.gif)
(1).gif)
(2).gif)
.gif)
काठमाण्डौ । प्रत्येक साताको आइतबार पस्किदै आएको नियमित स्तम्भ ‘ग्राउण्ड जिरो’लाई हामीले आजपनि निरन्तरता दिएका छौं । ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेर लगानीकर्ता तथा ब्रोकर सञ्चालको बिचार बुझ्ने क्रममा आज हामी ज्ञानेश्वर तथा अनामनगर आसपासका केही ब्रोकर हाउसहरुमा पुग्यौं । सबै भन्दा पहिले आज हामी ज्ञानेश्वरमा रहेको सुमेरु सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ३९) मा पुगेका थियो ।
हामी यहाँ पुग्दा ब्रोकर हाउसमा लगानीकर्ताहरु आउने क्रम जारी थियो । पहिले नै आएका लगानीकर्ताहरु गफगाफमा व्यस्त देखिन्थे । यसै ब्रोकरमा भेटिएका एक लगानीकर्ताले निफ्राले नगद लाभांश घोषणा गरेर राम्रो गरेको प्रतिक्रिया दिए । उनले थप्दै भने, ‘नगद लाभांशले लगानीकर्ताहरुको हातमा पैसा जान्छ । दशैं खर्च पनि टर्छ ।
आज बिहान पहिलो प्रहरमा बजारमा सामान्य अंकको स्ुधार आएको थियो । ब्रोकरहाउसको डिस्प्ले बोर्ड हेर्दै एक लगानीकर्ताले भने ‘यो बजार निकै अल्छि लाग्दो भयो । कि राम्रै अंकले घटोस् कि त राम्रै अंकले बढोस् । त्यसो भए गुमाउनेले पनि गुमाउँथ्यो । कमाउनेले पनि राम्रै कमाउँथ्यो ।’
उनी सँगै बसेका लगानीकर्ताले भने, ‘बजारमा माहौल त सूचक बढे पछि नै आउने हो । किनकी बजार बढे पछि नै लगानीकर्ताहरुको मनोबल बढ्छ ।’ यसै ब्रोकरमा भेटिएका अर्का एक लगानीकर्ताले बजार घटाउन बीबीसी कम्पनीको सेयरमा चलखेल भएको आरोप लगाए । उनले थप्दै भने ‘ दशैं तिहार अगाडी बजारमा एउटा स्वीङ आउनै पर्छ । अहिले बजारमा सेयरको मुल्य १८ सयकै हाराहारीमा रहेको छ । अब बजार बढे त ३२ सय माथि नै जान्छ ।’
ब्रोकर हाउसमा यस्तै अड्कलबाजी चल्दै थिए । बजार निकै सुस्त गतिमा चल्दै थियो । केही समयको बसाई पछि हामी त्यहाँबाट नजिकै रहेको नयाँ सेक्युरिटिज स्टक्सकार्ट सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ८६) मा पुग्यौं । यसबेलासम्म दिनको १२ बजिसकेको थियो । यहाँ पनि लगानीकर्ताहरुको उपस्थिति सामान्य थियो ।
बजार केही अंकले सकारात्मक हुँदै थियो । यतिकैमा एकले भने, ‘बजारले त दशैं खर्च निकाल्न देला जस्तो छैन । माथि जान्छ भन्यो, झन् तल–तल झर्छ, के भएको यो बजार ?’ उनी सँगै बसेका एक लगानीकर्ताले भने, ‘यो सेयर बजार निकै बेइमानी छ । चल्न नजाने ब्रोकरसँगको सम्बन्ध नै बिगार्छ,’ उनले थप्दै भने, ‘बजार बढ्दा बेच्ने र घट्दा किन्नेले नै रहेछ कमाउने ।’
मध्यान्हमा बढेको बजार एक बजेपछि बिस्तारै खस्दै थियो । यतिकैमा एक लगानीकर्ताले सोधे, होइन ए ! साथीहरु भोलीबाट सोह्र श्राद्ध लाग्दै छ । मारवाडी समूदायले सेयर किन्दैन हो ?’ उनी सँगै बसेका लगानीर्ता भने ‘ हो, नयाँ पैसा त आउँदैन होला । टे«ड टावर के भयो ए साथीहरु ? विशाल बजार हुन्छ भनेर खेलाडीहरुले हजार माथि निकै बेचे । मैले पनि एकपटक स्टप लस त हाने नि !’ उनको कुरा सुनेपछि ब्रोकर हाउसमा हाँसो गुञ्जियो ।
केही समयको बसाईपछि हामी नजिकै रहेको नेपाल स्टक हाउस (स्टक ब्रोकर नम्बर १४) मा पुग्यौं । यस ब्रोकरमा पनि लगानीकर्ताहरुको उपस्थिति राम्रै थियो । बजार जम्मा ६ अंकले बढेको थियो । एक लगानीकर्ताले आज बजार बढे भोलिबाट बजारमा सुधार हुने विश्वास व्यक्त गरे । उनको बोलिमा सहमति जनाउँदै सँगै बसेका लगानीकर्ताले भने, ‘आज हरियो भयो भने बजारको ट्रेन्ड नै परिवर्तन हुन्छ । धेरै दिन भयो बजार आइतबार घटेको ।’
बजार निकै सुस्त गतिमा अघि बढिरहेको थियो । लगानीकर्ताहरु हाई काढ्दै बसेका देखिन्थे । एक जना लगानीकर्ताले बेचेपछि सेयरको मूल्य बढ्ने र किनेपछि घट्ने गरेको गुनासो गरे । उनीसँगै बसेका एक लगानीकर्ताले जबाफ दिँदै भने, ‘तपाईको टाईमिङ नमिलेर हो ।’
केही समयको बसाईपछि हामी अनामनगरमा रहेको आर्यतारा सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ५७) मा पुग्यौं । यहाँ पनि लगानीकर्ताहरु बजार हेर्न मस्त देखिन्थे । यस ब्रोकरमा पनि केही लगानीकर्ताहरु बजार घटेकोमा बजार समीक्षा गरेरे बसेको देखिए । यतिकैमा एक लगानीकर्ताले सोधे, ‘होइन ए ! साथीहरु यो १५ मिनेटको विषय के हो ? के यहि कारणले हो बजार घटेको ?’
‘लगानीकर्ताहरुको मनोबिज्ञानको परिणाम हो । धितोपत्र बोर्डले यस विषयमा अध्ययन गर्दै छ । खारेज हुन्छ होला,’ उनको नजिकै बसेका लगानीकर्ताले जवाफ दिए ।
ब्रोकर सञ्चालक समेत वार्तालापमा सरिक भए । ‘आज बजार हरियो भएकाले साथीहरु टन्नै आउनु भएछ ।’ उनलाइ जबाफ दिंदै एक लगानीकर्ताले भने, ‘रातो हेर्न कसलाई पो इच्छा हुन्छ र ? सबैलाई हरियो हेर्न नै मन पर्छ नि !’
उनको यस्तो जवाफ सुनेपछि सञ्चालकले भने, ‘तर अब चिन्ता नगर्नुहोस । मैले सुनेको सत्य भए १५ मिनेट छिट्टै खारेज हुन्छ । यसले मनोवैज्ञानिक प्रभाव पारेको छ । यतिकैमा एक लगानीकर्ताले सहमति जनाउँदै भने, ‘हो सेयर बजारमा यो १५ मिनेट लागू गरेर जोक्कर हटाएर खेलेको खेल जस्तै भयो ।’ उनको यस्तो कुरा सुनेपछि ब्रोकर हाउसमा एकछिन हाँसो छायो ।
(2).gif)
.gif)
.jpg)
.jpg)
.png)
.jpg)
