३ हजार विन्दुबाट करिब ५०० अंकले घट्दा नेप्सेको कुन समूहमा कति गिरावट ? अबको रणनीति कस्तो ?

काठमाण्डौ । पछिल्लो पटक १९६० को विन्दुमा हायर लो कन्फर्मेसन गरेको नेप्समा त्यसपछि करिब ११०० अंकले बढोत्तरी आयो । यो लगानीकर्ताले नसोचेको बढोत्तरी थियो । यस पटकको बढोत्तरीमा नेप्से परिसूचक इन्ट्रा डे कारोबारमा करिब ३०४८ सम्मको विन्दुसम्म पुग्यो ।  

सेयर बजारमा कारोबार रकमले अल टाइम हाईको रेर्कर्ड बनाए पनि सूचकले भने नयाँ रेर्कड बनाउन सकेन ।  

दशैं अघिनै सूचकले पनि अल टाइम हाईको रेकर्ड कायम गर्ने आशा गरेका लगानीकर्ताहरुलाई हालको बजारले केही निराशा भने पक्कै बनाएको छ । यस विषयमा अहिले लगानीकर्ताहरुले ३ थरीका टिप्पणी गर्न थालेका छन् । एक थरी लगानीकर्ताहरु प्रधान्मन्त्री केपी शर्मा ओलीले केक काट्न आउने योजनाबाट पछि हटेर सरकारी कर्मचारी र अदालतमा टीएमएस चलाउन रोकेर टीएमएसको तार काटेको आरोप लगाउँछन् । यसैको परिणाम स्वरुप बजार घटेको उनीहरुको गुनासो छ ।  

अर्का थरी लगानीकर्ता भने सामाजिक सञ्जालको प्रयोग गरेर प्राविधिक विश्लेषकहरुले बजार घटाएको आरोप लगाउँछन् । उनीहरुले अहिले ब्रोकर हाउसमा केही प्राविधिक विश्लेषकको चर्को विरोध गर्न लागि  परेका छन् । नासा सेक्युरिटिजमा भेटिएका लगानीकर्ताहरुले भने ‘त्यो एउटा जोगिले बजार बढ्छ–बढ्छ भन्यो । अर्को दुबईमा रहेको भोगिले संधै बजार घट्छ भनेर माहोल बिगार्यो ।’  

तेस्रो थरी लगानीकर्ताहरुले भने बजार छोटो समयमा धेरै बढेकोले अहिले स्वभाविक करेक्नसको आएको विश्लेषण गर्छन् । उनीहरुको तर्कमा बजारले नयाँ उचाइ लिन आधार तय हुँदैछ । किनकी पछिल्लो पटकको र्यालीमा धेरै ठूला लगानीकर्ताहरुले सेयर एक्युमुलेसन गर्न भ्याएका थिएनन् । अब सेयर एक्युमुलेसन हुन्छ र बजारले फेरि नसोचेको गति लिनेमा यस्ता लगानीकर्ता ढुक्क छन् । उनीहरुको तर्कमा केही तथ्य पनि भेटिन्छ । अहिले बजारमा कुनै राजनीतिक तथा आर्थिक रुपमा फेरबदल नआएकाले बजार बढ्ने तर्क उनीहरुको रहेको छ ।  

बजारलाई मुख्य प्रभाव पार्ने तत्व ब्याजदर र राष्ट्र बैंकको नीति यथावत नै रहेको छ । अन्तराष्ट्रिय घट्ना क्रममा पनि कुनै फेरबदल आएको छैन । तर किन घटेको छ त सेयर बजार ? आम लगानीकर्तामा यस्तो चासो हुनु स्वभाविक नै हो ।  

अहिले चाडवर्पको सिजन पनि सुरु भएको छ । योसँगै असोज मसान्तको दबाब पनि रहेको छ । सेयर बजार एक पटक बढे पछि घट्नु प्राकृतिक नै हो । किनकी केही पनि कुरा सधैं बढेर एकोहोरो माथि लागिरहन सक्दैन । त्यसैले अहिले घटेको बजारलाई माथि जाने आधारका रुपमा लिन सकिन्छ ।  

समूहगत रुपमा कति घट्यो बजार ?

हाल नेप्सेमा १३ वटा उप–समूह रहेका छन् । फिवोनासीमार्फत बजारको करेक्सन नियाल्दा नेप्से इन्डेक्समा उच्च विन्दुबाट करिब ५० प्रतिशतले करेक्सन आईसकेको छ । वाणिज्य बैंक र विकास बैंक समूहमा करिब ५० प्रतिशतको करेक्सन आएको छ । यस्तै फाइनान्स समूह ४५ प्रतिशत, लघुवित्त ३८ प्रतिशत , जलविद्युत समूह ६० प्रतिशत , निर्जीवन बीमा र जीवन बीमा करिब ५० प्रतिशत, लगानी समूह ४० प्रतिशत , होटल्स र अन्य समूह ६० प्रतिशत , उत्पादन समूह ७५ प्रतिशत , कारोबार समूह ५० प्रतिशत र म्यूचुअल फण्ड करिव २५ प्रतिशतले घटेका छन् ।  

अबको रणनीति कस्तो ?

अहिलेको सेयर बजार कुनै राष्ट्रिय र अन्तराष्ट्रिय घटनाक्रमले गर्दा खस्किएको होइन । जसका कारण अहिलेको गिरावटलाई अल्पकालिन मान्न सकिन्छ ।  

सेयर बजारमा हुने उतारचढावका बारेमा कसैले पनि एकिन गरेर भन्न सक्दैन । यसै विषयमा विश्व सेयर बजारमा गुरु वारेन बफेट भन्छन् ‘सेयर बजारको भविष्य सधैं अस्पष्ट हुन्छ, त्यसैले तपाईले जहिले पनि बढेको बजारलाई होइन घटेको बजारलाई महत्व दिनु पर्छ । ’

यद्यपी प्राविधिक रुपमा अन्तराष्ट्रिय चलनचल्ति अनुसार एक पटक बढेर घटेको बजार फिवोनासी सिरिजको ०.६१ प्रतिशत देखि ५० प्रतिशत सम्म तल आउन सक्छ भन्ने मान्यता रहि आएको छ । यहि मान्यतलाई आधार मान्दा बजारमा करिब–करिब बटम लागेको हुन सक्ने देखिन्छ ।  

यद्यपी बजार हालको विन्दुबाट अझै केही अंक घट्न पनि सक्छ । तर बजार करिब न्यून विन्दुमा रिभर्सलको नजिक आएको पनि हुन सक्छ । त्यसैले ३ हजार विन्दुमा बेचेर बसेकाले पुनःबजार पस्न र बेच्न छुटेकाले एभरेजिङ गर्न उपयुक्त हुन सक्छ ।