काठमाण्डौ । सधैंको साताजस्तै आज पनि हामीले विभिन्न ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेर लगानीकर्ताहरुको विचार सुन्ने र बुझ्ने कार्यलाई निरन्तरता दिएका छौं । यसै सिलसिलामा आज हामी ज्ञानेश्वर र नक्सालका केही ब्रोकर हाउसहरुमा पुगेका थियौं ।
सबैभन्दा पहिले आज हामी ज्ञानेश्वरस्थित सुमेरु सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ३९) मा पुग्यौं । बिहान ११ बज्दै गर्दा लगानीकर्ता आउने क्रम जारी थियो । बजार सामान्य अंकले घट्दै थियो । यसै क्रममा एक लगानीकर्ताले युनाइटेड इदि मोदि हाइड्रोको विषय निकाले । ‘अस्ति झुक्किएर प्रतिकित्ता ४२३ मा १ हजार कित्ता बेच्न खोज्दा किनिएछ । मलाई त आज फाइदै भयो ।’ उनले खुशी हुँदै भने । उनीसँगै बसेका लगानीकर्ताले भने,‘त्यो झुक्किएर किनेको सेयरको फाइदा बाड्नु पर्छ है साथी ।’ उनको जबाफ दिँदै पहिलेका लगाकीकर्ताले भने, ‘नाफा बाँड्ने त त्यस्तै हो साथी, एक पिलेट मः मः भने खाउँला । मैले पनि कति नै कमाएको छु र ?’
यसै ब्रोकरमा भेटिएका एक लगानीकर्ताले भने बजार केही दिन यस्तै गरी चल्ने आँकलन गरे । उनले अहिले लगााीकर्ताहरुले मौद्रिक नीति कुर्दा र असारको दबावका कारण बजार बढ्न नसकेको तर्क गरे । यतिकैमा एक लगानीकर्ता क्पाप टोपीमाथी कालो चस्मा ढल्काउदै ब्रोकर हाउस छिरे । ब्रोकर हाउसमा नै बसेकि एक महिला लगानीकर्ताले उनलाई भनिन्, ‘बधाई छ तपाइलाई । बालुवाटामा दौड प्रतियोगिता जितेको मा ।’ उनले सुस्केरा काढ्दै भने, ‘बल्लबल्ल दोस्रो स्थानमा आइयो । मेरो जुत्ताले धोका दिएर नि नत्र त म ५८ बर्षको उमेरमा पनि पहिलो हुने मान्छे हो ।’
ब्रोकर हाउसहरुमा यस्तै गल्फती चल्दै थिए । भित्ताको घडिमा १२ बजिसकेको थियो । बजार भने विस्तारै घट्दै थियो ।
केही समयको बसाई पछि हामी नक्सालस्थित सनी सेक्यूरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ४२) मा पुग्यौं । यहाँ पनि लगानीकर्ताहरुको उपस्थिति सामान्य थियो । यो ब्रोकरमा केही लगानीकर्ताहरु बजारको विषयमा पीडा पौख्दै थिए भने कोही बजार हेर्न ब्यस्त थिए । यतिकैमा एक लगानीकर्ताले मोबाइल देखाउँदै सँगैका लगानीकर्तालाई भने,‘हेरन मैले त दाइजोमा पाएको ३० लाख रुपैयाँले ५ सयमा किनेको एचआइडीसीएल अहिले त डेढ सय रुपैयाँ आसपास आएको छ । मलाई त साह्रै पिर परेको छ । ससुराली पनि जान छाँडे । ज्यान पनि १० किलो घटेको छ ।’
सँगै बसेका उनका सहपाठीले सान्त्वना दिदैं भने ,‘हाम्रो पनि अबस्था त्यस्तै छ, अहिले सेयर बजारमा । एक दिन त बढी हाल्छ, कुर्नु सक्नु पर्यो ।’ अर्का लगानीकर्ताले मजाक गर्दै भने, ‘किन पिर गर्नुहुन्छ? आखिर ससुरालीको सम्पत्ति र मामाको श्राद्ध एउटै त हो नि ! ब्रोकरहाउसमा यस्तै छलफल चल्दै थिए । केही लगानीकर्ताले फाइनान्स कम्पनीहरुको चर्चा गरेको पनि सुनिन्थ्यो ।
केही समयपछि हामी नक्सालस्थित नासा सेक्युरिटिज (स्टक ब्रोकर नम्बर ५८) मा पुग्यौं । यहाँ राम्रै संख्यामा लागानीकर्ताहरुको उपस्थिति देखिन्थ्यो । यहाँ बजारमा नाम चलेका केही लगानीकर्ताहरु पनि भेटिए । ‘अहिलेको समय भनेको इन्डेक्स हेरेर भन्दा पनि कम्पनी हेरेर लगानी गर्ने हो । मैले त यसै गरेर राम्रै आम्दानी गरको छु ।’ अगाडिबाट एक लगानीकर्ताले बोलेको सुनियो । छेउका लगानीकर्ता यसरी प्रतिक्रिया जनाए, ‘हामी त डुबेका डुब्यै छौं । ठूलो ब्रोकरबाट कारोबार गर्ने भनेर के गर्नु ?हामी सानाको त पँहुच नहुने रहेछ ।’