपाली बजारमा सुनको मूल्य प्रतितोला २ लाख ५८ हजार रुपैयाँ रहेको छ। यदि अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा सुनको मूल्य $६००० प्रति औंस पुग्यो भने, नेपाली बजारमा यसको प्रभावलाई विचार गर्दा (जसमा विनिमय दर, आयात शुल्क र प्रिमियम समावेश हुन्छ), प्रतितोला मूल्य लगभग ३ लाख ५९ हजार रुपैयाँसम्म पुग्न सक्ने अनुमान गर्न सकिन्छ। 

यो गणना हालको विनिमय दर (१ अमेरिकी डलर = १४०.४७ नेपाली रुपैयाँ) र नेपाली बजारको प्रिमियम कारक (लगभग १३.८ प्रतिशत) लाई आधार मानेर गरिएको हो। तर विशेषज्ञहरूले चेतावनी दिएका छन् कि छोटो अवधिमा मूल्यमा उतारचढाव हुन सक्छ, जस्तै अमेरिकी शटडाउन समाधान भएमा वा विनिमय दरमा परिवर्तन आएमा।

यो नयाँ प्रक्षेपणले सुनलाई 'सुरक्षित लगानी' को रूपमा थप मजबुत बनाएको छ। के तपाईं पनि यो उछालबाट फाइदा लिन तयार हुनुहुन्छ? थप अपडेटका लागि हामीलाई फलो गर्नुहोस् !

-स्रोतहरु : Investopedia, Yahoo Finance, FXStreet,Trading Economics, World Gold Council, XE.com