काठमाण्डौ। बंगलादेशमा चलिरहेको राजनीतिक संकटका कारण भारतीय अर्थतन्त्रका लागि असर वा फाइदा के हुने भन्ने विषयले अहिले विभिन्न अनुमान गरिन थालिएको छ।
निर्यातको क्षेत्रमा भारतले विगत २ वर्षदेखि नै गिरावटको सामना गरिरहेको थियो। जसमा अहिलेको अवस्था लामो समयसम्म यस्तै रह्यो भने यो वर्ष फेरि घट्ने कारण बन्न सक्ने देखिन्छ।
भारतको आयात–निर्यातको कुरा गर्ने हो भने भारतको कपास व्यवसाय र यसको निर्यातमा सबैभन्दा ठूलो मार पर्ने सम्भावना देखिएको छ। भारतले प्रत्येक वर्ष बंगलादेशमा करिब २.४ अर्ब डलर बराबरको कपास निर्यात गर्छ।
भारतले प्रत्येक वर्ष बंगलादेशमा करिब २.४ अर्ब डलर बराबरको कपास निर्यात गर्छ। वाणिज्य मन्त्रालयको तथ्यांकअनुसार सन् २०१२/१३ मा कुल भारतीय कपास निर्यातमा बंगलादेशको मात्र १६.८ प्रतिशत हिस्सा थियो। तर २०२३/२४ सम्ममा भारतीय कपासको कुल निर्यातमा बंगलादेशको हिस्सा बढेर ३४.९ प्रतिशत पुगेको छ।
भारत र बंगलादेशलाई दक्षिण एसियामा सबैभन्दा बलियो देशका रुपमा लिइन्छ। पछिल्लो १० वर्षमा दुई देशबीचको सम्बन्धले नयाँ उचाइ छोएको छ। यस्तो अवस्थामा बंगलादेशमा भएको विद्रोहले द्विपक्षीय व्यापारमा प्रभाव पार्ने निश्चित छ।
तर अब दुई देशबीच स्वतन्त्र व्यापार सम्झौताका लागि भइरहेका प्रयास छिट्टै पूरा नहुने सम्भावना छ। विश्व बैंकका अनुसार यो एफटीएले दुवै देशलाई फाइदा पुग्ने भएकाले बंगलादेशको भारततर्फको निर्यात २९७ प्रतिशतले बढ्ने छ।
एकै समयमा एफटीएले भारतलाई बंगलादेशमा १७२ प्रतिशतले निर्यात बढाउन मद्दत गर्ने जनाइएको छ।