.gif)
.gif)
.jpg)
.png)
काठमाण्डौ। पछिल्लो समय आर्थिक गतिविधिमा डिजिटल कारोबार बढिरहेको छ। कुनै भौतिक रूपमै उपस्थित भएर लाइन बसेर लिनुपर्ने धेरै सेवा घरमै बसेर पाइने गरी वित्तीय संस्था अटोमेशनमा गएका छन्। एक क्लिकको भरमा बिल तथा युटिलिटीको अनलाइन पेमेन्ट, टपअप, अनलाइन सपिङ र टिकट बुकिङ गर्ने तथा डिजिटल्ली कारोबार गर्न सहज भएको छ।
बैंकहरुले डिजिटल कारोबारलाई प्राथमिकताका साथ प्रवद्र्धन गरिरहँदा नयाँ किसिमले ठगी भएका घटनाहरु पनि आउने गरेका छन्। मोबाइल बैंकिङ कारोबारको दुरुपयोग भएर पैसा ट्रान्सफर गर्नेदेखि आफैले नजानेर अवैध क्रिप्टो तथा बेटिङ कारोबार गर्दा समस्या पर्न सक्छ। यसबाट जोगिन डिजिटल बैंकिङ प्रयोगकर्ता अफै जोगिनु आवश्यक छ।
(1).gif)
अरु कसैले नागरिकता, फोटो, टेलिफोन नम्बर जस्ता व्यक्तिगत विवरण दुरुपयोग गरी मोबाइल वालेट वा अन्य बैंक तथा वित्तीय संस्थामा खाता खोली अनधिकृत कारोबार गरेका घटना विभिन्न समयमा हुदैँ आएको छ ।
यस्तै क्रिप्टोकरेन्सी खरिद बिक्री गर्ने, बेटिङ सम्बन्धी करोबार गर्ने जस्ता गैरकानुनी कारोबारमा पनि संलग्न भएका घट्ना पनि छन्।
यस्तो कारोबार गर्दा ठगीमा मात्रै परिदैन अवैध कारोबारको केसमा कुनैपनि बेला कारबाहीमा पर्न सकिन्छ।
छिटो पैसा कमाइन्छ भन्ने लोभ लालचमा परी अपरिचित व्यक्तिको बहकाउमा नागरिकता, खाता नम्बर, क्यूआर, ओटिपी, पीन कोड र पासवर्ड जस्ता आफ्ना गोप्य विवरणहरु आफैले सुरक्षित राख्नुपर्छ।
डिजिटल कारोबारमा कुनै समस्या भए सम्बन्धित बैंकमा तत्काल सम्पर्क गरी आफ्नो समस्या समाधान गर्न सकिन्छ।
डिजिटल माध्यमबाट वित्तीय कारोबार गर्दा यी कुरामा ध्यान दिनुपर्छ :
- डिजिटल वित्तीय कारोबार गर्ने मोबाइल र कम्प्युटरमा अनधिकृत पहुँच रोक्न अनिवार्य रुपमा पासवर्ड वा पिनले लक गर्ने
-डिजिटल वित्तीय सेवासँग सम्बन्धित लगइन आईडी, युजरनेम, पासवर्ड, पिनजस्ता व्यक्तिगत विवरण कसैलाई नदिने
-इन्टरनेट बैंकिङ, मोबाइल बैंकिङ, मोबाइल वालेट, बैंकमा रजिस्टर गरिएका ई–मेलका साथै आफ्ना डिभाइसमा लामो समयसम्म एउटै पासवर्डरपिन प्रयोग नगरी पासवर्डरपिनहरु समय–समयमा परिवर्तन गरिरहने
-अरुले अनुमान गर्नसक्ने किसिमका सामान्य पासवर्ड प्रयोग नगर्ने
-सामाजिक सञ्जाल वा जुनसुकै माध्यमबाट प्राप्त मेसेजको भरमा वित्तीय कारोबार नगर्ने, कारोबार गर्नुअघि सम्पूर्ण विवरण यकिन गर्ने
-आधिकारिक वेबसाइट तथा आधिकारिक मोबाइल एपको मात्र प्रयोग गर्ने।
.png)
.png)
.jpg)
(1).gif)
.gif)
