काठमाण्डौ । क्यानडालाई कडा २५ प्रतिशत ट्यारिफबाट एक महिनाको राहत दिने घोषणा गरेको भोलिपल्टै, राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले शुक्रबारदेखि क्यानडाली काठ र दुग्धजन्य उत्पादनमा नयाँ ट्यारिफ लगाउने धम्की दिएका छन्।
यो व्यापार नीतिको अर्को अप्रत्याशित मोड हो, जुन घण्टैपिच्छे परिवर्तन भइरहेको देखिन्छ।
'क्यानडाले वर्षौंदेखि काठ र दुग्धजन्य उत्पादनमा हामीलाई ठग्दै आएको छ', ट्रम्पले शुक्रबार ओवल अफिसबाट सम्बोधन गर्दै भने। उनले क्यानडाले अमेरिकी दुग्ध निर्यातमा लगाएको करिब २५० प्रतिशत ट्यारिफलाई उदाहरण दिँदै, अमेरिकाले पनि त्यही अनुपातमा ट्यारिफ लगाउने बताए।
'हामीले यो आजै गर्न सक्छौं, वा सोमबार वा मंगलबारसम्म पर्खनेछौं', ट्रम्पले भने, 'हामी उस्तै शुल्क लगाउनेछौं। यो न्यायसंगत होइन। कहिल्यै न्यायसंगत थिएन, र तिनीहरूले हाम्रो किसानलाई नराम्रो व्यवहार गरेका छन्।'
क्यानडाका व्यापारमन्त्री मेरी एनजीले ट्रम्पको दाबीको खण्डन गर्दै, 'क्यानडाले अमेरिका ठगिरहेको छ भन्ने कुरा सत्य होइन' भनिन्।
उनले ट्रम्पको प्रस्तावित ट्यारिफलाई 'पूरै अन्यायपूर्ण' भनिन्।
'मैले यसबारे थाहा पाउनेबित्तिकै म पत्रकार सम्मेलनमा प्रवेश गर्दै थिएँ', एनगीले पत्रकारहरूलाई भनिन्-'यदि यी ट्यारिफ लगाइयो भने, यो पूर्ण रूपमा अन्यायपूर्ण हुनेछ।'
ट्रम्पको घोषणाले लगानीकर्ता, व्यवसायी र उपभोक्ताहरुलाई झनै अन्योलमा पार्यो। एक दिनअघि मात्र, बिहीबार, ट्रम्पले अमेरिका मेक्सिको क्यानडा मुक्त व्यापार सम्झौताअनुरूप क्यानडा र मेक्सिकोमाथि लगाइएका सबै ट्यारिफलाई एक महिनाका लागि स्थगित गर्ने घोषणा गरेका थिए। यसले खासगरी अटोमोबाइल र कृषि उद्योगलाई राहत दिएको थियो।
तर शुक्रबार ट्रम्पले आगामी दिनमा ट्यारिफमा 'थप परिवर्तनहरू' आउनसक्ने चेतावनी दिए।
'सधैं केही परिमार्जनहरू हुनेछन्' ट्रम्पले ओवल अफिसबाट भने-'यदि तपाईंको अगाडि पर्खाल छ भने, कहिलेकाहीं तपाईंले त्यसलाई पार गर्ने उपाय फेर्नुपर्छ।'
शेयर बजार शुक्रबार बिहान कमजोर अवस्थामा खुलेको थियो, विशेष गरी मिश्रित रोजगारी प्रतिवेदनका कारण। ट्रम्पको ट्यारिफ धम्कीपछि बजार झन् ओरालो लागेको थियो, तर अमेरिकी फेडरल रिजर्भका अध्यक्ष जेरोम पावेलले अर्थतन्त्रबारे सकारात्मक टिप्पणी गरेपछि पुनः वृद्धि देखियो।
दिनको अन्त्यमा डाउ जोन्स २२२ अंक (०.५प्रतिशत)ले बढ्यो, जबकि एस एण्ड पी ५०० ०.६ प्रतिशत र प्रविधि क्षेत्रमा केन्द्रित नास्डाक ०.७ प्रतिशतले उकालो लाग्यो ।
ट्रम्प राष्ट्रपतिको रूपमा कार्यालय सम्हालेपछि बजार रातो क्षेत्रमा गएको छ, विशेष गरी नास्डाक सबैभन्दा धेरै प्रभावित भएको छ। एस एण्ड पी ५०० हालसम्म ३ प्रतिशत घटेको छ, जसको मुख्य कारण आर्थिक अन्यौलता हो ।
'बजारले ट्रम्प र उनको टोलीको बहुआयामिक व्यापार रणनीति बुझ्न कठिनाइ महसुस गरिरहेको छ', तेस्रो सेभेन क्यापिटलका बजार रणनीतिकार माइकल ब्लकले सिएनएनलाई भने। 'यो रणनीति ग्र्याण्ड मास्टरका लागि राम्रोसँग काम गरिरहेको छैन। ट्रम्प सायद विश्व नेताहरुलाई अन्योलमा पार्न खोज्दैछन्, तर बजार चाहिँ अन्योल मन पराउँदैन।'
ट्रम्पको पछिल्लो ट्यारिफ धम्कीले अमेरिकी अर्थतन्त्रमा थप अन्योलता सिर्जना गर्यो। अर्थतन्त्रमा पहिल्यै दरार देखिन थालेको छ, जसले गर्दा व्यापार र उपभोक्ता विश्वास घट्नसक्छ। रोजगारी कटौती बढ्दै गएको छ, नयाँ रोजगारी अवसरहरू घट्दै छन्, उपभोक्ता विश्वास कमजोर हुँदै गएको छ, र मुद्रास्फीति फेरि बढ्ने संकेत देखिएको छ।
यी सबै कारकहरूलाई ट्यारिफले झन् खराब बनाउनसक्छ।