लण्डन । ट्रम्प प्रशासनले एचआईभी, मलेरिया र क्षयरोगजस्ता घातक रोगहरूको जीवनरक्षक औषधि तथा नवजात शिशुहरूको लागि आवश्यक स्वास्थ्य सामग्रीको आपूर्ति रोक्ने निर्णय गरेको छ।
यो कदमले अमेरिकी अन्तर्राष्ट्रिय विकास एजेन्सी(यूएसएड)द्वारा विश्वभर सहयोग प्राप्त गर्ने देशहरूलाई प्रभावित बनाएको छ।
मंगलबार, यूएसएडसँग सहकार्य गर्ने ठूला परामर्शदाता कम्पनीहरू र साझेदारहरूले तुरुन्तै काम रोक्न निर्देशन दिने सर्कुलर पाउन थालेका छन्। ट्रम्पले जनवरी २० मा पदभार ग्रहण गरेपछि सहायता तथा कोष रोक्ने व्यापक कदमको हिस्साको रूपमा यो काम भइरहेको छ।
यस्तै एउटा सर्कुलर अमेरिकी परामर्शदाता कम्पनी Chemonics लाई पनि पठाइएको थियो, जसले विश्वभरका विभिन्न रोगहरूको औषधि आपूर्ति गर्न यूएसआईडीसँग सहकार्य गर्दछ।
सर्कुलरले एचआईभी, मलेरिया, क्षयरोग, गर्भनिरोधक सामग्री, तथा मातृ र शिशु स्वास्थ्य सामग्रीमा कम्पनीको कामलाई कभर गरेको छ, यूएसएडका एक स्रोत र पूर्व अधिकारीले रोयटर्सलाई बताएका छन्।
'यो विनाशकारी छ', यूएसएडका पूर्व वैश्विक स्वास्थ्य प्रमुख, अतुल गवांडेले भने, जो यस महिना एजेन्सी छोडेका थिए। 'दान गरिएको औषधिले २ करोड एचआईभी संक्रमित मानिसलाई जीवन दिएको छ। यो आजबाट रोकिएको छ।'
Chemonics र USAID ले रोयटर्सको प्रतिक्रिया अनुरोधमा तुरुन्तै उत्तर नदिएका समाचारमा उल्लेख गरिएको छ ।
रोगहरूको उपचारमा अवरोध आउँदा बिरामीहरू थप गम्भीर बिरामी पर्नसक्ने, र विशेष गरी एचआईभीको मामिलामा भाइरस अरूमा सर्ने जोखिम बढ्नसक्ने गवांडेले बताएका छन्। साथै, यो कदमले औषधिप्रति प्रतिरोधी रोगका प्रकारहरू उत्पन्न गराउने खतरा पनि उनले औंल्याएका छन्।
उनले अन्य साझेदारहरूले पनि त्यस्तै सूचना प्राप्त गरेको बताएका छन्, जसले गर्दा उनीहरूले औषधि स्टकमा भए पनि क्लिनिकहरूमा वितरण गर्न वा अमेरिकी सहयोगमा सञ्चालित क्लिनिक खोल्न असमर्थ हुनेछन्।
यसले २३ देशमा ६५ लाख एचआईभी संक्रमित अनाथ तथा जोखिममा रहेका बालबालिकाहरूको सेवामा असर गर्नेछ।
ट्रम्पले जनवरी २० मा पदभार ग्रहण गरेको दिन, अमेरिकी विदेश सहायता र विकास कार्यक्रमहरूको ९० दिने स्थगन आदेश दिएका थिए। यो समयावधिमा ती कार्यक्रमहरूको प्रभावकारिता र अमेरिकी विदेश नीतिसँगको सुसंगतताको समीक्षा गर्ने भनिएको छ।
उनको प्रशासनले यूएसएड का ६० वरिष्ठ करियर अधिकारीलाई बिदामा पठाएको छ, समबार रोयटर्ससँगको स्रोतहरूको भनाइअनुसार।
प्रशासनका यी कदमहरूले विश्वको सबैभन्दा ठूलो दाता राष्ट्रबाट प्राप्त हुने अर्बौं डलरको जीवनरक्षक सहायता प्रभावित गर्नेछ। आर्थिक वर्ष २०२३ मा, अमेरिकाले ७२ अर्ब डलर सहायता वितरण गरेको थियो। २०२४ मा संयुक्त राष्ट्रसंघले ट्र्याक गरेको मानवीय सहायताको ४२ प्रतिशत अमेरिका एक्लैले प्रदान गरेको थियो।
-रोयटर्स