.gif)
_(1).gif)
.jpg)
.png)
काठमाण्डौ । बीमाको दायरा ४३.५६ प्रतिशत जनसंख्यामा पुगेको छ । नेपाल बीम प्राधिकरणका अनुसार चालु आवको १० महिनासम्ममा म्यादी, लघुम्यादी र वैदेशिक रोजगार जीवन बीमालेखसहित बीमाको दायरा ४३.५६ प्रतिशत जनसंख्यामा पुगेको हो ।
गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिसम्मको तुलनामा बीमाको दायरा ०.१८ प्रतिशतले घट्न पुगेको छ । गत आवको सो अवधिसम्म बीमाको दायरा ४३.६४ प्रतिशत जनसंख्यामा पुगेको थियो । प्राधिकरणको तथ्याङ्कअनुसार अझैपनि आधा भन्दा बढी जनसंख्या बीमाको दायरामा छैनन् । अर्थात् आधा भन्दा बढी जनसंख्याले बीमा गरेका छैनन् । नेपाल बीमा प्राधिकरणले बीमाको दायरा बढाउन विभिन्न प्रयासहरु गरेपनि प्राधिकरणको प्रयासले सफलता पाउन सकेको छैन । चालु आर्थिक वर्षमा मात्रै बीमा प्राधिकरणले स्थानीय तहसम्म बीमाको पहुँच पुर्याउने हेतुले लघुबीमाको लाइसेन्स बाँडेको थियो ।
जसअनुसार हाल ३ लघु जीवन बीमा र ४ लघु निर्जीवन बीमा गरी कुल ७ वटा लघुबीमा कम्पनी सञ्चालनमा छन् । लघुबीमा कम्पनीहरुले पनि आफ्नै तवरमा व्यवसाय बढाइरहेका छन् । तर प्राधिकरणले केही वर्षदेखि बीमाको दायरा बढाउने प्रयास गरेपनि गत वर्षको तुलनामा झनै घट्दै गइरहेको छ । गत वर्ष देशमा अर्थतन्त्र सुस्ताउँदाका वाबजुत पनि बीमाको दायरा हालको तुलनामा बढी नै थियो । बीमा प्राधिकरणले बीमाको दायरा बढाउन विभिन्न स्थानीय निकायहरुसँग समन्वय गरी बीमा सम्बन्धी सचेतनामूलक कार्यक्रम गर्दै आइरहेको छ ।
साथै, बीमा कम्पनीहरुलाई पनि विभिन्न प्रदेशमा बीमा सचेतना कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्न निर्देशन दिदैं आइरहेको छ । तरपनि आधा भन्दा बढी जनसंख्या बीमाको दायरा बाहिर छन् । प्राधिकरणले गरेको सचेतनामूलक कार्यक्रम प्रभावकारी नहुनु र सबै क्षेत्रलाई समेट्ने गरी सो क्षेत्रका जनसंख्यालाई बीमाको दायरामा ल्याउन लघुबीमा लाइसेन्स बाँडेको प्राधिकरणको योजना सफल हुन सकेको छैन । अझैपनि देशको अर्थतन्त्रमा सुस्तता कायम हुँदा बीमाको दायरा भनेजस्तो बढ्ने नसकेको बीमा प्राधिरकणले जनाएको छ । आर्थिक गतिविधिमा गतिशिलता नआउनु, रोजगारीको अवसर सिर्जना हुन नसक्नु र कोभिडपश्चात् बन्द भएका साना तथा घरेलु उद्योगहरु सञ्चालनमा आउन नसक्दा बीमाको दायरा बढ्न नसकेको बीमा प्राधिकरणका अध्यक्ष सुर्य प्रसाद सिलवालले बताए । अर्थतन्त्र विस्तारै सुधारिँदै गएपछि बीमा गर्नेको संख्या बढ्ने र सोही अनुसार बीमाको दायरा जनसंख्या प्रतिशत समेत बृद्धि हुने सिलवालको भनाई छ ।
बीमाको दायरामा आएको जनसंख्या प्रतिशत घटेपनि बीमा कम्पनीहरुको बीमाशुल्क आर्जन भने बृद्धि भएको छ । चालु आर्थिक वर्षको १० महिनासम्म जीवन तथा निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले १ खर्ब ५४ अर्ब ५३ करोड रुपैयाँ कुल बीमा शुल्क आर्जन गरेका छन् । यो प्रिमियम रकम गत वर्षको सोही अवधिसम्मको तुलनामा ५.२७ प्रतिशतले बढी हो । गत वर्षको यस अवधिसम्म बीमा कम्पनीहरुले १ खर्ब ४६ अर्ब ७९ करोड रुपैयाँ प्रिमियम संकलन गरेका थिए । चालु आवको वैशाख मसान्तसम्म जीवन बीमा कम्पनीहरुको व्यवसाय ६.४४ प्रतिशत बढेको छ भने निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुको व्यवसाय १.१६ प्रतिशतले मात्रै बृद्धि भएको छ ।
जीवन बीमकहरुले १ खर्ब २१ अर्ब ४६ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेका छन् भने निर्जीवन बीमकहरुले ३३ अर्ब ६ करोड रुपैयाँ बीमाशुल्क संकलन गरेका छन् । सो अवधिसम्म जीवन बीमालेख संख्या ०.५१ प्रतिशतले मात्रै बृद्धि भएको छ भने निर्जीवन बीमालेख संख्या भने ५.४५ प्रतिशतले बृद्धि भएको छ । वैशाससम्म जीवन बीमा कम्पनीहरुमा कायम बीमालेख संख्या १ करोड ३९ लाख ५४ हजार ५७१ रहेको छ ।
त्यस्तै, निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुमा पोलिसी संख्या २४ लाख ७८ हजार ७२७ रहेको छ । जीवन बीमा कम्पनीहरुको प्रथम बीमाशुल्क आर्जन अर्थात् नयाँ व्यवसाय ४.३२ प्रतिशतले बढेको छ भने नविकरण बीमा शुल्क आर्जन ६.९९ प्रतिशतले बृद्धि भएको छ । गत वर्ष नयाँ व्यवसायमार्फत २३ अर्ब ३२ करोड प्रिमियम संकलन गरेको जीवन बीमकहरुले यस अवधिसम्म २४ अर्ब ३३ करोड रुपैयाँ प्रिमियम संकलन गरेको छ ।
(1).gif)
त्यस्तै, जीवन बीमकहरुले नविकरणमार्फत ९७ अर्ब १२ करोड रुपैयाँ प्रिमियम संकलन गरेका छन् । यो रकम गत वर्षको तुलनामा ६.४४ प्रतिशतले बढी हो । गत वर्षको सोही अवधिसम्म नविकरणमार्फत जीवन बीमकहरुले ९० अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ बीमाशुल्क संकलन गरेका थिए । बीमाको दायरा बढाउन बीमा कम्पनीहरुको ठूलो भूमिका रहेको हुन्छ । तर तथ्याङ्कअनुसार बीमा कम्पनीहरु बीमको दायरा बढाउन भन्दा पनि व्यवसाय बढाउनतर्फ उन्मुख भएको देखिएको छ । जीवन बीमा कम्पनीहरुको नयाँ व्यवसाय खासै बढ्न नसक्दा नविकरणमार्फत भित्रिने व्यवसाय उल्लेख्य बृद्धि भएको देखिएको छ ।
यसर्थ बीमा कम्पनीहरुले बीमा गर्नेको जनसंख्या प्रतिशत बढाउन भन्दा आफ्नो व्यवसाय प्रतिशत बढाउन लागिपरेको देखिन्छ । प्राधिकरणले बीमा कम्पनीहरुलाई विभिन्न प्रदेशमा बीमा सचेतनामूलक कार्यक्रम गर्न निर्देशन दिएपनि बीमा कम्पनीहरुले यस्ता कार्यक्रमहरु अनिवार्य गरेको देखिंदैन । केही कम्पनीहरुले फाट्टफुट्ट कार्यक्रम गरेर प्राधिकरणको निर्देशन आलटाल गरेको देखिन्छ । प्राधिकरणका अनुसार १० महिनासम्ममा जीवन बीमा कम्पनीहरुको वैदेशिक रोजगार बीमालेख संख्या उत्कृष्ट बृद्धि भएको छ भने म्यादी र लघुम्यादी जीवन बीमालेख संख्या भने घट्न पुगेको छ । गत वर्षको यस अवधिसम्म १५ लाख २३ हजार २६८ रहेको वैदेशिक रोजगार म्यादी जीवन बीमालेख संख्या यस अवधिसम्म ३५.९१ प्रतिशतले बढेर २० लाख ७० हजार २६२ पुगेको छ ।
त्यस्तै, गत वर्ष ६८ लाख ३६ हजार रहेको म्यादी र लघु म्यादी जीवन बीमालेख संख्या यस अवधिसम्म ७.७६ प्रतिशतले घटेर ६३ लाख ६ हजार कायम भएको छ । यसका साथै जीवन बीमा कम्पनीहरुको जीवन बीमालेख संख्या पनि सामान्य बढेको छ । गत वर्षको वैशाखसम्म ५५ लाख २३ हजार ७०७ रहेको जीवन बीमालेख संख्या ०.९९ प्रतिशतले बढेर ५५ लाख ७८ हजार २५९ पुगेको छ ।
.gif)
.png)
.png)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
.gif)
