काठमाण्डौ । नियमित स्तम्भ ग्राउण्ड जिरोलाई निरन्तरता दिने क्रममा आज पनि हामी विभिन्न ब्रोकर हाउस पुगेर लगानीकर्ताको मनस्थिती बुझ्ने प्रयास गरेका छौं । यसै क्रममा आज हामी अनामनगर आसपासका विभिन्न ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेका थियौ । सर्वप्रथम हामी अनामनगरमा रहेको दीप शिखा धितोपत्र कारोबार कम्पनी (स्टक ब्रोकर नम्बर ३८) मा पुग्यौं । ब्रोकर हाउसमा लगानीकर्ताहरुको उपस्थिती सामान्य थियो । बजार खुले देखि नै घटिरहेको थियो । यसै विषयलाई जोड्दै एक लगानीकर्ताले ठट्यौली पारामा भने,‘मलाई त ब्रोकर हाउस छिर्ने बेलामा हाच्छ्यु आएको थियो । बजार बढ्दैन जस्तो लागेको थियो । त्यस्तै होला जस्तो छ ।’
ढाका टोपी लगाएका उमेर ढल्केका एक लगानीकर्ताले भने उनलाई डाढस दिदै भने,‘घरबाट हिंड्दा भए त हो । ब्रोकर हाउस आए पछि त केही फरक पर्दैन ।’ उनले प्रसंग बदल्दै भने ,‘ख्वै के भएको हो ? मैले त गत साता ३ वटा कम्पनीको सेयर किनेको घटेको घट्यै छ । यो बजारमा किने पछि घट्छ । बेचे पछि बढ्छ । अचम्म छ बा ।’
यसै ब्रोकरमा भेटिएका क्याप र कोट पाइन्टमा चिटिक्क सजिएका एक लगानीकर्ताले शिवम् सिमेन्टको राम्रै चर्चा गरे । ‘ यो शिवम् सिमेन्ट त फेरी संस्थापकले किनेका छन् है साथीहरु बजारमा राम्रै हल्ला छ ।’ उनले भने । लगानीकर्ता भित्ताको स्क्रिनमा नजर डुलाउँदै बजारको यथास्थिती नियाल्न व्यवस्थ थिए ।
यसै ब्रोकरमा एउटा कुनामा श्रीमान श्रीमती बसेर सेयरको फाराम भर्दै थिए । यत्तिकैमा श्रीमानले भने,‘यो सेयर बजारले त मान्छेलाई साह्रै पीडा दिन्छ भन्छन् । हामी पनि बजार छिर्न त छिरियो । तर के हुने हो ?’ श्रीमतीले जबाफ दिंदै भनिन् ‘ठिक्क मात्रामा आफ्नो पैसामा मात्रै चल्यो भने समस्या हुँदैन । क्षमता भन्दा ठूलो कर्जा लिएमा हो अप्ठ्योरो पर्ने । हाम्रो त पसल पनि छ नआत्तिनुस ।’ श्रीमानले फेरी भने त्यस्तो भने जस्तो कहाँ हुँन्छ र ? यहाँ लागे पछि कारोबारको लिमिट नै हुँदैन भन्छन साथीहरु ।’
केही समय त्यहाँ व्यतित गरेपछि हामी अनामनगरमा नै रहेको भोले गणेश सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ६१) मा पुग्यौं । यसबेला सम्म दिनको १२ बजिसकेको थियो । बजार सामान्य अंकले घटेको थियो । यस ब्रोकरहाउसमा लगानीकर्ताहरुको उपस्थिति सामान्य थियो । यहाँ भेटिएका लगानीकर्ता पनि बजार प्रति धेरै आशाबादी देखिएनन् । भिडबाट एक लगानीकर्ताले मुख खोले,‘बजार माथि जान सकेको छैन । २ बजे पछि मात्रै थाहा होला बजारको वास्तविक अवस्था ।’
त्यहाँ पनि केहि समय टहलिएपछि हामी अनामनगर मै रहेको आर्यतारा सेक्युरिटिज (स्टक ब्राकर नम्बर ५७) तर्फ लम्कियौं । यहाँ भने लगानीकर्ताको उपस्थिती बाक्लै थियो । यहाँ पनि लगानीकर्ताहरु माझ उत्पादन समूहको शिवम् र सोना कै चर्चा भईरहेको थियो । अग्र पंक्तिबाट आवाज सुनियो,‘आज यी कम्पनीहरु किन चम्केका हुन ?’
उनी सँगै बसेका लगानीकर्ताले जवाफ दिएको सुनियो,‘अब सर्वोत्तम सिमेन्टको दोस्रो बजारमा कारोबारमा आउँदैछ । सर्वोत्तम सिमेन्ट बढ्दा अरु सिमेन्ट पनि बढ्छन भनेर होला ।’ उनले अघिल्लो पटक हिमालयर रि इन्स्योरेन्स बढ्दा, नेपाल रि – इन्स्योरेन्स पनि बढेको थियो दृष्टान्त दिदै आफ्नो भनाईलाई पुष्टि गर्ने प्रयास गरे । यही हो कारण यत्ति बुझ्नुहोस । यहाँ भन्दा बढी फण्डा यी कम्पनीहरुमा छ जस्तो लाग्दैन मलाई ।’उलने भने ।
यतिकैमा ब्रोकर सञ्चालक पनि लगानीकर्ताहरु सँग जोडिन टुप्लुक्क आइपुगे । उनले आफ्नो विचार यसरी व्यक्त गरे,‘लगानीकर्ताहरु अर्थमन्त्रीको कार्यको प्रतिक्षामा छन् । आजसम्म कुरा मात्रै भए,अब लगानीकर्ता काम हेर्न चाहन्छन् । नीतिगत सुधार भए त बजार माथि नै जाने हो ।’