काठमाण्डौ । जेनजी अन्दोलनका कारण गत भदौ २४ गतेदेखि बन्द रहेको सेयरबजार आज पहिलोपटक खुल्यो । लामो अन्तरालपछि खुलेको बजार आज ६ प्रतिशतको गिरावटका साथ नेगेटिभ सर्किट लागेर बन्द भयो ।
यसअघि विसं २०७७ साल वैसाख ३० गते पनि यसरी नै नेगेटिभ सर्किट लागेर सेयरबजार त्यस दिनका लागि बन्द भएको थियो । उक्त घटनाको करिब ५ वर्षपछि आज सेयर बजारमा पहिलोपटक नेगेटिभ सर्किट लाग्यो । आजको गिरावटका कारण लगानीकर्ताको सम्पत्ति एक घण्टाको अवधिमा २ खर्ब ६८ अर्बले घट्यो ।
गत भदौ २३ गते २ हजार ६७२ को विन्दुमा बन्द भएको सेयरबजार आज १६० अंकले घट्यो । भदौ २३ गते बजार पूँजीकरण ४४ खर्ब ६७ अर्ब थियो । जुन आज घटेर ४१ खर्ब ९९ अर्बमा सीमित बन्यो । लामो समयपछि खुलेको बजारमा आज लगानीकर्ताहरुले आक्रामक बिक्री दबाब दिदा बजारमा उच्च गिरावट आयो ।
बजारमा पहिरो गएसँगै हामीले बजारका केही अग्रणी लगानीकर्तालाई पूँजीबजार सुधारका लागि तत्काल गर्नु पर्ने कामको विषयमा जिज्ञासा राखेका छौं ।
नेपाल इन्भेष्टर फोरमका निर्वतमान अध्यक्ष छोटेलाल रौनियाले नियामक निकाय धितोपत्र बोर्डले पूँजी बजारमा कायम गरेको १५ मिनेटको भारीत औषत गणना विधि हटाउनु पर्ने माग गरे । रौनियारले लगानीकर्ताको माग बमोजिम नै १५ मिनेटको व्यवस्था लागू भएतापनि यसको असर र प्रभाव बढ्दै गएकाले यसलाई हटाउनु पर्ने सुझाव दिए ।
त्यसैगरि, उनले धितोपत्र बजारमा मार्केट मेकरको आवश्यकता समेत औल्याए । हाल नेपालमा नागरिक लगानी कोषलाई बजार सञ्चालकको रुपमा काम गर्न अनुमति दिएता पनि यसले बजार सञ्चालकको रुपमा काम गर्न नसकेको उनले आरोप लगाए ।
‘नेपाल राष्ट्रबैंकले पनि मौद्रिक नीति मार्फत २५ करोडको क्यापसहित केही खराव नीतिहरुलाई सुधार गर्नुपर्छ , बैंक तथा वित्तीय क्षेत्रलाई सेयर बजारमा कारोबार गर्न सहज गर्नुपर्छ र अर्थमन्त्रालयले लगानीकर्ताहरुलाई करमा सहुलियत दिनु पर्छ ।’ उनले भने ।
यस्तै सेयर लगानीकर्ता संघ नेपालका कार्यवाहक अध्यक्ष ताराप्रसाद फुल्लेलले पनि नेपाल राष्ट्रबैंकले सेयर कारोबारमा सहज गर्नु पर्ने , २५ करोडको क्याप तुरुन्तै हटाउनु पर्ने जस्ता माग राखे । उनले हालको आईपीओ र हकप्रद सेयरको सप्लाईलाई पनि रोक्न आबश्यक रहेको बताए ।
उनले एनआरएनलाई पूँजी बजारमा भित्राउनु पर्ने जस्ता काम पनि तत्काल गर्नु पर्ने आवश्यकता औल्याए ।
त्यसैगरि, सक्रिय लगानकर्ता उपेन्द्र पाठकले पनि आजको बजारमा आएको गिरावटसँगै अब नियामक निकायले केही कामहरु तत्काल गर्नु पर्ने सुझाए । उनले बजारको गिरावट थाम्न धितोपत्र बोर्डले एनआरएलाई भित्राउनु पर्ने, आईपीओ र हकप्रद निष्कासनलाई बन्द गर्नुपर्ने र नेपाल राष्ट्रबैंकले २५ करोडको क्याप हटाउनु पर्ने सुझाव दिए ।
अर्थमन्त्रालयले पनि हालको बजारको प्यानिक अबस्थालाई रोक्न विशेष सम्बोधन गर्नुपर्ने उनले बताए । अर्थमन्त्री स्वयम नै उच्च स्तिरिय सुझाव आयोगमा रहिसकेका व्यक्ति भएकाले उनलाई समग्र अर्थतन्त्र र पूँजीबजारलाई उकास्ने उपायहरुलाई कार्यान्वयन गर्ने उपयुक्त अवसर रहेको पाठकले सुनाए ।