काठमाण्डौ । नेपालको लुम्बिनी यो वर्ष घुम्नैपर्ने विश्वका उत्कृष्ठ ५२ गन्तव्यभित्र परेको छ । अमेरिकी चर्चित पत्रिका ‘द न्युयोर्क टाइम्स’ ले नेपालको लुम्बिनीलाई सन् २०२५ मा घुम्न जानुपर्ने विश्वका उत्कृष्ट ५२ गन्तव्यको सूचीभित्र समावेश गरेको हो । न्यूयोर्क टाइम्सले बुद्ध जन्मस्थल तथा बौद्ध धर्मावलम्बिहरुको आस्थाको केन्द्र लुम्बिनीलाई यो वर्ष घुम्नै पर्ने ५२ सूचीमध्ये नवौं स्थानमा राखेको छ ।
‘हजारौं वर्ष पहिले मायादेवी नामकी रानीले लुम्बिनीको बगैंचामा प्रवेश गरी बुद्ध सिद्धार्थ गौतमलाई जन्म दिएकी थिइन् । लुम्बिनी, वर्तमान नेपालको, पुरातन भग्नावशेष र समकालीन बौद्ध केन्द्रहरूले भरिएको तीर्थस्थल भएको छ। र विनाशकारी भूकम्पको १० वर्षपछि, नयाँ मन्दिर र ध्यान केन्द्रहरू खुल्दैछन्,’ पत्रिकाले लेखेको छ ,‘नोभेम्बरमा उद्घाटन गरिएको, हजार बुद्ध मन्दिर तीन तहको, तिब्बती शैलीको संरचना हो जसमा तीन वटा १६ फिटको सुनौलो बुद्ध मूर्तिहरू र १ हजार भन्दा बढी अन्य बुद्ध मूर्तिहरू छन्।’
यस वर्ष, लुम्बिनीमा ध्यान र प्रदर्शनी कोठाहरू सहितको कार्बन–न्युट्रल, कमल आकारको ‘इण्डिया इन्टरनेशल सेन्टर फर बुद्धिस्ट कल्चर एण्ड हेरिटेज’ भवन अनावरण हुने जनाइएको छ । यस्तै छैटौं शताब्दी ईसापूर्वदेखि युनेस्कोले सूचीकृत मन्दिर साइट रामग्राम स्तूपामा पनि जीर्णोद्धार कार्य सुरु हुने र लुम्बिनीबाट करिब ३० माइल इटालियन आर्किटेक्ट स्टेफानो बोइरीले पुनर्स्थापना डिजाइन योजना प्रदान गरेको जनाइएको छ ।
लुम्बिनी नेपालको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य मध्येको एक हो । सन् २०२४ मा भारतसहित १ सय १२ देशका पर्यटकले लुम्बिनी भ्रमण गरेका छन् ।