.gif)
_(1).gif)
काठमाण्डौ । झण्डै ३ वर्षदेखि सेयर बजारमा आईरहेको एकोहोरो गिरावटका कारण लगानीकर्ता हायल कायल भएका छन् । २०७८ साल भदौ २ गते हालसम्मको उच्च विन्दु ३२ सय चुमकेको सेयर बजार त्यसपछि घटेको घट्यै छ । छिमेकी मूलुक भारत, पाकिस्तात र श्रीलंकको सेयर बजारले नयाँ–नयाँ रेकर्ड कायम गर्दै गर्दा नेपालका सेयर बजार भने विगत ३ वर्षदेखि १८ सय देखि २२ सयको विन्दु वरीपरी रुमल्लिरहेको छ ।
आफूले गरेको लगानी बालुवामा पानी हाले जस्तै भए पछि लगानीकर्ताहरु कहिले भृकुटी मण्डपमा त कहिले माइतिघरमा पटक–पटक आन्दोलनमा उत्रने गरेका छन् । तर सरकार भने लगानीकर्ताको माग सुनेको नसुने झै गरेर बसेको छ । सरकारले लगानीकर्ताको जायज माग सम्बोधन गर्ने कुनै तात्पर्यता देखाएको छैन ।
सेयर लगानीकर्ताहरुले आफ्ना मुख्य मागहरुमा हाल लगाइएको १५÷२० करोडको क्याप हटाउनु पर्ने , जोखिम भार घटाउनु पर्ने तथा चालु पूँजी कर्जामा संशोधन गर्नुपर्र्ने तथा संस्थागत लगानीकर्तालाई पूँजीबजारमा सहज लगानीको वातावरण बनाउनु पर्ने जस्ता माग राख्दै आएका छन् । लगानीकर्ताहरुले मुख्य गरि राष्ट्र बैंकको नीतिले नै बजारलाई प्रभाव पारेको दोष लगाउँदै आएका छन् ।
तर सरकारले आन्दोलनमा उत्रेका लगानीकर्ताको माग सम्बोधन गर्नु भन्दा पनि नीतिमार्फत नै लगानीकर्ता विदेश पलाएन गराउने खालको नीति लिएको देखिन्छ । एक सरकारी उच्च अधिकारी भन्छन्,‘हामीले विदेशमा गएर रेमिट्यान्स पठाउनेलाई रेमिट्यान्स खातामार्फत सेयरमा कोटा छुट्टाएका छौं । यो भनेको अप्रत्यक्ष रुपमा सेयर बजारमा भुलेर बस्न भन्दा विदेश नै जाउ भनेको हो । त्यसो भएमा आम्दानी पनि हुन्छ । आईपीओ सेयर पनि पर्छ ।’
ती अधिकारीले स्वदेशमा नै बस्ने भए पनि सेयर बजारमा मात्रै नलागेर अन्य व्यवसायमा लाग्न सुझाव दिएका छन् । ‘स्वदेशमा नै बसेर उद्यम गर्न चहानेको लागि धितोपत्र बोर्डले प्राइभेट इक्विटी भेञ्चर क्यापिटलमाफर्त स्टार्ट अप व्यवसाय गर्न चाहनेलाई आर्थिक सहायता तथा व्यवसायिक परामर्श पनि दिन्छ । उमेर समूहका युवाहरुले ब्रोकर हाउस र क्लव हाउसमा समय खेर फाल्नु भन्दा स्टार्टप व्यापार गरेमा आफू र देश दूवैलाई फाइदा हुन्छ,’ ती अधिकारीले भने ।
नियमन निकायका अर्को एक अधिकारीले पनि सेयर बजारलाई मात्रै पेशा बनाउन भन्दा अन्य पेशा पनि अपनाउन उपयुक्त हुने तर्क गरे । ब्रोकर हाउसमा भेटिएका एक लगानीकर्ता भने लामो सयमदेखि सेयर बजार घटेको कारण अब टिक्नै नसक्ने अवस्थामा पुगेको बताए । ती लगानीकर्ताले भने,‘कर्जा लिएर किनेको सेयरको ब्याज तिर्दा तिर्दै सेयर सकिन थाल्यो । तर ऋण जतिका त्यति नै छ । राष्ट्र बैंकको नीतिले अब खाडी तिर नै जाउँ भने जस्तो लाग्छ । किनकी ३–४ वर्षसम्म पनि नीतिमा कुनै फेरबदल हुन्न भने सरकारले नीतिमार्फत नै लगानीकर्ता विदेश पलाएन गर्न नै खोजेको हो ।’
.gif)
.png)
(101).jpg)
.gif)
.gif)
.gif)
